MENU
Demontaż ostatniego elementu konstrukcji stalowej.

Photo by: Alistair° - Creation date: 2021-11-05 22:16:22 - Number of photo views: 309
Year 2021


Pierwszy most na Odrze zbudowano w 1867 r. jako część linii łączącej Berlin z Prusami Wschodnimi w ramach Kolei Wschodniej. Most ten został został poważnie uszkodzony podczas I wojny światowej, ale po jej zakończeniu został odbudowany w 1920 r. z części innych zniszczonych mostów. W latach 1925-1926 wykonano ponownie remont mostu budując nowe przęsła kratownicowe.

Kolejowy most kolejowy przecinając Odrę w rzeki 615,02 powstał jako część Pruskiej Kolei Wschodniej (Ostbahn), która łączyła Berlin z Prusami Wschodnimi i Zachodnimi. Most ten leży pomiędzy stacjami Küstrin-Kietz w Niemczech i Kostrzyn nad Odrą w Polsce. W połowie koryta żeglugowego Odry przebiega granica państwowa między Niemcami a Polską. Wschodni kraniec podpory mostu odpowiada niemieckiemu kilometrowi toru 82,983 oraz polskiemu kilometrowi toru 342,281 dla linii nr 203 Tczew - granica państwa. Most pierwotnie zbudowany jako jednotorowy w 1857 roku, został rozbudowany o drugi tor w 1868 roku, a w 1926 roku został zastąpiony nową konstrukcją. Po częściowym zniszczeniu w 1945 roku i prowizorycznej odbudowie nastąpiła jego odbudowa w latach 1952/1953. Z uwagi na brak ruchu kolejowego konstrukcja niszczała i w 2021 r. most został rozebrany. W latach 2021–2024 ustawiono nową konstrukcję.

Tzw. Kolej Wschodnia (Ostbahn) miała połączyć Berlin bezpośrednio z Królewcem. Od 1842 roku istniała linia z Berlina do Frankfurtu nad Odrą. Została ona przedłużona na północ, gdzie połączono ją z nową linią kolejową do Küstrin-Kietz, gdzie dalej przekroczono Odrę, kontynuując trasę na wschód do Krzyża. 12 października 1857 roku ukończono jednotorową Kolej Wschodnią. Z powodu wytyczenia przeprawy przez Odrę na zachód od Kostrzyna Królewska Dyrekcja Kolei Wschodniej musiała zlecić budowę czterech jednotorowych mostów o łącznej długości 700 metrów: nad kanałem przedodrzańskim, nad Odrą, nad kanałem przedwarciańskim oraz nad Wartą. Most nad Odrą miał długość około 277 metrów. W 1868 roku nastąpiła rozbudowa Kolei Wschodniej o drugi tor oraz wybudowanie bezpośredniej trasy z Kostrzyna do Berlina przez Gusow. Dodatkowe przęsła dla drugiego toru wzniesiono na istniejących, dostatecznie szerokich filarach. Nowe konstrukcje przęseł zbudowano z mniejszym zużyciem materiałów, jako paraboliczne kratownice z jazdą dołem.

W latach 1925 i 1926 most został zastąpiony nową konstrukcją z powodu rosnącej masy pociągów, ale też z powodu zniszczeń pod koniec I wojny światowej. Stara konstrukcja była dostosowana do obciążenia 4,3 tony na metr toru, a nowa do 8,2 t/m. Wraz z wiaduktem na zachodnim przyczółku mostu nowy most miał całkowitą długość około 256 metrów. Oś przeprawy przesunięto o 6,86 metra na południe, a poziom szyn podniesiono o 1,4 metra. Najpierw wzniesiono nowe murowane filary na fundamentach kesonowych, następnie powstały nowe przęsła dla południowego toru Berlin - Piła, po czym zdemontowano stary most i zbudowano nowe przęsła dla północnego toru. Zakończeniem była rozbiórka filarów starego mostu.

Wojska hitlerowskie wysadziły most nad Odrą 28 marca 1945 roku. Dwa około 80-metrowe przęsła nurtowe runęły do rzeki i zostały poważnie uszkodzone, podobnie jak dwa krótsze przęsła nad terenem zalewowym oraz filar nurtowy. Wojska kolejowe Armii Czerwonej zbudowały prowizoryczny most pontonowy na obejściu trasy ok. 14 kwietnia 1945 roku, który został zniszczony przez niemieckie naloty 18 kwietnia. 25 kwietnia 1945 roku pierwszy pociąg skorzystał z odbudowanej przeprawy i dotarł wieczorem do stacji Berlin Lichtenberg.

