MENU
Toruń. Wieża Ratusza Staromiejskiego. Autor: Conrad Emanuel Steinbrecht (1849-1923), niemiecki architekt i konserwator zabytków. Wieża ratuszowa wzniesiona została w południowo – wschodnim narożniku rynku. Zbudowana została na planie kwadratu o boku 7,7 metra i w XIII wieku miała około 23 metry wysokości. W ścianie wschodniej i zachodniej w murze były po trzy głębokie nisze z murowanymi siedziskami, usytuowane naprzeciwko siebie, lecz zostały zamurowane zapewne w związku z podwyższeniem wieży w 1385 roku o dwie kondygnacje i osiągnęła wysokość około 40 m. Wówczas też założono na parterze sklepienie krzyżowe, które zastąpiło pierwotny drewniany strop założony na wysokości 2,7 metra. Lica ścian zewnętrznych wieży pomalowano czerwoną farbą, a blendy fryzu arkadowego zostały ozdobione dekoracjami malarskimi o wzorach maswerkowych w kolorach białym i czarnym. Wysokości wieży między gzymsami w liczbach (tutaj słabo czytelnych): 12,50, 23,15, 30,60, 38,80.

Photo by: sawa° - Creation date: 2024-02-04 10:03:15 - Number of photo views: 289
Years 1881-1885


Wieża ratuszowa wzniesiona została w1274 roku w południowo – wschodnim narożniku rynku, przy skrzyżowaniu dwóch najważniejszych dróg Starego Miasta. Zbudowana została na planie kwadratu o boku 7,7 metra i do 1385 roku jej wysokość wynosiła 23,5 m, po podwyższeniu – 40 m.Jej parter służył jako przejście do kramów oraz ław chlebowych, dlatego w południowej i północnej elewacji przepruto duże otwory wejściowe. W ścianie wschodniej i zachodniej w murze były po trzy głębokie nisze z murowanymi siedziskami, usytuowane naprzeciwko siebie, lecz zostały zamurowane zapewne w związku z podwyższeniem wieży w 1385 roku. Wówczas też założono na parterze sklepienie krzyżowe, które zastąpiło pierwotny drewniany strop założony na wysokości 2,7 metra. Poniżej znajdowała się sklepiona kolebkowo piwnica, do której prowadziło wejście bezpośrednio z rynku po stromych murowanych stopniach. Południowa ściana górnej części wieży została rozczłonkowana czterema wysokimi blendami w których umieszczono małe, bliźniacze, ostrołukowe wnęki (niektóre z oknami) rozmieszczone w czterech kondygnacjach. Ściana wschodnia otrzymała podobne rozczłonkowanie, z tą różnicą, że nie przechodził przez nią fryz arkadowy, natomiast elewacje północną i zachodnią jako mniej ważne i gorzej widoczne opracowano z mniejszą ilością dekoracji. Nie wiadomo jakie było pierwotne zwieńczenie wieży. Przyjąć jedynie można, iż wzorem flandryjskich beffroi miała ganek z krenelażem, koliste bartyzany w narożnikach i była kryta dachem namiotowym. Lica ścian zewnętrznych wieży pomalowano czerwoną farbą, a blendy fryzu arkadowego zostały ozdobione dekoracjami malarskimi o wzorach maswerkowych w kolorach białym i czarnym.
Wieża w dolnych kondygnacjach służyła jako archiwum, zbrojownia i skarbiec. Poszczególne sale tego gmachu miały już w średniowieczu dekoracje malarskie, niestety wystrój ten nie zachował się do naszych czasów. Pozostały natomiast pewne elementy przypominające o zewnętrznej barwności ratusza. Świadczą o niej średniowieczne polichromie we wnękach na wieży, widoczne obecnie na drugim piętrze. Pierwotnie były one na zewnątrz, ale w XVII w. dodano budynkowi trzecią
kondygnację i w ten sposób znalazły się pod dachem.
Średniowiecze lubowało się w kolorze o dużej intensywności i kontrastowych zestawieniach. Na wieży, a przypuszczać można, że także i na pozostałych częściach ratusza, cegłę pomalowano jaskrawą czerwienią. We wnękach i innych tynkowanych fragmentach wykonano z kolei - operując czernią, czerwienią i bielą - dekoracje o motywach geometrycznych.
W latach 1391-1399 przeprowadzono wielką rozbudowę ratusza. Wyburzono wówczas stare budynki handlowe, pozostawiając jedynie wieżę, i dokonano połączenia funkcji administracyjnych, handlowych i sądowniczych w jednym budynku. Ratusz zyskał formę czteroskrzydłowego budynku na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem.
W latach 1602-1605, z inicjatywy burmistrza Henryka Strobanda przeprowadzono manierystyczną przebudowę, która polegała na podwyższeniu gmachu ratusza o jedno piętro. Nie zatarła ona na szczęście gotyckiego charakteru budowli, gdyż architekt przedłużając gotyckie wnęki zakończył je ostrymi łukami. Wprowadziła natomiast nowe elementy jak np. narożne manierystyczne wieżyczki i szczyty pośrodku każdego ze skrzydeł.

  • /foto/10807/10807441m.jpg
    1969
  • /foto/10807/10807446m.jpg
    2023
  • /foto/10804/10804063m.jpg
    2023
  • /foto/10811/10811471m.jpg
    2023
  • /foto/10804/10804100m.jpg
    2023
  • /foto/10804/10804101m.jpg
    2023
  • /foto/10805/10805632m.jpg
    2023
  • /foto/10807/10807437m.jpg
    2023
  • /foto/10807/10807438m.jpg
    2023
  • /foto/10811/10811405m.jpg
    2023
  • /foto/10813/10813048m.jpg
    2023
  • /foto/10813/10813065m.jpg
    2023
  • /foto/10813/10813087m.jpg
    2023
  • /foto/10808/10808786m.jpg
    2023

Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa

Previous: Dworzec kolejowy Dzierżoniów Śląski Main page Next: Kamienica nr 2 (1)