Firmę, z której wywodzą się korzenie Autosana, założyło dwóch byłych powstańców listopadowych, którzy przed rosyjskimi represjami zbiegli do zaboru austriackiego. Byli to Walenty Lipiński i jego cioteczny brat Mateusz Beksiński - pradziad Zdzisława (Beksińskiego).

Mateusz Beksiński kupił w Sanoku dworek, w którym mieszkali także jego potomkowie aż do Zdzisława. Gdy w połowie lat 70. zeszłego wieku władze Sanoka postanowiły zburzyć dworek, artysta przeniósł się do Warszawy.

Firma założona po powstaniu listopadowym przez Walentego Lipińskiego i Mateusza Beksińskiego była warsztatem rzemieślniczym, w którym produkowano kotły i proste narzędzia. Ale stopniowo zaczęła się rozbudowywać. Pod koniec XIX w. zajęła się produkcją wagonów, a potem także tramwajów i szybko stała się znaczącym producentem taboru szynowego w Austro-Węgrzech. Dobrą passę przerwała I wojna światowa, kiedy zakłady w Sanoku zdewastowali Rosjanie. Odbudowane po odzyskaniu przez Polskę niepodległości sanockie zakłady w II Rzeczypospolitej znów stały się znaczącym producentem wagonów. Zaczęły także produkować autobusy. Podczas II wojny światowej zakład został kolejny raz zniszczony, tym razem przez Niemców. Ponownie odbudowany znowu zaczął produkować wagony i tramwaje, a później autobusy. Ich produkcja stała się specjalnością zakładów w Sanoku pod koniec lat 50., gdy projektantem został Zdzisław Beksiński.


za Marek Kuc "Autobusy z Sanoka. 1950-2013"