Czajcze, założone na przełomie XIV i XV w. przez przybyszów z Fryzji, zawsze było małą rybacką osadą zamieszkałą przez nie więcej niż sto kilkadziesiąt osób w luźno rozsianych, krytych strzechą chałupach. Mieszkańcy wsi, samotnie położonej na mierzei Jamneńskiej, na targ rybny do Koszalina docierali dłuższą i bardziej uciążliwą drogą przez Łazy, Osieki i Łabusz, albo też trasą znacznie krótszą, pokonywaną łodziami w poprzek jeziora. Przez jezioro do kościoła w Jamnie przeprawiano się także z okazji chrztów, ślubów i pogrzebów. Dodatkowym źródłem dochodu rybaków od końca XIX w. stali się odwiedzający wieś w sezonie turystycznym letnicy, którym na kwaterach wynajmowano najlepsze izby. W marcu 1945 r. do Czajcza wkroczyły oddziały Armii Czerwonej, a dwa lata później opuszczone przez niemiecką ludność domy zasiedlili polscy osadnicy. Niebawem i oni musieli wieś opuścić, bowiem w 1951 r. cały ten teren przejęło wojsko. Na całe dziesięciolecia dostęp do Czajcza został zamknięty, zaś wszystkie zabudowania, potraktowane jako cel pozorowanych działań wojennych, zrównane zostały z ziemią.