Gospoda, obecnie hotel z restauracją Stary Ratusz, Rynek 22, mur., k. XVII w. (?) – piwnice, poł. XIX w., XIX/XX w., l. 30 XX w.
[WEZ]
Budynek założony na rzucie litery „L”, wzniesiony w miejscu budynku pochodzącego z końca XVII lub 1 poł. XVIII w., o czym świadczą zachowane, sklepione kolebkowo piwnice. Na rysunku Wernera z ok. połowy XVIII w. w miejscu obecnego widnieje budynek ustawiony na osi północ-południe, II-kondygnacyjny, kryty dachem dwuspadowym, oznaczony jako gospoda. Zapewne relikty tego budynku znajdują się w piwnicach obecnego hotelu. Część naziemna budynku wzniesiona w trzech etapach. Najstarsza część środkowa skrzydła wschodniego wzniesiona została około połowy XIX w. Do niej dobudowano skrzydło południowe na przełomie XIX i XX w., z neorenesansowym szczytem wschodnim. Najpóźniej powstało naroże północno-wschodnie budynku, wzniesione jako łącznik z sąsiednim budynkiem bloku śródrynkowego. Zachodnią elewację budynku przesłaniają współczesne przybudówki.
Budynek na kamiennych fundamentach, w zasadniczej swej, pierwotnej części wzniesiony na rzucie kwadratu, rozbudowany o skrzyło południowe i łącznik północny. Budynek złożony z dwóch dwukondygnacyjnych brył o różnych wysokościach, krytych dachami dwuspadowymi, z lukarnami powiekowymi w połaci południowej. Od wschodu skrzydło południowe zwieńczone neorenesansowym szczytem. Elewacje gładko tynkowane, opasane profilowanym gzymsem kordonowym oraz podokiennym w II kondygnacji. Elewacja wschodnia - główna 8-osiowa z wejściem do budynku w 4 osi oraz witryną lokalu handlowego w skrajnej, północnej osi. II-kondygnacyjny szczyt w obrębie 1-3 osi, z wyrobioną w tynku dekoracją ramową w postaci gzymsów oraz lizen. W dolnej kondygnacji szczytu trzy zamknięte łukiem pełnym okna poddasza, w II kondygnacji okrągła wnęka. Krawędzie szczytu opracowane dekoracyjnie, ujęte spływami wolutowymi pomiędzy pasami gzymsowymi oraz flankowane sterczynkami ustawionymi na cokolikach ponad zewnętrznymi krawędziami gzymsów; szczyt zakończony motywem półkola z analogiczną sterczynką u góry. Otwory wejściowe prostokątne, bez obramień, otwory okienne w przyziemiu bez obramień, na piętrze w profilowanych opaskach, w północno-wschodnim narożu zachowana oryginalna stolarka okienna – okna skrzynkowe, z profilowanym i dekorowanym słupkiem. W piwnicach zachowane kamienne sklepienie kolebkowe oraz ceramiczne odcinkowe.
[za:] Studium wartości kulturowych gminy Kostomłoty, . Online: