MENU
Nowe schronisko i obserwatorium na Śnieżce.

Dodał: TW40° - Data: 2011-09-26 21:52:25 - Odsłon: 4006
Rok 1974


Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne im. Tadeusza Hołdysa na Śnieżce potocznie nazywane "Talerzami Marsjańskimi". Pierwsze przymiarki do budowy nowego schroniska miały miejsce już w 1949 roku. W założeniu budynek miał zastąpić stare obserwatorium oraz stare schronisko z 1862 , w związku ze złym stanem technicznym budynków i wzrostem ruchu turystycznego. Docelowo nie przewidziano jednak w nim funkcji noclegowych, lokalizując w obiekcie tylko obserwatorium i restaurację.

Prawdziwym ojcem talerzy marsjańskich był pracownik Politechniki Wrocławskiej w 1960 roku dr inż. arch. Witold Lipiński (Katedra Budownictwa Ogólnego Politechniki). Był on autorem projektu. W latach 50. i 60. Lipiński znany był z projektów futurystycznych obiektów z charakterystycznymi zaokrągleniami i łukami – „Zasugerowały mnie charakterystyczne dla Karkonoszy grupy skalne uformowane erozją. Ze spiętrzeń eliptycznych głazów zapożyczyłem przyszły kształt obiektu. W grę wchodził też aspekt aerodynamiczny, dominujący przy konstrukcji samolotów, o których jako zamiłowany szybownik wiele się naczytałem”. – relacjonował w publikacjach naukowych. Wielu uważa, że jego wizja połączona z rozumieniem warunków atmosferycznych ukształtowała projekt. Do zespołu pod kierunkiem Lityńskiego i Wawrzyniaka dołączyli: Andrzej Sokolski i Zbigniew Katoła – odpowiadali za konstrukcję, Mieczysław Kubrak – elektryka, Stanisław Jeżewski – instalacje sanitarne. W 1964 ukończono pełną dokumentację. Pozwolenie na budowę wydano w 1966 roku (Jelenia Góra), a za wykonawcę wybrano Jeleniogórskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Miejskiego. Kierownikiem przedsięwzięcia był inż. Stanisław Siemieński. Prace rozpoczęto w 1964 roku od budowy drogi dojazdowej i wodociągu. Drogę skończono dopiero w 1971 roku. Samo schronisko zaczęto budować w 1967 roku zaczynając od rozbiórki starego. Na początku postawiono przepompownię wody a w 1969 roku zaczęto budować mury właściwego obiektu, by w 1973 roku doprowadzić do stanu zamkniętego całość "talerzy". Inwestycja przebiegała wolno właśnie ze względu na warunki atmosferyczne. Zdarzało się, że przez kilkanaście dni nie realizowano żadnych robót. Wiatr, mgły, opady śniegu spowalniały prace, a zimą wręcz je uniemożliwiały. Na uwagę zasługuje fakt, że każdego dnia ekipa budowlana wędrowała z Karpacza na szczyt i dopiero od 1970 roku mogła kwaterować w połowie drogi, w schronisku na Równi. Był to ogromny wysiłek. Konstrukcja powstała z żelbetu, stali, aluminium (m.in. pokrycie zewnętrzne - grubość 1 mm) i szkła. Odbiór techniczny nastąpił 13 listopada 1974 roku. Ówczesne władze PRL z okazji zbliżającej się rocznicy XXX lecia PRL wykorzystały budowę do celów propagandowych, wcześniej nic przy niej nie pomagając. Doprowadziło to w efekcie do rezygnacji z montażu okolicznościowej plakietki na której byli wymienieni autorzy projektu i prac.

Obserwatorium ma formę trzech połączonych ze sobą brył w kształcie dysków (średnica 13m, 20m i 30m). W górnym talerzu znajduje się obserwatorium meteorologiczne. Średni talerz to zaplecze techniczne, magazyny i pokoje pracowników obserwatorium. Na dolnym talerzu zlokalizowano restaurację, bufet, toalety dla turystów oraz sklepik z pamiątkami. Powierzchnia użytkowa łączna wynosi 1.560 m kw.

