MENU
Kraków. Collegium Broscianum Uniwersytetu Jagiellońskiego

Dodał: sawa° - Data: 2020-09-18 08:53:40 - Odsłon: 531
24 sierpnia 2020

Data: 2020:08:24 13:32:20   ISO: 100   Ogniskowa: 18 mm   Aparat: Canon EOS 1300D   Przysłona: f/13   Ekspozycja: 1/200 s  


Budynek dzisiejszego Collegium Broscianum na ul. Grodzkiej 52/54 należał od momentu swego powstania do 1773 do Zakonu Jezuitów.
Prace nad stworzeniem kolegium jezuickiego rozpoczynają się po decyzji króla Zygmunta III z roku 1623 o erekcji uczelni. Mimo zaciętych walk (żacy) i polemik ("Gratis" Jana Brożka i inne paszkwile profesorów Akademii Krakowskiej) jezuici od 1623 roku prowadzą kurs teologii. Wykorzystują w tym celu budynki zakupione od kanonika Zarzyckiego, Joachima Ocieskiego, Stadnickich, Kszyczków i Dąbskich. W 1627 i 1634 przygotowane zostały projekty rozbudowy pomieszczeń przez architekta zakonnego Giacomo Bruno. Kolejni architekci - ojciec Przemysław Rudnicki oraz Benedykt Molli modyfikowali plany, zakładając rozległe przebudowy, z przesuwaniem murów miejskich i wyburzaniem baszt obronnych włącznie. Kolejne projekty doprowadziły do stworzenia wieloskrzydłowej konstrukcji z krużgankiem, łączącym zabudowania klasztorne z kościołem św.św. Piotra i Pawła.
Już w kilka lat po wzniesieniu zabudowań mieszkalnych dla kleryków na terenie działki jezuitów utworzono także młyn, stajnie, wozownię, kuźnie oraz browar.
W roku 1719 doszło do pożaru, który strawił budynki klasztorne i kościół św.św Piotra i Pawła, sięgnął do kościoła św. Marii Magdaleny, Collegium Iuridicum i Bursy Kanoniczej, aż do ul. Kanoniczej, niszcząc kilkanaście domów. Jezuici stracili swą bezcenną bibliotekę (w dużej części testamentowy zapis biskupa Trzebickiego), ocalały jedynie apteka, westarnia i browar. Odbudowa, prowadzona pod zarządem rektora kolegium ojca Jerzego Gengella, odbiła się na wyglądzie klasztoru i szkoły, budynki zunifikowano, wprowadzając równe podziału i symetryczne okna.
Od 1623 do kasaty zakonu w 1773 roku odbywały się w kolegium zajęcia na wydziale teologicznym dla zakonników, krócej prowadzono w szkole zajęcia na wydziałach filozoficznym oraz humanistycznym.
Kasata zakonu w roku 1773 przyniosła przejęcie całości majątków przez Komisję Edukacji Narodowej. W budynku byłego kolegium prowadzone były zajęcia wydziałów fizycznego, medycznego i prawnego Akademii Krakowskiej, przez pewien czas znajdowali się tam cystersi z opactwa mogilskiego, sąd C.K., magazyny wojskowe, lazaret, biura Senatu Wolnego Miasta Krakowa, następnie Sąd Okręgowy Rzeczypospolitej Polskiej, Sąd Niemiecki (1940-45), Archiwum Państwowe. Od 1970 roku zabudowania przejął Uniwersytet Jagielloński, umieszczając w nich katedry Socjologii, Pedagogiki, Filozofii, Mikrobiologii, Cytologii i Embrobiologii Roślin, zespół "Słowianki" i Chór Akademicki. Obecnie mieści się Wydział Filozoficzny, Instytut Filozofii, Instytut Religioznawstwa, Instytut Socjologii, Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji i Instytut Archeologii.
Bibliografia: Wiktor Szymborski, Collegium Broscianum, Kraków 2014

  • /foto/8917/8917117m.jpg
    2020

sawa°

Poprzednie: Gruzowisko Strona Główna Następne: ul. Grodzka


LEWRO | 2020-09-18 09:20:19
Nazwa tego kolegium ("Broscianum") nawiązuje do nazwiska krakowskiego naukowca Jana Brożka.
sawa | 2020-09-18 09:53:24
A tego vis-a-vis ?
LEWRO | 2020-09-18 10:00:38
Chodzi o Collegium "Iuridicum"? Po polsku "Prawnicze".
Mmaciek | 2020-09-18 10:02:37
Z ogromną przyjemnością ogląda się zdjęcia Krakowa autorstwa Sawy, opatrzone komentarzami LEWRO :)
LEWRO | 2020-09-18 10:04:53
Co tam komentarze, ten Kraków i te zdjęcia...
sawa | 2020-09-18 13:03:45
Dziękuję Kolegom :) ... a ja wciąż czuję niedosyt, że za mało widziałam, że nie zobaczyłam tego co chciałam zobaczyć, że tydzień to stanowczo za mało, że zdjęcia niektóre nie wyszły ... itp :)