Kamienica nr 13-15 przy ul. Stanisława Moniuszki

W sobotę 14 czerwca 1947 roku przy ul. Stanisława Moniuszki 13/15 odbyło się uroczyste otwarcie pierwszego w Wałbrzychu Powszechnego Domu Towarowego. Domy takie, jak wiadomo, powstają na terenie całej Polski. Zadaniem ich jest zaopatrywanie ludności, a w pierwszym rzędzie świata pracy, w potrzebne towary po cenach, ustanowionych przez Państwo. W ten sposób skuteczniejszą stanie się walka z paskarstwem, uprawianym przez nieuczciwe, aspołeczne elementy, których postępowanie godzi również w dobre imię uczciwego odłamu kupiectwa. 

Do zaproszonych na uroczystość otwarcia nowej placówki gości przemówił dyrektor PCH p. Warszawski, który zobrazował cele i zadania tworzonych obecnie przez PCH, zgodnie z zarządzeniem min. Minca, Powszechnych Domów Towarowych. Przemawiali następnie sekretarz PPR p. Wilczyński, sekretarz PPS p. Zborowski, prezes Stowarzyszenia Kupców Polskich p. Karnikiewicz, dyrektor „Społem“ p. Wawrzykowski i przedstawiciel Powiatowej Rady Związków Zawodowych p. Madej. Wszyscy mówcy zgodnie podkreślili doniosłość powstania nowej placówki, z którą łączy się wielkie nadzieje na ukrócenie wzrastającej drożyzny.

Dom Towarowy przy ul. Stanisława Moniuszki czynny będzie od godz. 10 do godz. 13 dla ogółu ludności, natomiast dla członków Związków Zawodowych sprzedaż odbywać się będzie w godzinach od 15 do 18. W tej chwili reprezentowanych jest 6 największych branż, szczególnie tekstylna, w najbliższym jednak czasie udostępnione zostaną konsumentom artykuły innych branż. Do cen państwowych doliczana będzie jedynie marża zarobkowa detalisty. W najbliższym czasie Powszechne Domy Towarowe utworzone zostaną przez PCH w Dzierżoniowie, Świdnicy, Kamiennej Górze i Jaworze.

Otwarty przed paru tygodniami Powszechny Dom Towarowy mieszczący się przy ul. Stanisława Moniuszki zdał już egzamin sprawności i wykazał konieczność i celowość utworzenia tego rodzaju placówki, przeznaczonej na usługi najszerszych warstw społeczeństwa. Za krótki okres, bo zaledwie 12 dni, P. D. T. wykazał obrót 9.952.527 zł., przy czym obsłużono 8.855 klientów. Największy obrót wykazał dział tekstylny. Dział spożywczy, który pierwszego dnia wykazał tylko 5.000 zł. obrotu, w końcu czerwca osiągnął sumę ponad 100.000 zł. dziennie, wykazując dalsze tendencje wzrostu obrotów.

W pierwszych dniach działalności P. D. T. zaobserwowano charakterystyczny pęd pewnych elementów spekulacyjnych do towarów deficytowych, co miało na celu wywołanie sztucznej haussy głównie na mąkę, sodę oczyszczoną i proszki do prania. Towarów tych żądano w większych ilościach, lecz apetyty tych aspołecznych elementów zostały ukrócone. Otwarcie Powszechnego Domu Towarowego wywarło dodatni wpływ na handel prywatny. Na wystawach i w sklepach pojawiły się nie widziane poprzednio tekstylia, które w większości sklepów ukryte były dotychczas pod ladą i dostępne tylko dla wybrańców fortuny. Równocześnie towary potaniały. Potaniały także niektóre artykuły spożywcze. Obniżka cen, jakkolwiek nieznaczna, objęła tylko te towary jakie można nabyć w P. D. T., natomiast bez zmiany pozostały ceny innych towarów.

Lokal zajmowany przez Powszechny Dom Towarowy, jest zbyt szczupły, przez co hamuje się poważnie rozwój tej pożytecznej placówki. Ciasnota, panująca w tym lokalu, uniemożliwia prowadzenie normalnej sprzedaży. Dział spożywczy nie ma w ogóle magazynu i z tego powodu nie może rozwinąć sprzedaży tak ważnych dla szerokich mas artykułów pierwszej potrzeby. Z braku miejsca P. D. T. nie ma również całego szeregu innych działów. Palącym przeto zagadnieniem staje się sprawa znalezienia odpowiedniego pomieszczenia dla P. D. T. Na terenie Wałbrzycha i to w śródmieściu znajduje się szereg okazałych lokali, jak roszarni lnu i konopi przy pl. Wolności. Obszerny lokal wspomnianej roszarni świeci pustką od wielu miesięcy i stoi bezużytecznie, gdy tymczasem Powszechny Dom Towarowy zmuszony jest ograniczyć zakres swej działalności właśnie z braku odpowiedniego pomieszczenia.

Źródło:
Część 1 (powyżej linii): Dziennik Zachodni z 16 czerwca 1947 roku.
Część 2 (poniżej linii): Dziennik Zachodni z 9 lipca 1947 roku