MENU
Mosty kolejowe w Stańczykach. Fot. adamkoc1 / Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)

Dodał: Gutenberg° - Data: 2019-07-22 13:53:54 - Odsłon: 411
16 września 2011

Data: 2011:09:16 14:43:25   ISO: 100   Ogniskowa: 45 mm   Aparat: SONY DSLR-A330   Przysłona: f/5.6   Ekspozycja: 1/400 s  


Mosty w Stańczykach to dwa wiadukty kolejowe na rzeką Błędzianką w ciągu linii kolejowej Gołdap - Żytkiejmy. Długość 5-przęsłowych mostów wynosi 180 m, wysokość 36,6 m. Most południowy powstał od ok. 1912/14 do 1917, most północny w 1918 r. Linia kolejowa została rozebrana przez oddziały Armii Czerwonej w 1945 r.
Architektura mostów nawiązuje do rzymskich akweduktów z Pont-du-Gard.
-----------------------------------
Mosty w Stańczykach – dwa mosty kolejowe z lat 1917–1918 w Stańczykach, w powiecie gołdapskim, wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa warmińsko-mazurskiego.

Są to elementy nieczynnej infrastruktury linii kolejowej łączącej Gołdap z Żytkiejmami. Czasami nazywane Akweduktami Puszczy Rominckiej.

Mosty należą do najwyższych w Polsce. Konstrukcja jest 5-przęsłowa, długości 180 m, wysokości do 36,5 m. Pod budowlami przepływa rzeka Błędzianka. Historia powstania mostów została stosunkowo niedawno rozwikłana – najpierw wybudowano most południowy (lata 1912-1914, ukończony w 1917 r.), a później, w 1918 r. most północny. Obie budowle są względem siebie równoległe, a architektura wyglądem przypomina rzymskie akwedukty w Pont-du-Gard. Wiosną 1917 r. rozpoczęto budowę tzw. trzeciego korytarza transportowego z Chojnic przez Czersk, Smętowo, Kwidzyn, Prabuty, Myślice, Morąg, Ornetę, Lidzbark Warmiński, Bartoszyce, Kętrzyn, Węgorzewo, Gołdap, Pobłędzie, Kalwarię do Olity na Litwie. Większość z wymienionych odcinków wówczas już istniała, więc ta ogromna inwestycja sprowadzała się m.in. do poszerzenia nasypów na całej trasie dla drugiego toru. Ponieważ budowa odcinka Botkuny-Pobłędzie do wybuchu I wojny światowej była już dość zaawansowana, więc na tej trasie postanowiono dobudować bliźniacze obiekty mostowe i nowe wiadukty na skrzyżowaniach z drogami kołowymi. Owej inwestycji nie udało się ukończyć do końca I wojny światowej i większość odcinków pozostała jednotorowa.
W obliczu nowej sytuacji politycznej nie miała też sensu budowa magistrali na Litwę, więc w latach 20. XX wieku postanowiono dokończyć budowę linii jako lokalnej trasy jednotorowej długości 35 km od stacji Botkuny, poprzez Dubeninki, Stańczyki, Pobłędzie do Żytkiejm. Tor położono tylko na jednym z mostów i 1 października 1927 r. na całej trasie zaczęły kursować pociągi. Początkowo były to 3 pary pociągów osobowych, później dla licznie odwiedzających te tereny turystów, w soboty i niedziele uruchomiono czwartą parę. W okolice Błędzianki zjeżdżali wtedy również wędkarze, grzybiarze, a zimą także narciarze. Na trasie kursowały też pociągi towarowe przewożące głównie drewno z okolicznych lasów, a w latach 40. XX wieku również kamienie m.in. do budowy kwatery Hitlera Wilczy Szaniec w Gierłoży. Linia została rozebrana przez oddziały trofiejne Armii Czerwonej w 1945 r.
Często powielanym mitem jest użycie przez budowniczych drewna do wypełnienia żelbetowej konstrukcji, rzekomo w celu jej wzmocnienia. Hipoteza ta nie znajduje żadnego uzasadnienia w regułach sztuki budowlanej, a przyczyną jej powstania są widoczne na północnym moście szczątki drewnianej belki lub deski, będącej najprawdopodobniej pozostałością szalunku.

Są wykorzystywane przez entuzjastów sportów ekstremalnych do skoków na bungee.
Obecnie teren jest własnością prywatną (wstęp jest płatny).
Mosty wykorzystano w filmie Ryś, którego reżyserem jest Stanisław Tym.

Za

  • /foto/9644/9644146m.jpg
    1926
  • /foto/9644/9644147m.jpg
    1926
  • /foto/9644/9644149m.jpg
    1929
  • /foto/9644/9644145m.jpg
    1930
  • /foto/9644/9644148m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/10142/10142829m.jpg
    1978
  • /foto/8123/8123675m.jpg
    1980 - 1990
  • /foto/10542/10542865m.jpg
    1993
  • /foto/8123/8123669m.jpg
    2000
  • /foto/8123/8123667m.jpg
    2000 - 2002
  • /foto/8123/8123646m.jpg
    2001
  • /foto/8123/8123673m.jpg
    2001 - 2005
  • /foto/8123/8123674m.jpg
    2001 - 2005
  • /foto/8123/8123668m.jpg
    2003
  • /foto/8123/8123663m.jpg
    2007
  • /foto/8123/8123648m.jpg
    2008
  • /foto/8123/8123636m.jpg
    2008
  • /foto/8123/8123623m.jpg
    2009
  • /foto/8123/8123631m.jpg
    2009
  • /foto/8123/8123643m.jpg
    2010
  • /foto/8123/8123644m.jpg
    2010
  • /foto/8123/8123634m.jpg
    2010
  • /foto/8123/8123647m.jpg
    2011
  • /foto/8123/8123642m.jpg
    2011
  • /foto/8123/8123654m.jpg
    2012
  • /foto/8123/8123655m.jpg
    2012
  • /foto/8123/8123656m.jpg
    2012
  • /foto/8123/8123658m.jpg
    2012
  • /foto/8123/8123661m.jpg
    2012
  • /foto/8123/8123627m.jpg
    2013
  • /foto/8123/8123621m.jpg
    2014
  • /foto/8123/8123639m.jpg
    2014
  • /foto/8123/8123619m.jpg
    2018
  • /foto/10673/10673007m.jpg
    2023
  • /foto/10673/10673019m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542843m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542859m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542864m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542867m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542878m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542884m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542891m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542899m.jpg
    2023
  • /foto/10542/10542953m.jpg
    2023

Wikimedia Commons commons.wikimedia.org

Poprzednie: Dom Zdrojowy
Sanatorium Uzdrowiskowe Nr 1
Strona Główna Następne: Mosty w Stańczykach