 |
 |
||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
W czwartej ćwierci XIX wieku ludzie zajmujący się w Łomży handlem, rzemiosłem, i rolnictwem zorganizowali się i powołali do życia Kasę Pożyczkową Przemysłowców Łomżyńskich, której celem było udzielanie pożyczek terminowych na niewielki procent. A, jak czytamy w statucie: „członkiem mogła zostać wszelka osoba zajmująca się pożyteczną pracą”.
Początkowo Kasa miała swoją siedzibę w wynajmowanych lokalach prywatnych, Ale jej dynamiczny rozwój (szybki wzrost liczby członków, jak też znaczny wzrost kapitału ...
W czwartej ćwierci XIX wieku ludzie zajmujący się w Łomży handlem, rzemiosłem, i rolnictwem zorganizowali się i powołali do życia Kasę Pożyczkową Przemysłowców Łomżyńskich, której celem było udzielanie pożyczek terminowych na niewielki procent. A, jak czytamy w statucie: „członkiem mogła zostać wszelka osoba zajmująca się pożyteczną pracą”.
Pokaż więcej
Pokaż mniej
Początkowo Kasa miała swoją siedzibę w wynajmowanych lokalach prywatnych, Ale jej dynamiczny rozwój (szybki wzrost liczby członków, jak też znaczny wzrost kapitału i zysków) pozwolił w 1903 roku myśleć już o własnej siedzibie. Wybrano plac przy ul. Dwornej przyległy do przyszłej siedziby Banku Państwa i kierownikowi Wydziału Budowlanego Rządu Gubernialnego w Łomży, Franciszkowi Przecławskiemu, zlecono opracowanie projektu architektonicznego. Prace budowlane rozpoczęto w 1907 roku a zakończono w roku 1909. W tym też roku Kasa przeniosła się do własnej siedziby. Ceglany, tynkowany budynek (jak czytamy w dokumentacji Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków Delegatura w Łomży opracowanej w1985 roku) wybudowano na fundamentach z kamienia polnego i cegły, W piwnicy sklepienia krzyżowe, nad bramą i pomieszczeniami przyziemia stropy na belkach stalowych, tynkowane, nad pozostałymi pomieszczeniami stropy drewniane, tynkowane. Więźba dachowa, drewniana , w budynku głównym krokwiowo- słupowa . z trzema rzędami słupów, w oficynie krokwie wsparte na jednym rzędzie słupów. Dach kryty eternitem falistym. W piwnicy posadzki betonowe, w bramie trylinka, w klatkach schodowych posadzki ceramiczne, w pozostałych pomieszczeniach parkiety drewniane, schody z elementów prefabrykowanych, stopnie z lastrika, frontowe jednobiegowe, w klatkach schodowych dwubiegowe, powrotne z metalowymi balustradami, wrota bramy drewniane, dwuskrzydłowe, drzwi drewniane, frontowe dwuskrzydłowe z naświetlem , częściowo przeszklone, naświetle i przeszklone partie drzwi wypełnione metalową ornamentalną kratą; od podwórza dwuskrzydłowe, płycionowo – ramowe z czterodzielnym naświetlem, balkonowe dwuskrzydłowe, przeszklone, pozostałe płycinowo – ramowei współczesne płytowe, jedno i dwuskrzydłowe, okna drewniane, ościeżnicowe: od północy w przyziemiu od południa w przyziemiu oraz w drugiej i trzeciej kondygnacji budynku głównego w trzech skrajnych osiach od zachodu dwupoziomowe, trójdzielne, dziewięciopolowe; w drugiej kondygnacji budynku głównego od północy oraz między drugą i trzecia kondygnacją, w ryzalitach klatek schodowych dwupoziomowe, dwudzielne, ośmiopolowe: nad bramą od północy i południa okna termalne; pozostałe dwupoziomowe, dwudzielne , sześciopolowe; w trzeciej kondygnacji ryzalitów, od północy jednoskrzydłowe, trójpolowe z nadślemieniem. Budynek wybudowany na planie prostokąta, trzytraktowy. Od południa ryzalit ze ściętym narożem zachodnim. Od północy trzy płytkie ryzality. Od południowego – wschodu prostokątna oficyna, jednotraktowa z silnie wysuniętym ryzalitem mieszczącym klatkę schodową. Narożnik