MENU
Toruń. Wieża Ratusza Staromiejskiego. Z poziomu drugiego piętra, zaglądając przez okienko z Galerii widzimy południową ścianę wieży wraz z ozdobami we wnękach – rytymi i malowanymi maswerkami, które zostały wykonane ok. 1330 roku. Są to wzory imitujące w swej formie kamienne lub ceglane wypełnienia średniowiecznych okien. W średniowieczu ryte dekoracje występujące na obszarze południowego pobrzeża Bałtyku, w tłach blend i fryzów, wykonywano w mokrym tynku wapiennym pokrywającym cienką warstwą lico muru ceglanego. Jego powierzchnia była dokładnie zacierana metalową kielnią. W ten sposób uzyskiwano równą i wyjątkowo gładką powierzchnię, korygującą w pewnym stopniu nierówności ceglanego podłoża. W tak przygotowanym materiale za pomocą rylca, z wykorzystaniem cyrkla, liniału oraz patronów, wykonywano rysunek kompozycji maswerku widoczny jako. Był częstokroć tak głęboki, że rysunek czytelny był także na licu cegieł. Technika wykonywania dekoracji maswerkowej w średniowieczu opierała się na wykreślaniu rysunku kompozycji w mokrym, jeszcze niezwiązanym tynku, a następnie malowaniu pól i laskowań przeważnie na świeżym podłożu.  kolorystyce stosowanej w średniowieczu, tj. czerwieni żelazowej, czerni z sadzy i bieli, pobiały wapiennej.

Photo by: sawa° - Creation date: 2024-02-03 12:36:34 - Number of photo views: 206
30 czerwca 2023

Time: 2023:06:30 10:22:36   ISO: 500   Focal Length: 14 mm   Camera: Panasonic DMC-GF3   Aperture: f/3.5   Exposure: 10/600 s  


Wieża ratuszowa wzniesiona została w1274 roku w południowo – wschodnim narożniku rynku, przy skrzyżowaniu dwóch najważniejszych dróg Starego Miasta. Zbudowana została na planie kwadratu o boku 7,7 metra i do 1385 roku jej wysokość wynosiła 23,5 m, po podwyższeniu – 40 m.Jej parter służył jako przejście do kramów oraz ław chlebowych, dlatego w południowej i północnej elewacji przepruto duże otwory wejściowe. W ścianie wschodniej i zachodniej w murze były po trzy głębokie nisze z murowanymi siedziskami, usytuowane naprzeciwko siebie, lecz zostały zamurowane zapewne w związku z podwyższeniem wieży w 1385 roku. Wówczas też założono na parterze sklepienie krzyżowe, które zastąpiło pierwotny drewniany strop założony na wysokości 2,7 metra. Poniżej znajdowała się sklepiona kolebkowo piwnica, do której prowadziło wejście bezpośrednio z rynku po stromych murowanych stopniach. Południowa ściana górnej części wieży została rozczłonkowana czterema wysokimi blendami w których umieszczono małe, bliźniacze, ostrołukowe wnęki (niektóre z oknami) rozmieszczone w czterech kondygnacjach. Ściana wschodnia otrzymała podobne rozczłonkowanie, z tą różnicą, że nie przechodził przez nią fryz arkadowy, natomiast elewacje północną i zachodnią jako mniej ważne i gorzej widoczne opracowano z mniejszą ilością dekoracji. Nie wiadomo jakie było pierwotne zwieńczenie wieży. Przyjąć jedynie można, iż wzorem flandryjskich beffroi miała ganek z krenelażem, koliste bartyzany w narożnikach i była kryta dachem namiotowym. Lica ścian zewnętrznych wieży pomalowano czerwoną farbą, a blendy fryzu arkadowego zostały ozdobione dekoracjami malarskimi o wzorach maswerkowych w kolorach białym i czarnym.
Wieża w dolnych kondygnacjach służyła jako archiwum, zbrojownia i skarbiec. Poszczególne sale tego gmachu miały już w średniowieczu dekoracje malarskie, niestety wystrój ten nie zachował się do naszych czasów. Pozostały natomiast pewne elementy przypominające o zewnętrznej barwności ratusza. Świadczą o niej średniowieczne polichromie we wnękach na wieży, widoczne obecnie na drugim piętrze. Pierwotnie były one na zewnątrz, ale w XVII w. dodano budynkowi trzecią
kondygnację i w ten sposób znalazły się pod dachem.
Średniowiecze lubowało się w kolorze o dużej intensywności i kontrastowych zestawieniach. Na wieży, a przypuszczać można, że także i na pozostałych częściach ratusza, cegłę pomalowano jaskrawą czerwienią. We wnękach i innych tynkowanych fragmentach wykonano z kolei - operując czernią, czerwienią i bielą - dekoracje o motywach geometrycznych.
W latach 1391-1399 przeprowadzono wielką rozbudowę ratusza. Wyburzono wówczas stare budynki handlowe, pozostawiając jedynie wieżę, i dokonano połączenia funkcji administracyjnych, handlowych i sądowniczych w jednym budynku. Ratusz zyskał formę czteroskrzydłowego budynku na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem.
W latach 1602-1605, z inicjatywy burmistrza Henryka Strobanda przeprowadzono manierystyczną przebudowę, która polegała na podwyższeniu gmachu ratusza o jedno piętro. Nie zatarła ona na szczęście gotyckiego charakteru budowli, gdyż architekt przedłużając gotyckie wnęki zakończył je ostrymi łukami. Wprowadziła natomiast nowe elementy jak np. narożne manierystyczne wieżyczki i szczyty pośrodku każdego ze skrzydeł.

  • /foto/10808/10808562m.jpg
    1881 - 1885
  • /foto/10807/10807441m.jpg
    1969
  • /foto/10807/10807446m.jpg
    2023
  • /foto/10804/10804063m.jpg
    2023
  • /foto/10811/10811471m.jpg
    2023
  • /foto/10804/10804100m.jpg
    2023
  • /foto/10804/10804101m.jpg
    2023
  • /foto/10805/10805632m.jpg
    2023
  • /foto/10807/10807437m.jpg
    2023
  • /foto/10811/10811405m.jpg
    2023
  • /foto/10813/10813048m.jpg
    2023
  • /foto/10813/10813065m.jpg
    2023
  • /foto/10813/10813087m.jpg
    2023
  • /foto/10808/10808786m.jpg
    2023

sawa°

Previous: Wieża Ratusza Staromiejskiego Main page Next: Most Józefa Piłsudskiego