UWAGA ! Do tego obiektu należy przypisywać wyłącznie zdjęcia/materiały z okresu działania zakładów DZWME "Dolmel" (tj. z lat 1947-1990)
1 lutego 1946r. Prezydium Rządu RP podjęło decyzje by na gruzach zakładów "FAMO" powstała fabryka wielkich maszyn elektrycznych. Obszar zakładu i jego resztki oficjalnie przekazano 1 czerwca 1947 roku specjalnej, pięcioosobowej grupie ekspertów mającej za zadanie zajęciem się zagospodarowania i uruchomieniem zakładu. Pierwsza produkcja ruszyła już w 1948 roku i polegała na remontach silników elektrycznych. W latach 1950-1953 produkowano wózki elektryczne, zaś pierwszy turbogenerator o mocy 25 MW wyprodukowano w 1954 roku. W tym czasie pełna nazwa zakładu to Dolnośląskie Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych im. Feliksa Dzierżyńskiego (Wydział M-5). Zakłady zatrudniały 2100 osób, choć planowano 3000. W zakładzie brakowało maszyn - przywieziono je z Niemiec Wschodnich z zakładów Sachsenwerke Licht u. Kraft AG z Drezna. W zakładach zbudowano pierwszą lokomotywę elektryczną 1E E110 (czyli EP02) latem 1953 r.i do połowy 1954 r. zbudowano 14 sztuk. W zakładach produkowano także osprzęt radiotechniczny do czołgów montowanych w "nowej fabryce" w Laskowicach (?). W zakładach budowano silniki wolnoobrotowe asynchroniczne z części dostarczanych z zakładów w Nysie i Raciborzu. Silniki miały moc 1,6 MW i miały masę 40 ton. Oficjalnie miały być dostarczane dla potrzeb przemysłu drzewnego. Pierwszy wyprodukowany silnik w lutym 1954 r. trafił do zakładów drzewnych w Żeraniu.
[bonczek/hydroforgroup/2010] - uzup. moose na podstawie danych CIA
Po przekształceniach własnościowych na jesieni 1990r., działalność produkcyjną "Dolmelu" w zakresie maszyn elektrycznych i komponentów do nich kontynuują:
- turbogeneratory: ABB Dolmel -> ABB Alstom Power -> Alstom Power -> GE Power (stan: 2022 r.);
- generatory i silniki elektryczne: Dolmel Drives -> ABB Dolmel Drives -> Dozamel -> Dolnośląska Fabryka Maszyn Elektrycznych (stan: 2022 r.);
- blachy i pakiety, konstr. spawane, oprzyrządowanie: ABB Donako -> Donako (stan: 2022 r.).
[jawc]
"Zarzadzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dn. 28.09.1951 r. w sprawie zasad tworzenia oddziałów zaopatrzenia robotniczego oraz ich organizacji.
§ 1.
1. W zakładach przemysłu kluczowego, zatrudniających ponad 1000 pracowników lub położonych z dala od ośrodków zaopatrzenia, mogą być utworzone oddziały zaopatrzenia robotniczego (OZR).
(...)
§ 4. Do zakresu działania OZR należy prowadzenie:
1) stołówek pracowniczych i bufetów przyzakładowych;
2) pomocniczych gospodarstw, jak np. ogrodniczo-warzywniczych, tuczu trzody chlewnej oraz hodowli bydła, drobiu, królików itp.;
3) punktów usługowych, jak np. warsztatów naprawczych obuwia, pralni, pracowni krawieckich itp., organizowanych w zasadzie na terenie zakładów pracy;
4) sklepów przyzakładowych z artykułami spożywczymi;
5) sklepów przyzakładowych z artykułami przemysłowymi.
(...)
§ 6.
1. OZR działa na zasadzie wewnętrznego pełnego rozrachunku gospodarczego. Kierownik OZR podlega bezpośrednio dyrektorowi przedsiębiorstwa. W zakresie swoich funkcji kierownik OZR posiada uprawnienia zastępcy dyrektora przedsiębiorstwa.
(...)"