MENU
Zakłady azotowe w Mościcach. Fot. T. Rydarowski.

Dodał: maras° - Data: 2019-09-19 18:42:11 - Odsłon: 360
Lata 1930-1935


Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach S.A. (obecnie Grupa Azoty S.A.) – przedsiębiorstwo z branży chemicznej zlokalizowane w Mościcach, dzielnicy Tarnowa. W okresie II Rzeczypospolitej jedna z najnowocześniejszych fabryk w Europie.
Decyzję o budowie pierwszej fabryki podjęto w 1927 na wniosek Ignacego Mościckiego. Wchodzący w skład wsi Świerczków i Dąbrówka Infułacka teren o powierzchni 670 ha, zakupiony od księcia Romana Władysława Sanguszki za 210 tys. dolarów amerykańskich wykorzystano pod budowę fabryki wraz z osiedlem mieszkaniowym. 29 czerwca 1929 nadano mu nazwę Mościce. Oficjalne otwarcie Państwowej Fabryki Związków Azotowych nastąpiło w styczniu 1930. Pierwszym jej dyrektorem technicznym został inż. Romuald Wowkonowicz (1929-1933). W 1933 fabryka została połączona z fabryką w Chorzowie w przedsiębiorstwo o nazwie Zjednoczone Fabryki Związków Azotowych w Mościcach i Chorzowie, których dyrektorem naczelnym był Eugeniusz Kwiatkowski.

Państwowa Fabryka Związków Azotowych stanowiła jedną z największych inwestycji lat dwudziestych w Polsce. Fabryka prowadziła własne gospodarstwo rolne posiadające własny warzywnik o powierzchni 6 hektarów oraz poletka doświadczalne. Fabrykę zwiedzały wycieczki z całej Polski, a specjalnie dla nich zostały przygotowane edukacyjne ulotki. Organizowano też odczyty wśród rolników. Fabryka produkowała i sprzedawała m.in.: siarczan amonu, azotniak, supertomasynę, kwas azotowy, wodór sprężony, tlen sprężony, kwas solny, czy saletrę amonową. W II poł. lat 30. XX wieku zatrudniała ponad 3200 pracowników. Wchodziła w skład Centralnego Okręgu Przemysłowego. Eksportowała do 60 krajów, głównie: Anglii, Danii, USA, Argentyny, Finlandii, Rumunii, Holandii i Wenezueli.

Po wybuchu II wojny światowej na wschód ewakuowano najcenniejsze wyposażenie fabryki w tym platynowe siatki służące jako katalizatory do produkcji związków azotowych. Ich dalszy los pozostaje nieznany, prawdopodobnie zostały przejęte przez Rosjan. Wkrótce fabryka została przejęta przez Niemców i zaczęła funkcjonować pod nazwą Stickstoffwerke Moscice.

Po wojnie fabryka wznowiła działalność w 1948. W ramach planu sześcioletniego powstały nowe instalacje m.in. produkcji kaprolaktamu. W późniejszym czasie rozpoczęto produkcję poliamidu o nazwie handlowej Tarnamid, polichlorku winylu, akrylonitrylu, politetrafluoroetylenu (o nazwie handlowej Tarflen).

Mościce zostały przyłączone do Tarnowa w 1951 roku.

W czasach PRL fabryka nosiła m.in. nazwę: Zakłady Azotowe im. Feliksa Dzierżyńskiego w Tarnowie.

Za

  • /foto/8805/8805241m.jpg
    1931
  • /foto/8805/8805263m.jpg
    1933
  • /foto/9169/9169532m.jpg
    1939
  • /foto/9169/9169538m.jpg
    2014

Aukcje internetowe

Poprzednie: Hurtownie (Tęczowa 84-84c) Strona Główna Następne: Zamek Czorsztyn (ruiny)