Dwór II
Dwór zlokalizowany jest w centralnej części Lipinek Łużyckich, na wschód od drogi prowadzącej do wsi Brzostowa. Do rezydencji, otoczonej skromnym parkiem, prowadzi aleja wysadzana lipami.
Historia przynależności Lipinek Łużyckich jest dość zawiła. W wyniku licznych transakcji kupna, sprzedaży oraz zastawów, w Lipinkach wyodrębniło się kilka samodzielnych dóbr, a sama miejscowość uległa podziałowi na Lipinki Dolne, Górne i Środkowe. W tych ostatnich, pod koniec XV wieku von Schöneichowie wznieśli kamienną, trzykondygnacyjną wieżę mieszkalną typu obronnego, założoną na planie kwadratu. Sale przyziemia przekryte były dwudzielnym sklepieniem o krzyżujących się kolebkach, a w wyższej kondygnacji sklepieniem krzyżowym. Wieżę otaczała fosa utworzona z dopływów rzeki Lubrzy. Pod koniec XVI wieku w posiadanie Lipinek Środkowych weszli bracia Adam i Jan von Unwürde. W latach 1605-1607 wymieniany jest Henryk von Unruh, po nim zaś Baltazar von Blanckenstein. W późniejszym okresie posiadłość należała kolejno do członków rodów: Asmus (1672-1676), Simonis (1676-1683), von Dyhern i ich spadkobierców (1683-1721), Schober (1721-1764), von Dehmel (1764-1781) oraz Erdmana Zygmunta i po nim dziedziczących (1781-1797). Następnie lipińska posiadłość przeszła w ręce właścicieli mieszczańskich. Ze względu na tak częste zmiany posiadaczy majątku trudno ustalić, kto był inicjatorem budowy dworu, która rozpoczęła się w drugiej połowie XVIII wieku. Wiadomo, że nowe założenie powstało w jednym czasie i było wynikiem jednego projektu. Istniejąca wieża została włączona w obręb nowobudowanego założenia, a jej pomieszczenia, otrzymawszy bogaty wystrój neogotycki, stały się salami reprezentacyjnymi. XV-wieczna wieża została wyodrębniona w elewacji poprzez zaznaczenie jej narożników pseudoboniami. W tej części elewacji umieszczono też napis z datą: „1200-1901”.
W wyniku wspomnianej przebudowy powstał dwór na planie prostokąta, o zwartej dwukondygnacyjnej bryle nakrytej dachem mansardowym przechodzącym w elewacjach bocznych w naczółkowy. Elewację frontową, zwróconą w kierunku południowym, zdobi portal z tympanonem, w którym umieszczono tarczę. Prostokątne otwory okienne ujęte są w nikłe taśmowe opaski. Pozostałe elewacje opracowane analogicznie do fasady, jednakże skromniej.
Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono. Do 1972 roku dwór był zamieszkały w partii przyziemia i prowadzono w nim bieżące remonty i naprawy. Od wielu lat nieużytkowany, znajduje się dziś w stanie ruiny.
Maja Błażejewska
Źródło:
"Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego" ze strony konserwatora zabytków