Bugaj - ulica położona na Starym Mieście w dzielnicy Śródmieście, u podnóża skarpy wiślanej, która biegnie od ul. Grodzkiej do ul. Boleść.
Początkowo obszar współczesnej ul. Bugaj znajdował się w korycie Wisły, a tuż powyżej mieściły się liczne spichlerze ul. Brzozowej. Jednak wraz z jej oddalaniem się od skarpy wiślanej powiększała się przestrzeń nadbrzeżna, na której przynajmniej od XVII wieku zaczęła kształtować się osada Rybaki – początkowo w części nieparzystej, a potem także dawniej notorycznie zalewanej części parzystej. Wiadomo, że osada uległa zniszczeniu w czasie potopu szwedzkiego, później jednak się odradzała, znajdował się tam targ rybny, port zbożowy oraz pompa dla staromiejskich wodociągów. Głównymi mieszkańcami byli rybacy, a główną ulicą osady był współczesny ciąg Rybaki – Bugaj. Nazwa ta została oficjalnie nadana w 1770 roku, została zaczerpnięta z dawnego określenia Bugay nad Wisłą, co oznaczało niski brzeg zalewany przez wodę.
W XIX wieku południowa część ulicy została nakryta Arkadami Kubickiego, pozostała część rozwijała się nadal swoim torem, wybudowano tu wiele lichych chałup oraz kamieniczek, które z czasem zyskiwały coraz większe gabaryty. W 1863 roku wzdłuż ulicy wybudowano telegraf optyczny, który połączył Zamek Królewski z Cytadelą. Obszar nad samą Wisłą długo pozostawał jednak nieuporządkowany, zaczęło zmieniać się to dopiero w okresie międzywojennym, kiedy to powstały zabudowania koszar (nr 2 i nr 3) Oddziału Zamkowego Prezydenta RP, a także liczne nowoczesne obiekty użyteczności publicznej (m.in. przedszkole im. M. Mościckiej, nr 10). Największą inwestycją był jednak zdecydowanie rozległy Dom Mieszkalny Pocztowej Kasy Oszczędności na rogu ul. Celnej, który wybudowano na Gnojnej Górze pomiędzy Bugajem a Brzozową. Wytyczono także ul. Wybrzeże Gdańskie, która miała docelowo stać się częścią bulwarów wiślanych.
Zabudowania uległy znacznym zniszczeniom podczas II wojny światowej i w dużej mierze nie zostały odbudowane (w tym Dom Mieszkalny PKO), zachowano jedynie kilka najlepiej zachowanych budynków (w tym kamienicę na rogu Wodnej), a do 1956 roku odtworzono jedynie nieliczne kamieniczki na skarpie wiślanej. W przyszłości w rejonie ul. Bugaj może powstać parking podziemny na około 300 samochodów.
Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ul. Grodzką, po czym kieruje się na północ i przebiega przez teren Arkad Kubickiego, następnie krzyżuje się z ulicami Steinkellera, Wodną oraz Kamiennymi Schodkami, by zakończyć bieg u zbiegu z ul. Boleść, ul. Mostową i ul. Rybaki.
Początkowo obszar współczesnej ul. Bugaj znajdował się w korycie Wisły, a tuż powyżej mieściły się liczne spichlerze ul. Brzozowej. Jednak wraz z jej oddalaniem się od skarpy wiślanej powiększała się przestrzeń nadbrzeżna, na której przynajmniej od XVII wieku zaczęła kształtować się osada Rybaki – początkowo w części nieparzystej, a potem także dawniej notorycznie zalewanej części parzystej. Wiadomo, że osada uległa zniszczeniu w czasie potopu szwedzkiego, później jednak się odradzała, znajdował się tam targ rybny, port zbożowy oraz pompa dla staromiejskich wodociągów. Głównymi mieszkańcami byli rybacy, a główną ulicą osady był współczesny ciąg Rybaki – Bugaj. Nazwa ta została oficjalnie nadana w 1770 roku, została zaczerpnięta z dawnego określenia Bugay nad Wisłą, co oznaczało niski brzeg zalewany przez wodę.
W XIX wieku południowa część ulicy została nakryta Arkadami Kubickiego, pozostała część rozwijała się nadal swoim torem, wybudowano tu wiele lichych chałup oraz kamieniczek, które z czasem zyskiwały coraz większe gabaryty. W 1863 roku wzdłuż ulicy wybudowano telegraf optyczny, który połączył Zamek Królewski z Cytadelą. Obszar nad samą Wisłą długo pozostawał jednak nieuporządkowany, zaczęło zmieniać się to dopiero w okresie międzywojennym, kiedy to powstały zabudowania koszar (nr 2 i nr 3) Oddziału Zamkowego Prezydenta RP, a także liczne nowoczesne obiekty użyteczności publicznej (m.in. przedszkole im. M. Mościckiej, nr 10). Największą inwestycją był jednak zdecydowanie rozległy Dom Mieszkalny Pocztowej Kasy Oszczędności na rogu ul. Celnej, który wybudowano na Gnojnej Górze pomiędzy Bugajem a Brzozową. Wytyczono także ul. Wybrzeże Gdańskie, która miała docelowo stać się częścią bulwarów wiślanych.
Zabudowania uległy znacznym zniszczeniom podczas II wojny światowej i w dużej mierze nie zostały odbudowane (w tym Dom Mieszkalny PKO), zachowano jedynie kilka najlepiej zachowanych budynków (w tym kamienicę na rogu Wodnej), a do 1956 roku odtworzono jedynie nieliczne kamieniczki na skarpie wiślanej. W przyszłości w rejonie ul. Bugaj może powstać parking podziemny na około 300 samochodów.
Ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ul. Grodzką, po czym kieruje się na północ i przebiega przez teren Arkad Kubickiego, następnie krzyżuje się z ulicami Steinkellera, Wodną oraz Kamiennymi Schodkami, by zakończyć bieg u zbiegu z ul. Boleść, ul. Mostową i ul. Rybaki.
/