12 marca 2009 budynek uległ uszkodzeniu wskutek złych warunków meteorologicznych, dużego oblodzenia budynku - pracownicy WOM zauważyli pękniętą ścianę oraz wybrzuszenie podłogi. Wszyscy zostali ewakuowani. 15 marca uszkodzeniu uległ górny dysk (zarwał się i osunął) - schronisko wraz z obserwatorium zostało zamknięte. Remont obserwatorium rozpoczął się jeszcze tego samego miesiąca, a zakończył w październiku 2009 r. W następnych latach wzmocniono i przebudowano środkowy dysk - prace zakończono w 2015 roku, jednak od tego czasu schronisko i restauracja są zamknięte.

Analizy zmian i restrukturyzacji obiektu prowadzone są od końca 2019 roku, kiedy dyrekcja IMGW-PIB odbyła szereg spotkań z jednym z autorów projektu WOM Śnieżka – Waldemarem Wawrzyniakiem. Pandemia Covid-19 opóźniła wiele prac. Mimo to, w 2021 roku udało się zabezpieczyć poszycie dachowe dwóch dysków - środkowego i górnego. W 2022 roku wykonane zostało wzmocnienie konstrukcji zewnętrznej dysku dolnego - restauracyjnego. Na koniec 2022 r. zapowiedziano opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej remontu dysku dolnego. W latach 2023-2025 ma zostać przeprowadzony remont generalny dysku restauracyjnego. Szacowany koszt prac to ok. 15 mln zł.

(uzup. moose - m.in. materiały IMGW)

