Basen kąpielowy przy ul. Olimpijskiej na Nowym Mieście w Wałbrzychu – początkowo w tym miejscu znajdował się staw. Kiedy dokładnie powstał nie do końca wiadomo. Na planie z roku 1913 jeszcze go nie ma, zaznaczony jest tylko strumień (Krickgraben), który w przyszłości będzie go zasilał. Ale już w monografii Steina „Das Buch der Stadt Waldenburg in Schlesien” z 1925 roku pojawiło się zdjęcie stawu (zdjęcie nr 1) z krótką wzmianką: Osiem metrów poniżej stadionu, w kierunku wschodnim, znajduje się staw o powierzchni 6 tys. m
2, który w miesiącach letnich, wraz z przyległym terenem, jest używany jako kąpielisko. Ze zdjęcia wynika, że był to zbiornik o nieregularnych brzegach porośniętych drzewami, otoczony siatką. Przy stawie nie widać żadnych budynków. Co ciekawe w tej samej publikacji znajduje się rysunek (zdjęcie nr 2) – wizualizacja mającego powstać po sąsiedzku stadionu a przy okazji kąpieliska w miejscu stawu. Na rysunku zbiornik jest już uporządkowany, posiada regularną linię brzegową, wieżę ratowniczą a niedaleko brzegu widać parterowy budynek. Taki sam kształt niecki jak na wizualizacji znajduje się w publikacji "Festschrift und Festprogramm zur Stadion Einweihung und Sportwoche" wydanej z okazji uroczystości otwarcia stadionu (15-22 sierpnia 1926 roku). Wstawiony tam projekt kompleksu sportowego wokół stadionu, w tym kąpieliska, sygnowany jest przez miejskiego radcę budowlanego Rogge.
Basen, który powstał w miejscu dawnego stawu był podzielony na trzy części: brodzik, płytką część środkową i głęboką nieckę dla pływających z wieżą do skoków (zdjęcie nr 3). Po wschodniej stronie niecki stał drewniany budynek z szatniami, za nim – sanitariaty. Na wlocie strumienia do niecki basenowej usytuowano mały budynek technologiczny (stacja uzdatniania wody z chlorownią). Po roku 1933 w pobliżu szatni wybudowano bufet.
Po drugiej wojnie światowej basen był przez kilka miesięcy nieczynny. Jego otwarcia dokonano dopiero w połowie roku 1947. W pierwszej powojennej kronice Wałbrzycha autor wspominał: „W dniu 12 lipca 1947 r. nastąpiło uroczyste otwarcie basenu pływackiego w Wałbrzychu. Na uroczystość tę przybyły dwie drużyny czeskie - pływacka i piłkarska z pogranicznego miasta Broumow. W ramach uroczystości odbyły się zawody pływackie z udziałem Czechów i zaproszonych pływaków z Jeleniej Góry i Świdnicy oraz dwa mecze piłkarskie, piłkarzy czeskich z miejscowymi klubami” (zdjęcie nr 4).
W roku 1958 redaktor Trybuny Wałbrzyskiej krytycznie wypowiadał się o władzach miejskich zarzucając im, że odkąd basen znalazł się pod nadzorem Zarządu Zieleni Miejskiej, zaczął popadać w ruinę. W tym czasie basen był nieczynny, bez wody. Jak długo trwał ten stan dokładnie nie wiadomo. Na pewno w w latach siedemdziesiątych basen już działał, co znajduje potwierdzenie w fotografiach z tamtego okresu (zdjęcie nr 5). W drugiej połowie lat osiemdziesiątych rozpoczęła się powolna dewastacja obiektu. Zbigniew Ing w Trybunie Wałbrzyskiej z 18 lipca 1995 roku pisał, że "(...) mało kto bierze na serio ostrzeżenie widniejące na ścianach zniszczonego do gruntu kąpieliska przy ul. Olimpijskiej w Wałbrzychu, że... KĄPIEL WZBRONIONA GROZI ŚMIERCIĄ!. Kąpielisko to nieczynne jest od lat, szabrownicy lat 89-90 i później zabrali stąd co mogli, a murowane ogrodzenie rozkrada się do dzisiaj. Nie ma tu obecnie tłumów nagusów, trampolina od dawna stopiła się w piecach huty Łabędy, ale pod nią zostało zagłębienie, które asekurowało osoby skaczące z jej górnych pięter - przed stykiem z betonem. W tym zagłębieniu zbiera się do dziś woda deszczowa. Korzystają z niej kąpiący się, nie bacząc na groźne napisy" (zdjęcie nr 6).
Jak wspomina Daniel Piotrowski z portalu www.polska-org.pl w basenie wykryto pęknięcia w dnie. Nie opłacało się go naprawiać i „pod koniec lat 90. XX wieku został zasypany gruzem z przebudowywanej rzeki Pełcznicy w okolicach al. Wyzwolenia.” Od tego czasu teren dawnego basenu porośnięty jest trawą, krzewami i młodymi drzewami (zdjęcie nr 7).
W roku 2012 pojawiła się nadzieja na odbudowę obiektu. Na zlecenie gminy Wałbrzych pracownia architektoniczna przygotowała koncepcję zagospodarowania zniszczonego kompleksu sportowego na Nowym Mieście. W pierwszym etapie planowano zmodernizować stadion z zapleczem, w kolejnym - wznieść dwugwiazdkowy hotel dla 60 osób a w trzecim - wybudować nowoczesne, odkryte kąpielisko w miejscu zlikwidowanego basenu. Niestety plany te zostały odłożone na bliżej nieokreśloną przyszłość.
Bibliografia:
- www.dolny-slask.org.pl
- Trybuna Wałbrzyska
- Kronika miejska, Urząd Miejski w Wałbrzychu, 1945-1947
- Stein E., Das Buch der Stadt Waldenburg in Schlesien, Waldenburg 1925
Opracował Piotr Frąszczak /Petroniusz/
|
|
|