Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




pl. Wyszyńskiego Stefana, kard., Jelenia Góra
chrzan233: Troszkę zbliżone ujęcie, przynajmniej lewa strona:
pl. Wróblewskiego Walerego, gen., Wrocław
Mmaciek: Obiekt dla słupa był założony w innym obiekcie ze słupem (stąd ul. Rydygiera). Wyprostowałem.
Zakład Górniczy Bolesław Chrobry (dawny), Wałbrzych
heck: Idą chłopy na szychtę
Dom kolonijny (dawny), ul. Powstańców Śląskich, Międzygórze
Zbigniew Waluś: A gdzie Ty ?
Topola Tekla, ul. Podzamcze, Chudów
YouPiter: 24 maja 2020 to data wpisana rzekomego wykonania tej fotki, a to podaje EXIF - 2017:06:24. Tak ja to widzę.

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

StaSta
Mmaciek
sawa
MacGyver_74
dariuszfaranciszek
foto-baron
Rob G.
Tony
Rob G.
Rob G.
McAron
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
prysman
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74
MacGyver_74

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
Teatr Nowy w Łodzi
Autor: maras°, Data dodania: 2019-09-29 00:09:07, Aktualizacja: 2019-09-29 00:09:07, Odsłon: 561

Budynek teatru został oddany do użytku 1 IX 1912 jako Teatr „Scala”.

Budynek teatru został oddany do użytku 1 IX 1912 jako Teatr „Scala”. Wybudował go łódzki adwokat Stefan Kobyliński przy udziale Eugeniusza Gundelacha. Przedstawiano tu programy variété. W czasie I wojny światowej i później na tej scenie występowały żydowskie zespoły operetkowe i dramatyczne. 
 W 1933 przeniósł się tutaj Teatr Miejski. Kiedy w styczniu 1940 w Łodzi rozpoczął działalność niemiecki Theater zu Litzmannstadt, budynek po gruntownej przebudowie miał się stać jego główną siedzibą. Prace budowlane przerwano w 1942, a przed wyzwoleniem Łodzi pożar zniszczył część gmachu.

 

W 1947 ruiny budynku przekazano Towarzystwu Społeczno-Kulturalnemu Żydów i rozpoczęto budowę siedziby dla działającego w Łodzi Teatru Żydowskiego. Tuż przed oddaniem budynku do użytku władze miasta przeniosły tu także zespół Teatru Nowego, a wspólna inauguracja odbyła się 4 II 1951. Oba zespoły dzieliły budynek do 1955; w latach 1954-1966 występował tu także zespół Opery Łódzkiej. 

Teatr „Scala” do roku 1933 był dzierżawiony zespołom żydowskim i teatrzykom variété, które zyskały wówczas dużą popularność. Na widowni teatru pojawiała się polsko-niemiecko-żydowska publiczność, a lekki repertuar sprzyjał przenikaniu się kultur.

W czasie II wojny światowej postanowiono rozbudować teatr, by mógł pomieścić niemiecki zespół dramatyczny i operowy. W tym celu zajęto dodatkowe parcele między obecnymi ulicami Zachodnią, Więckowskiego i Wólczańską. Nowa widownia była zaprojektowana dla 1100 widzów, a scena miała być wyposażona w najnowsze urządzenia techniczne – scenę obrotową, rozsuwane ściany boczne i zapadnię. Zamierzano wybudować także scenę prób i salę baletową. Planów tych nigdy nie zrealizowano.

Kiedy po wojnie Ida Kamińska objęła dyrekcję Teatru Żydowskiego w Łodzi (od 1949 połączone zespoły łódzki i wrocławski pod nazwą Państwowy Teatr Żydowski) jej pierwszym staraniem było zdobycie siedziby dla teatru. Po przekazaniu TSKŻ prawa do budynku dawnej „Scali”, rozpoczęto społeczną zbiórkę na odbudowę teatru, nadchodziły także darowizny z zagranicy. Jednak do gotowego gmachu wprowadził się także zespół Dejmka, nie posiadający wówczas własnej siedziby. Na amfiteatralnej widowni mogło się zmieścić 723 widzów. Przy oszczędnym wystroju widowni uwagę zwracała płaskorzeźba prof. Borowskiego nad sceną, przedstawiająca „postaci z literatury, dramatu klasycznego i folkloru połączone z piękną alegorią Wolności”. W ciągu pięciu lat współobecności w tym gmachu, dzielono scenę i zaplecze między oba zespoły, choć z czasem występy artystów żydowskich były tu coraz rzadsze. W 1954 siedzibę PTŻ przeniesiono do Wrocławia, a łódzkie występy miały charakter gościnny. Dopiero w 1955 PTŻ przeniósł się do samodzielnej siedziby przy ul. Królewskiej w Warszawie. Jeszcze dziś o korzystaniu z tego gmachu przez dwa zespoły świadczą dwa wejścia, przy których oddzielne kasy i gabloty miały oba teatry (zachodnie – Teatru Nowego, wschodnie – PTŻ). Obecnie widzowie korzystają tylko z wejścia po stronie wschodniej. W 1957, w dawnym magazynie kostiumów PTŻ, utworzono Małą Scenę  dla około stu widzów, po przebudowie w latach 1958-1960 przemianowano ją na Małą Salę, która mieściła wówczas około dwustu widzów. W latach 1993-1998 przeprowadzony został kompleksowy remont teatru według projektu Anity i Cezarego Furmanków. 

