MENU
Pod szczytem Górzca - był las...

Dodał: wk° - Data: 2021-03-27 11:32:27 - Odsłon: 261
26 marca 2021

Data: 2021:03:26 12:50:32   ISO: 100   Ogniskowa: 55 mm   Aparat: SONY SLT-A35   Przysłona: f/9   Ekspozycja: 1/125 s  


Wyniesiony, stromy szczyt w Chełmach ponad Męcinką, wyrasta ponad 150 m wysokością względną nad brzeżnym uskokiem sudeckim. Górzec należy do licznych na terenie parku Chełmy wzniesień pochodzenia wulkanicznego. Wierzchołek góry tworzy twardziel bazaltowy, odsłaniający się na szczycie w niewielkich skałkach o wyraźnej oddzielności słupowej.

Z Górzcem, doskonałym punktem widokowym związane są legendy o pierwszych osadnikach na szczycie, którymi byli ok IV w pne, Ilirowie (Celtowie). Wiadomo, że w XIII wieku na szczycie stał gródek bądź niewielki zamek, podczas budowy którego wierzchołek góry splantowano i otoczono suchą fosą widoczną do dziś. Przypuszcza się, że była to wzniesiona przez Henryka Brodatego w 1238 roku twierdza Heinrichsburg, która nadała górze pierwotne imię. Służba i obsługa dworu mieszkać miała w miejscowości Pomocne, której nazwa miała się odnosić do sług - ludzi dworu. Literatura niemiecka tłumaczy etymologię późniejszej nazwy wzniesienia (Hessberg) od nazwiska właściciela ów zameczku - von Hessberg, bądź od niemieckich osadników pochodzących z Hesji - Hessen.

Od połowy XIII w. wzniesienie, podobnie jak cały obszar pokrywającego je Mniszego Lasu, należało do zakonu Cystersów z Lubiąża. Na ruinach zameczku w XVII w. postawiono kaplicę pielgrzymkową, którą zaznaczono na mapie dawnego Księstwa Jaworskiego z 1615 r. jako miejsce kultu religijnego. W 1740 r. wytyczono Drogę Kalwaryjską z Męcinki na szczyt Górzca, wzdłuż której wzniesiono kalwarię - 14 kapliczek wykutych w piaskowcu z niemieckimi napisami wyrytymi pismem gotyckim i wymalowanymi na blasze obrazami. Po sekularyzacji klasztoru w 1810 r. i sprzedaniu lasu gminie Męcinka, u podnóża Górzca powstała pustelnia, w której zamieszkał mnich z Lubiąża. Obecny kształt kalwaria zawdzięcza gruntownej przebudowie z II połowy XIX w. i renowacjom z lat 1929 i 1982. W 1995 r. skradzione rok wcześniej obrazy zastąpiono malowidłami.

Dawniej Górzec był doskonałym punktem widokowym na okolicę, a co za tym idzie, cenionym miejscem wycieczek. Na przełomie XIX i XX wieku Towarzystwo Karkonoskie wybudowało pod szczytem schronisko turystyczne, które po 1945 r. przestało istnieć. Obecnie, wierzchołek w dużej mierze utracił dawne walory widokowe, ponieważ widok w większości zasłaniają drzewa. Niemniej, przy dobrej pogodzie można spośród drzew dostrzec zabudowania Męcinki, zbiornik wodny w Słupie i wieżowce legnickich osiedli.

U północnego i północno-wschodniego podnóża Górzca od XVII w. prowadzono krótko działalność górniczą, porzuconą ze względu na dość ubogie, nierentowne w eksploatacji złoża. Powrócono do niej, po licznych próbach prowadzonych od 1929 r. w latach 1934-1935. Do 1945 r. w tutejszej kopalni "Sztolnia Rudolf" wydobywano w niewielkich ilościach rudę żelaza oraz miedzi. Przed zakończeniem II wojny światowej kopalnię zalano. Do dziś zachował się właz do sztolni oraz ruiny transformatora. Na grzbiecie Górzca w linii NNW-SSE są ślady intensywnych prac poszukiwawczych - pingi i warpie, podobnie w obniżeniu pomiędzy Górzcem a Dębnicą.

Na południowo-wschodnich zboczach Górzca stoi bazaltowa skała w kształcie wieży nazywana dawniej Kanten-Stein. Wzmiankowana w przewodnikach i zaznaczana na mapach. Od strony Bogaczowa na Górzec prowadziła droga zwana Einsiedel-Weg. Skrzyżowanie dróg - kalwarii z Męcinki, drogi Bogaczów-Pomocne i drogi na szczyt Dębnicy - nazwano Albrechts-Platz.
(moose - różne źródła)

  • /foto/8973/8973410m.jpg
    1899
  • /foto/215/215425m.jpg
    1900 - 1909
  • /foto/9997/9997680m.jpg
    1938
  • /foto/5799/5799234m.jpg
    2014
  • /foto/9234/9234577m.jpg
    2021
  • /foto/9234/9234587m.jpg
    2021

wk°

Poprzednie: Bachusik Ekoenergeticus Strona Główna Następne: Kościół św. Mikołaja