  • /foto/5143/5143961m.jpg
    1960
  • /foto/8774/8774970m.jpg
    1960 - 1964
  • /foto/8774/8774971m.jpg
    1960 - 1964
  • /foto/8774/8774972m.jpg
    1960 - 1964
  • /foto/8774/8774973m.jpg
    1960 - 1964
  • /foto/8774/8774974m.jpg
    1960 - 1964
  • /foto/4589/4589298m.jpg
    1962
  • /foto/6704/6704985m.jpg
    1965
  • /foto/10847/10847790m.jpg
    1965
  • /foto/3465/3465338m.jpg
    1966
  • /foto/10701/10701981m.jpg
    1970
  • /foto/7074/7074487m.jpg
    1970 - 1973
  • /foto/8691/8691110m.jpg
    1971 - 1973
  • /foto/8691/8691111m.jpg
    1971 - 1973
  • /foto/9041/9041986m.jpg
    1971 - 1973
  • /foto/9041/9041987m.jpg
    1971 - 1973
  • /foto/327/327494m.jpg
    1972 - 1973
  • /foto/10565/10565738m.jpg
    1972 - 1973
  • /foto/4810/4810316m.jpg
    1973 - 1974
  • /foto/7146/7146838m.jpg
    1974
  • /foto/7870/7870201m.jpg
    1974
  • /foto/9041/9041989m.jpg
    1974
  • /foto/8647/8647479m.jpg
    1974 - 1979
  • /foto/4053/4053743m.jpg
    1975
  • /foto/6016/6016737m.jpg
    1975
  • /foto/8043/8043758m.jpg
    1975
  • /foto/9465/9465222m.jpg
    1975
  • /foto/4726/4726901m.jpg
    1975 - 1976
  • /foto/7610/7610181m.jpg
    1975 - 1976
  • /foto/7652/7652587m.jpg
    1975 - 1976
  • /foto/4365/4365314m.jpg
    1975 - 1978
  • /foto/6361/6361934m.jpg
    1975 - 1978
  • /foto/6939/6939275m.jpg
    1975 - 1978
  • /foto/4239/4239183m.jpg
    1975 - 1979
  • /foto/6219/6219243m.jpg
    1975 - 1979
  • /foto/6941/6941143m.jpg
    1975 - 1979
  • /foto/6939/6939261m.jpg
    1975 - 1980
  • /foto/5825/5825307m.jpg
    1975 - 1985
  • /foto/9101/9101542m.jpg
    1976
  • /foto/5805/5805526m.jpg
    1977
  • /foto/251/251640m.jpg
    1977 - 1978
  • /foto/7146/7146845m.jpg
    1980
  • /foto/5805/5805331m.jpg
    1980
  • /foto/344/344820m.jpg
    1980 - 1984
  • /foto/7760/7760766m.jpg
    1984
  • /foto/361/361143m.jpg
    1984 - 1987
  • /foto/87/87670m.jpg
    1985
  • /foto/129/129733m.jpg
    1985 - 1990
  • /foto/7491/7491436m.jpg
    1986
  • /foto/7261/7261250m.jpg
    1987
  • /foto/8549/8549614m.jpg
    1987
  • /foto/7859/7859960m.jpg
    1993 - 1996
  • /foto/7859/7859961m.jpg
    1993 - 1996
  • /foto/9254/9254495m.jpg
    1994
  • /foto/3209/3209703m.jpg
    1994 - 1995
  • /foto/8076/8076661m.jpg
    1995
  • /foto/9112/9112045m.jpg
    1996 - 1998
  • /foto/127/127069m.jpg
    1997
  • /foto/7365/7365248m.jpg
    1997
  • /foto/7365/7365249m.jpg
    1997
  • /foto/7365/7365251m.jpg
    1997
  • /foto/6295/6295522m.jpg
    1998
  • /foto/119/119009m.jpg
    2000
  • /foto/10504/10504500m.jpg
    2000
  • /foto/10710/10710822m.jpg
    2002
  • /foto/9644/9644825m.jpg
    2005
  • /foto/39/39911m.jpg
    2005
  • /foto/117/117664m.jpg
    2005
  • /foto/60/60646m.jpg
    2005
  • /foto/60/60647m.jpg
    2005
  • /foto/10713/10713336m.jpg
    2005
  • /foto/63/63514m.jpg
    2006
  • /foto/63/63515m.jpg
    2006
  • /foto/63/63517m.jpg
    2006
  • /foto/137/137482m.jpg
    2006
  • /foto/151/151188m.jpg
    2006
  • /foto/9496/9496971m.jpg
    2006
  • /foto/186/186042m.jpg
    2007
  • /foto/189/189706m.jpg
    2007
  • /foto/9222/9222358m.jpg
    2008
  • /foto/258/258175m.jpg
    2008
  • /foto/274/274527m.jpg
    2009
  • /foto/274/274530m.jpg
    2009
  • /foto/274/274533m.jpg
    2009
  • /foto/274/274544m.jpg
    2009
  • /foto/274/274560m.jpg
    2009
  • /foto/275/275444m.jpg
    2009
  • /foto/275/275448m.jpg
    2009
  • /foto/4403/4403028m.jpg
    2009
  • /foto/4404/4404268m.jpg
    2009
  • /foto/4404/4404478m.jpg
    2009
  • /foto/5405/5405841m.jpg
    2009
  • /foto/9765/9765678m.jpg
    2009
  • /foto/9765/9765709m.jpg
    2009
  • /foto/9765/9765715m.jpg
    2009
  • /foto/8673/8673102m.jpg
    2009
  • /foto/8673/8673103m.jpg
    2009
  • /foto/341/341554m.jpg
    2010
  • /foto/341/341555m.jpg
    2010
  • /foto/392/392263m.jpg
    2011
  • /foto/405/405272m.jpg
    2011
  • /foto/405/405276m.jpg
    2011
  • /foto/405/405278m.jpg
    2011
  • /foto/5215/5215705m.jpg
    2012
  • /foto/3228/3228575m.jpg
    2012
  • /foto/3229/3229902m.jpg
    2012
  • /foto/454/454708m.jpg
    2012
  • /foto/10677/10677143m.jpg
    2012
  • /foto/9667/9667165m.jpg
    2013
  • /foto/9667/9667196m.jpg
    2013
  • /foto/9667/9667197m.jpg
    2013
  • /foto/5017/5017025m.jpg
    2014
  • /foto/5170/5170369m.jpg
    2014
  • /foto/5456/5456082m.jpg
    2015
  • /foto/5935/5935954m.jpg
    2016
  • /foto/10812/10812094m.jpg
    2016
  • /foto/6191/6191637m.jpg
    2016
  • /foto/7643/7643420m.jpg
    2016
  • /foto/6309/6309883m.jpg
    2016
  • /foto/7674/7674789m.jpg
    2017
  • /foto/7106/7106526m.jpg
    2018
  • /foto/7576/7576684m.jpg
    2018
  • /foto/10790/10790270m.jpg
    2019
  • /foto/10791/10791185m.jpg
    2019
  • /foto/10791/10791189m.jpg
    2019
  • /foto/8222/8222937m.jpg
    2019
  • /foto/8225/8225021m.jpg
    2019
  • /foto/8250/8250186m.jpg
    2019
  • /foto/9255/9255477m.jpg
    2021
  • /foto/9255/9255486m.jpg
    2021
  • /foto/9304/9304739m.jpg
    2021
  • /foto/9697/9697300m.jpg
    2021
  • /foto/9608/9608833m.jpg
    2021
  • /foto/9608/9608835m.jpg
    2021
  • /foto/9682/9682610m.jpg
    2021
  • /foto/10737/10737311m.jpg
    2023
  • /foto/10797/10797631m.jpg
    2024
  • /foto/10797/10797646m.jpg
    2024
  • /foto/10798/10798726m.jpg
    2024