Dzieje Teatru Nowego są związane przede wszystkim z twórczością jego patrona – Kazimierza Dejmka, trzykrotnego dyrektora tej sceny: w latach 1949-1961, 1975-1980 i w 2002, były to najpomyślniejsze okresy tego teatru.

Obecny dyrektor Teatru Nowego, Zdzisław Jaskuła (1997-1999 i ponownie od 2010) zarówno w kształtowaniu repertuaru, jak i w działalności edukacyjnej i popularyzatorskiej silnie podkreśla związek z tradycją Dejmkowską, ale poszukuje nowej własnej formuły dla jej wyrażenia. Dobrym przykładem tej tendencji jest przedstawienie-reenactment Brygada szlifierza Karhana w reżyserii Remigiusza Brzyka.

Teatr Nowy prowadzi cykliczne spotkania w Małej Literackiej z autorami najważniejszych współczesnych książek, a w ramach Filozoficznego Bufetu Teatralnego organizowane są debaty wokół istotnych aktualnych wydarzeń. W teatrze realizowane są także warsztaty edukacyjne dla młodzieży oraz wydawane jest „Proscenium – teatralna gazeta młodych”. Ponadto w teatrze prowadzone są projekty artystyczno-badawcze, np. w 2014 „Awangarda i socrealizm”.

Od 2010 Teatr Nowy jest koordynatorem łódzkiej akcji Dotknij teatru, której inicjatorką jest Anna Ciszowska. Od 2012 wydarzenia w ramach akcji Dotknij teatru, odbywające się z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru, organizowane są w wielu miastach Polski.

 

Ciekawostki, legendy, anegdoty:

Plotka głosi, że fundator tego gmachu wzniósł go dla popularnej artystki variété Loli Stamatti, co tłumaczyłoby początkowo wyłącznie rozrywkowy repertuar tej sceny.

Jerzy Urbankiewicz wspomina dyscyplinę, jaką wprowadził w swoim zespole Kazimierz Dejmek: „(…) dyscyplina stała się jednym z kamieni węgielnych Teatru Nowego. Toteż kiedy w Barbarze Radziwiłłównie Gustaw Ludkiewicz grający rolę posła, zgubił za kulisami beret i wszedł z gołą głową, Dejmek wyznaczył surową karę pieniężną jemu, garderobianemu i inspicjentowi. Byli oburzeni o taką surowość. Ale dyrektor nie pobłażał nikomu. (…) Co więcej, samemu dyrektorowi zdarzyło się kiedyś, że w nastroju raczej zabawowym wszedł w czasie przedstawienia w kożuchu na scenę, by się z aktorem, który właśnie grał, umówić na wódkę. Wyznaczył sobie karę i to dla odstraszenia innych – bardzo słoną”.

W ramach obchodów 65-lecia Teatru Nowego im. Kazimierza Dejmka 12 listopada 2014 przed wejściem do Małej Sali odsłonięto figurkę zaprojektowaną przez Marcina Mielczarka, przedstawiającą psa Kazimierza Dejmka, który zawsze towarzyszył reżyserowi w pracy.

Literatura:

1. Kaszyński S., Teatr łódzki w latach 1945-1962, Łódź 1970.
2. Kuligowska-Korzeniewska A., Scena obiecana. Teatr polski w Łodzi w latach 1844-1918, Łódź 1995.
3. Teatr Nowy w Łodzi 1949-1979, red. S. Kaszyński, Łódź 1983.
4. Leyko M., Teatr niemiecki w Łodzi w latach 1939-1944, w: Niemcy w dziejach Łodzi do 1945 roku, red. 5. Kuczyński K.A. , B. Ratecka, Łódź 2001.
6. Leyko M., Ida Kamińska i łódzki teatr żydowski, w: Łódzkie sceny żydowskie, red. M. Leyko, Łódź 2000.
7. Sto lat stałej sceny polskiej w Łodzi 1888-1988, red. A. Kuligowska, Łódź 1993.
8. Urbankiewicz J., Sezon w Łodzi nie zaszkodzi. Dzieje teatrów w kominogrodzie z wieloma dykteryjkami, Łódź 1978.
9. Wiśniewska E., Teatr przy ulicy Więckowskiego, „Tygiel Kultury” 1998.

 

(Fragment tekstu Małgorzaty Leyko ze strony: http://spacerownikteatralny.pl/miasta/lodz/miejsca/lodz-teatr-nowy-im-kazimierza-dejmka)


/ / / / 93 /