 |
 |
||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Od co najmniej XVI w. przez Góry Izerskie przebiegała Stara Droga Celna, zwana również Starą Szklarską Drogą. Prowadziła ze Szklarskiej Poręby poprzez Rozdroże pod Cichą Równią do huty na Orlu i dalej koło skałki Granicznik, przez most na Izerze, obok komory celnej, do znanej z wydobycia kamieni szlachetnych i hutnictwa szkła wsi Jizerka.
Od 1742 r. Kotlina Jeleniogórska przeszła spod panowania austriackiego pod rządy pruskie. Nowa granica rozdzieliła karkonoski ośrodek szklarski niszcząc wielowiekowe ...
Od co najmniej XVI w. przez Góry Izerskie przebiegała Stara Droga Celna, zwana również Starą Szklarską Drogą. Prowadziła ze Szklarskiej Poręby poprzez Rozdroże pod Cichą Równią do huty na Orlu i dalej koło skałki Granicznik, przez most na Izerze, obok komory celnej, do znanej z wydobycia kamieni szlachetnych i hutnictwa szkła wsi Jizerka.
Pokaż więcej
Pokaż mniej
Od 1742 r. Kotlina Jeleniogórska przeszła spod panowania austriackiego pod rządy pruskie. Nowa granica rozdzieliła karkonoski ośrodek szklarski niszcząc wielowiekowe powiązania gospodarcze poprzez zaporowy system opłat i taryf, co niebawem doprowadziło do wojny celnej pomiędzy Austrią a Prusami. Przez następne stulecia granica prusko-austriacka była pilnie strzeżona. Z Orla do Czech można się było legalnie dostać poprzez drewniany mostek nad rwącą Izerą. W 1901 r. w miejscu drewnianego mostu, który zniszczyła wielka powódź z 1899 r., wybudowany został most żelbetowy. Była to jak na owe czasy budowla doprawdy wyjątkowa konstrukcja. Żelbetowy most na Izerze był jednym z pionierskich w skali europejskiej takich rozwiązań budowlanych. Było to zaledwie 26 lat po pierwszym zastosowaniu betonu zbrojonego przez J. Moniera we Francji. Budowa solidnego, a zarazem filigranowego mostu stworzyła dogodne połączenie pomiędzy osadą Orle, a wsią Jizerka i znacznie podniosła atrakcyjność turystyczną regionu. Po II wojnie światowej w osadzie Orle powstała strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza. Granica polsko-czechosłowacka stała się pilnie strzeżona, bezmyślnemu zniszczeniu z nieustalonych do dziś przyczyn uległa wieś Wielka Izera, a w Górach Izerskich ustał ruch turystyczny. Przegrodzony drutem kolczastym most na Izerze stał nieużytkowany do początku lat osiemdziesiątych, kiedy to został wysadzony przez oddział Wojsk Ochrony Pogranicza, choć czeskie źródła utrzymują że most został zniszczony w 1979 r. Niepewność ta wynika z braku dokumentów, a dolina Izery cieszyła się złą sławą, gdyż samo przebywanie w strefie nadgranicznej mogło być powodem do zatrzymania i szykan. Na szczęście ocalała bliźniacza budowla żelbetonowa przerzucona przez Izerę w dzisiejszym Údoli Naděje, części gminy Kořenov-Mytiny. Dawniej most łączył śląską hutę szkła Hoffnungsthal z czeską osadą Wurzelsdorf (choć już jest w stanie awaryjnym - wyłączony z użytkowania - moose). W miejscu wysadzonego mostu powstała w 2005 kładka i przejście graniczne. W 2021 r. planowane jest wybudowanie nowej przeprawy przez Izerę, która będzie nawiązywać kształtem do rozporowej konstrukcji sprzed 120 lat. (moose za szklarskaporeba.pl)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
||
|
||
|
||
 |
|
||
|---|---|---|---|