MENU
Reklama koncertu.

Dodał: sawa° - Data: 2020-10-18 11:02:57 - Odsłon: 251
Rok 1932

"Pałac spiski" zwany także "kamienicą Lubomirskich", powstał z połączenia kilku domów,a w obecnej formie w połowie XVIII wieku i należy do najstarszych budowli w Rynku Głównym.
"W pierwszych latach bytu Rzpltej Krakowskiej wynajęli bowiem Henrykowie Lubomirscy pierwsze piętro w "Spiskim pałacu", a następnie piętro pod "Krzysztoforami", złączyli je razem i urządzili jedno wspaniałe mieszkanie, które dla balów oświetlone rzęsiście, czarujący widok sprawiało". 
Jedną z najpiękniejszych sal jest sala na I piętrze, którą polichromiami ozdobił malarz Włodzimierz Przerwa-Tetmajer. W latach 1900 - 1914 artysta zasłynął z wielkich realizacji sakralnego malarstwa ściennego w kościołach. 
Wejście Tetmajera z pędzlem na Wawel i malowanie gotyckiej, XV-wiecznej kaplicy katedralnej pw. Świętej Trójcy było dla artysty niewątpliwą nobilitacją.  Polichromia katedralna Tetmajera miała być w intencjach artysty niejako wstępem do szeroko zakrojonych planów zdobienia ścian zamowych komnat.
Takim wstępem do wawelskiej katedralnej polichromii była wykonana przez Włodzimierza PrzerwęTetmajera dekoracja sali w firmie Antoniego Hawełki, w budynku przy krakowskim Rynku. Obejmowała ona stropy, a na ścianach głównie fryz, bogaty, dekoracyjny i barwny, ilustrujący polskie życie obyczajowe, z szerokim otwarciem na tematykę biesiadną, w ujęciu historycznym, bo średniowiecznym i bardziej współczesnym. Część fryzu ilustrują sceny z ballady Adama Mickiewicza – Pani Twardowska.„Cały ten fryz gra barwą, ruchem, wesołością trochę nawet zanadto rubaszną, ale prawdziwie staropolską” – stwierdza ks. Tadeusz Kruszyński.
Dziś w Pałacu Spiskim sala Tetmajerowska, m.in. ze względu na znakomite polichromie, należy do najpiękniejszych wnętrz restau-racji „Hawełka”. (na podstawie: Stanisław Dziedzic "Włodzimierz Przerwa-Tetmajer : W dziewięćdziesięciolecie śmierci artysty i polityka").

Antoni Hawełka zapoczątkował historię Restauracji, którą dziś można znaleźć w Krakowie na Rynku Głównym. Urodził się 17 stycznia w Kętach na Morawach. Do Krakowa przybył w okresie autonomii galicyjskiej. Zanim został kupcem, a potem kustoszem restauracji, odbywał praktykę jako pomocnik kupiecki w krakowskich firmach. W tamtych czasach pracował jako menadżer w znanej firmie J.Wentzla.
Swoją działalność rozpoczął w 1876 roku, otwierając sklep spożywczy „Pod Palmą” na Starym Rynku, budynek nr. 46. ​​Biznes kwitł. Następnie przeniósł się do Pałacu „Pod Krzysztofory” na Starym Rynku w budynku nr 35, gdzie zaczął również świadczyć usługi cateringowe. Prowadził wtedy tak zwaną małą firmę śniadaniową. Ten typowo krakowski termin był używany od lat dziewięćdziesiątych XIX wieku. Oznaczało coś pomiędzy barem przekąskowym a tanią restauracją.
Hawełka nadal handlował artykułami spożywczymi. Miał magazyn wódek, win i francuskich koniaków. Jego firma cieszyła się międzynarodową renomą. Był godny zaufania nawet dla najbardziej wymagających klientów. Dostarczał towary na królewski dwór Grecji. Otrzymał zaszczytny tytuł dostawcy na dworze cesarza Franciszka Józefa. Na własny koszt odnowił kaplicę św. Antoniego w kościele Najświętszej Marii Panny w Krakowie. Zmarł bezdzietnie w Krakowie 14 stycznia 1894 r. Dziedzictwem swego majątku uczynił Franciszka Macharskiego, swojego sprzedawcę. W 1909 r. Macharski kupił Pałac Spiski obok Pałacu "Pod Krzysztofory".
W 1913 r. Bratanek Franciszka - Leopold Macharski przeniósł firmę do nowej lokalizacji. Tam powstała restauracja HAWEŁKA.
Pierwsza Hawełka znajdowała się w pomieszczeniu na pierwszym piętrze, które zdobią arcydzieła z początku XX wieku autorstwa malarza Włodzimierza Przerwy Tetmajera. Artysta łączył impresjonistyczne wpływy z motywami ludowymi i dekoracyjnością secesji. Geometryczny i roślinny ornament na kasetonowym stropie oraz piękny fryz ilustrujący historię Mistrza Twardowskiego wraz z wyrafinowaną kuchnią Hawełki stały się symbolami Restauracji Tetmajerowskiej - nieprzerwanie otwartej od 1913 roku. Należy tu również wspomnieć, że w latach 1935-39 odbywały się tu słynne przedstawienia satyryczne. w Hali Tetmajerowskiej.

W latach 1945-50 Hawełka była zarządzana przez Spółdzielnię Przetworczo-Handlową "Przelom". Do 1991 roku restauracja prowadzona była przez Krakowskie Zakłady Gastronomiczne. Ale legenda przetrwała ...

Od 1991 roku restauracja prowadzona jest przez firmę Hawełka.
Otwarto cukiernię oraz sklep z gotową żywnością.

  • /foto/8971/8971133m.jpg
    1898 - 1903
  • /foto/8977/8977133m.jpg
    1929
  • /foto/8969/8969315m.jpg
    1930
  • /foto/8969/8969300m.jpg
    1947
  • /foto/8971/8971135m.jpg
    1947

Cyfrowa Biblioteka Narodowa / www.polona.pl CBN Polona

Poprzednie: Hala widowiskowo-sportowa Stegu Arena Strona Główna Następne: Sala Tetmajerowska