W marcu 1947 roku na pierwotnej trasie oddano do użytku południowy tor z prowizoryczną konstrukcją typu Roth-Waagner o długości 80 metrów. W 1953 roku odbudowano północny tor, a most nurtowy został zastąpiony przęsłem o tej samej geometrii. Jednego z elementów mostu zalewowego nie można było ponownie wykorzystać, więc zastąpiono go nadbudową przetransportowaną drogą wodną do Kostrzyna z Karnin nad Zalewem Szczecińskim po odpowiednim dopasowaniu długości. W 1954 roku zakończono wymianę prowizorycznej konstrukcji Roth-Waagner nad Odrą na trwałe przęsła. Ze względu na nową granicę państwową most był używany wyłącznie przez pociągi wojskowe i towarowe. Dopiero w 1992 roku nastąpiło otwarcie dla ruchu pasażerskiego.

Zgodnie z umową między Republiką Federalną Niemiec a Polską Ludową dotyczącą budowy i utrzymania mostów granicznych, odpowiedzialność za utrzymanie mostu granicznego w Küstrin-Kietz spoczywał na Niemczech. Ze względu na wiek i stan budowli w 2010 konieczna stała budowa nowej przeprawy. W 2015 roku ogłoszono przetarg na projekt mostów nad kanałem przedodrzańskim oraz nad Odrą. Przetarg wygrała firma inżynierska Schüßler-Plan z Berlina we współpracy z Knights Architects z Londynu. Pod koniec 2020 roku linia kolejowa została zamknięta, a ruch pociągów zastąpiono transportem autobusowym. Kontrakty budowlane zawarto w połowie 2021 roku, a koszt szacowano na 52 miliony euro. Nowy most, łukowy sieciowy, powstał przy zachowaniu poprzedniej lokalizacji konstrukcji, z możliwością prowadzenia pociągów z prędkością 120 km/h.

Od września do listopada 2021 roku zdemontowano stare przęsła. Następnie rozpoczęto prace konstrukcyjne, a we wrześniu 2023 roku nasunięto stalową konstrukcję o długości około 170 metrów z niemieckiej strony na polski brzeg. Planowano, że most zostanie oddany do użytku w grudniu 2022 roku, ale niedobory materiałów i pracowników spowodowały pięciomiesięczne opóźnienie. Ponieważ ochrona antykorozyjna nowego mostu zaczęła się łuszczyć jeszcze przed zamontowaniem , musiała zostać całkowicie usunięta i na nowo nałożona, co spowodowało dalsze opóźnienia. 29 lipca 2024 roku budowla została oddana do użytku.

Most z 1857 roku był jednotorowy z jazdą dołem. Składał się z dziewięciu przęseł kratownicowych o długości 26,4 metra oraz dwóch przęseł żeglugowych z dwuramiennym mostem obrotowym o długości 31,4 metra. Most z lat 1926/1954 składał się z dwóch jednotorowych przęseł kratownicowych, zbudowanych z dźwigarów kratowych o długości 80,0 metrów i około 11 metrów wysokości konstrukcyjnej nad korytem żeglugowym, oraz trzech przęseł o długości 53,4 metra i wysokości konstrukcyjnej 7,5 metra na terenie zalewowym po stronie wschodniej. Miały one kształt półparabolicznych dźwigarów z ukośnymi końcami oraz prostą kratownicę z przestrzeniami pośrednimi i posiadały jezdnię poniżej konstrukcji. Most z 2024 roku to jeden układ statyczny o długości ponad 266 metrowów, przystosowane pod dwa tory, podzielony przez podparcie filarami na cztery pola o długości. Długości przęseł to 130 metrów (nurtowe), 46,4 metra, 46,4 metra i 43,5 metra (nad terenem zalewowym).

(uzup. moose - różne źródła)

  • /foto/9629/9629513m.jpg
    1900 - 1902
  • /foto/9151/9151450m.jpg
    1910 - 1912
  • /foto/7833/7833203m.jpg
    1912
  • /foto/9979/9979110m.jpg
    1921
  • /foto/10074/10074774m.jpg
    1939
  • /foto/8852/8852914m.jpg
    1941
  • /foto/8931/8931145m.jpg
    2020
  • /foto/9029/9029502m.jpg
    2020
  • /foto/9566/9566782m.jpg
    2021
  • /foto/9566/9566785m.jpg
    2021
  • /foto/9566/9566861m.jpg
    2021
  • /foto/10097/10097051m.jpg
    2022

Alistair°

Previous: Most kolejowy graniczny (rz. Odra / Kostrzyn - Küstrin-Kietz) Main page Next: Kuźnia Kulturalna