Zbiory TW40

Poprzednie: Baza Remontowa Przedsiębiorstwa Robót Wiertniczych (dawna) Strona Główna Następne: ul. Rychtalska


Piotr Bartkowski | 2014-11-02 20:40:07
Ooo, jeszcze blacha aluminiowa, pierwotna okładzina "spodków", "funkiel nówka nie śmigana"...
Piotr Bartkowski | 2014-11-02 20:52:44
Tak swoją drogą podpis pod zdjęciem, jak na czas jego robienia, jest jak najbardziej zgodny z prawdą! Bo tak się składa, że "talerze" stawiał PIHM do spółki z PTTK, w miejscu użytkowanego przez tą drugą organizację poniemieckiego schroniska, z przeznaczeniem na wspólne użytkowanie przez obserwatorium meteo i właśnie schronisko! To spadkobierca PIHM, IMGW, zawłaszczył sobie na wyłączność w stanie wojennym postawiony na terenie oddanym do dyspozycji PTTK obiekt, korzystając z tego, że "zawieszone" wtedy PTTK nie mogło się tej grabieży przeciwstawić...
Petroniusz | 2014-11-02 21:16:38
Był taki krótki okres, kiedy w tym najniższym i największym dysku były miejsca noclegowe. Miałem okazję tam spać (połowa lat dziewięćdziesiątych XXw.) i do dzisiaj wspominając tamtą wycieczkę zawsze myślę/mówię "schronisko na Śnieżce" a nie "obserwatorium IMGW". Tak już mi chyba zostanie. :) PS To była zima i jedyne co było widać za oknem pokoju to ściana śniegu.
Piotr Bartkowski | 2014-11-07 13:17:41
Nocując tam w lutym 1995 roku miałem prawie tak samo! Prawie, bo nad ścianą śniegu przez okno pokoju było widać coś dalej...
Piotr Bartkowski | 2017-01-21 22:47:25
Sądząc z tego co gdzieniegdzie w mediach piszą o ewentualnych planach pozbycia się "spodków" przez IMGW jest całkiem możliwe, że niebawem znów da się w nich legalnie przenocować...