Franciszkanie zostali sprowadzeni do Opola w 1238 roku przez Władysława I Opolskiego. On też ufundował kompleks kościelno-klasztorny, którego wznoszenie ojcowie franciszkanie rozpoczęli na przełomie XIII i XIV w. Z tego okresu pochodzi najstarsza dziś w Opolu konstrukcja architektoniczna: prezbiterium kościoła pw. Trójcy Świętej, potocznie zwanego kościołem franciszkanów. Świątynia i klasztor mieszczą się w samym centrum miasta - nad brzegiem Młynówki, w sąsiedztwie opolskiego rynku. Kościół, przejęty w 1820 roku przez protestantów, od 1945 roku jest ponownie kościołem katolickim.

Z zewnątrz bryła kościoła łączy elementy gotyku z rezultatami barokowej przebudowy dachu i wieży. Wnętrze, początkowo bazylikowe, ma dziś charakter halowy, trójnawowy. Wieża z końca XV wieku nadbudowana została w stylu neobarokowym w roku 1902.

Swoistym łącznikiem między kościołem a klasztorem jest kaplica św. Anny, zwana też Piastowska. Wzniesiona około 1309 perła śląskiej architektury gotyckiej, ufundowana została przez Piastów jako kaplica grobowa. Po pożarze w II połowie XV wieku drewniany strop zastąpiony został efektownym, trójprzęsłowym sklepienim gwiaździstym. W zworniku, pośrodku sklepienia, umieszczony jest złoty orzeł w koronie na błękitnym polu - herb księstwa opolsko-raciborskiego. Ściany kaplicy udekorowane są freskami. Znajdujący się na głównej ścianie kaplicy ołtarz-tryptyk przedstawia św. Annę z fundatorem klasztoru Władysławem I i fundatorem Jasnej Góry Władysławem III Opolczykiem oraz św. Barbarę i św, Jadwigę Śląską - żonę Henryka Brodatego. Kaplica to zarazem mauzoleum Piastów opolskich z rzeźbionymi, pełnoplastycznymi nagrobkami z lat 1378-1382 Bolka I, Bolka II oraz Bolka III i księżnej Anny Oświęcimskiej. Mieszczą się tam również płyty nagrobne innych książąt.

Podziemia pod kaplicą nie są, niestety, dostępne do zwiedzania. Można natomiast zwiedzać - po zgłoszeniu na furcie klasztoru - kryptę pod ołtarzem głównym, gdzie spoczywają między innymi szczątki ośmiu książąt i pięciu księżnych, w tym wnuczki Władysława Łokietka - Elżbiety. Znajduje się tam również cenna XIV-wieczna polichromia przedstawiająca scenę ukrzyżowania - najstarsze z malowideł ściennych, zachowanych na Górnym Śląsku.

W samym kościele na uwagę zasługuje m.in. chór z regencyjno - barokowym prospektem organowym, wykonanym w Lipsku w drugiej połowie XVIII wieku. W prospekcie widnieją rzeźby Dawida, królowej Saby i grających aniołów. Godne obejrzenia są także kaplice: Matki Boskiej Częstochowskiej, Najświętszego Sakramentu, Ukrzyżowania i kaplica zwana obecnie kaplicą św. Maksymiliana Kolbego. W czasie konserwacji odkryto w niej fragmetny XV-wiecznych fresków.

W krużgankach dwuskrzydłowego klasztoru zgromadzono gotycką i barokową rzeźbę sakralną oraz freski zdjęte ze ścian kaplicy św. Anny podczas jednej z przebudów. Przed budynkiem stoi rzeźba św. Jana Nepomucena z początku XVIII wieku : (żródło:..