Pierwszy Plan Rynku Krakowskiego z roku 1787. Autor oryginał, krakowski mistrz murarski Dominik Pucek. Plan z 1787 roku ukazuje także rzuty poziome kamienic na Rynku. W wielu z nich, w późniejszym okresie poczyniono dość duże przeróbki. Dzięki planowi możemy uprzytomnić sobie rozkład tych domów dawniejszy. Widzimy tu jeszcze całą mnogość owych dawnych wielkich i zwykle sklepionych sieni wjazdowych, które znikały stopniowo, ustępując miejsca sklepom i dziś stanowią rzadkość. Jedna jest jeszcze taka w domu narożnym przy ulicy Brackiej, zwanym Jabłonowskich, a dziś należącym do hr. Konstantego Potockiego, inna jeszcze bardziej typowa w Prałatówce P. Maryi. Sienie te obszerne służyły zarazem za wozownie. Do cech ich znamiennych należały schody w głębi, w dolnej połowie otwarte, a dalej w górę przechodzące przez otwór w sklepieniu. Ostatnie zabytki tego rodzaju na Rynku zachowały się jeszcze w domu narożnym przy początku ulicy Wiślnej, czyli w tzw. kamienicy książęcej i w trzech lub czterech innych domach. Dawniej było ich bardzo dużo. Widzimy je na planie w rzutach poziomych kamienic oznaczonych liczbami; 3, 4, 7, 10, 11, 14, 16, 20, 26, 27, 28, 31, 32, 33, 43, 44, 48. Pałac Spiski miał w głębi sieni, w jej przedłużeniu, dwa symetrycznie rozłożone ramiona schodów, pomiędzy któremi był przejazd na dziedziniec. Przed frontem tej kamienicy widzimy na lanie cztery pary słupów, którym odpowiadają cztery pary pilastrów przyściennych. Będzie to ślad podścieni, o których wspominają dawne opisy domu, a których niegdyś było może więcej dookoła Rynku. Prawdopodobnie pozostałością podścieni są piwnice małe występujące pod chodniki przed licem ścian frontowych kilku podobno domów Rynku krakowskiego. ( |
/