między budynkiem głównym i oficyną głęboko wycięty. Budynek podpiwniczony, trzykondygnacyjny. Dachy: nad budynkiem głównym dwuspadowy, nad oficyną jednospadowy, nad ryzalitem od południa trzy spadowy, nad ryzalitami skrajnymi od północy, nad ryzalitem oficyny i częścią ryzalitu od południa mieszczącą klatkę schodową daszki dwu spadowe. Elewacja północna trzykondygnacjowa, dziewięcio osiowa z ryzalitami w osiach skrajnych i trzech osiach środkowych, w trzeciej kondygnacji liczba osi w ryzalitach zdwojona. W przyziemiu drzwi wejściowe w osi środkowej, brama w osi skrajnej od zachodu. Na poziomie okienek piwnicznych boniowanie pasowe, płaskie z pozornymi klińcami nad otworami okiennymi. Na poziomie okien parteru boniowanie pasowe wypukłe, groszkowe, pod oknami płytowe wypukłe, gładkie. Nad otworami okiennymi , drzwiami i nad bramą pozorne klińce. Otwory przyziemia zamknięte łukiem koszowym, nad bramą okno termalne. Górne kondygnacje oddzielone gzymsem. Ryzality ujęte półkolumnami kompozytowymi na cokołach, w wielkim porządku, ryzality boczne parami półkolumn, środkowy czterema. W osiach drugiej kondygnacji: pierwszej, piątej, i dziewiątej od zachodu, murowane balkony, w trzeciej kondygnacji balkony murowane na konsolach z metalowymi balustradami w partiach między ryzalitami. Otwory drugiej kondygnacji zamknięte półkoliście ujęte w archiwolty wsparte na kolumienkach jońskich, łuki archiwolt spięte pozornymi klińcami. Pod oknami między cokołami kolumn dekoracja tralkowa. Pachy łuków nad oknami wypełnione ornamentem roślinnym. W ryzalitach nad oknami odcinki gzymsu z astragalem i klimationem oraz z maskami kobiecymi ujętymi ornamentem wstęgowym.. W trzeciej kondygnacji otwory okienne w ryzalitach bocznych zamknięte półkoliście, obwiedzione archiwaltami z pozornymi klińcami wspartymi na pół filarach. Elewacja zamknięta belkowaniem z gładkim fryzem z dekoracją w formie wieńców. Ryzality boczne zwieńczone trójkątnymi przyczółkami, nad środkowym ozdobna facjatka. Elewacja południowa trzy kondygnacjowa. W przyziemiu siedmio osiowa z z bramą w pierwszej i z drzwiami wejściowymi w czwartej osi od zachodu. Powyżej okienek piwnicznych boniowanie: płaskie , pasowe, gładkie. Nad bramą okno termalne. W drugiej i trzeciej kondygnacji dziewięcio osiowa. Pozorny ryzalit nad bramą i ryzalit klatki schodowej wyodrębnione pilastrami w białym tynku, między oknami drugiej i trzeciej kondygnacji pasy w tynku. W osi siódmej od zachodu w górnych kondygnacjach murowane balkony z metalowymi balustradami. Elewacja zwieńczona gzymsem uskokowym. Nad ryzalitem klatki schodowej trójkątny przyczółek. Otwory okienek piwnicznych i oikno klatki schodowej między pierwszą i drugą kondygnacją prostokątne, pozostałe otwory zamknięte łukiem odcinkowym. Elewacja oficyny: trzy kondygnacjowa z podziałami i wyodrębnieniem ryzalitu analogicznymi jak w elewacji południowej budynku głównego, czteroosiowa. Nad ryzalitem klatki schodowej trójkątny przyczółek. Otwory okienne zamknięte łukami odcinkowymi, drzwi i okna klatki schodowej prostokątne. Jak wspominali dawni mieszkańcy naszego miasta, w latach międzywojennych ulica Dworna stała się „ulicą bankową”. Bo to przy niej, obok siebie, miały swoje siedziby cztery banki: Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa, Kasa Przemysłowców, Komunalna Kasa Oszczędności i prywatny Bank Żydowski, którego właścicielem był niejaki Szereszewski. Potocznie Kasę Przemysłowców nazywano „Bankiem Ceberta” (dyrektorem był p. Cebert), a Bank Żydowski – bankiem Szereszewskiego. Później, po śmierci dyr. Ceberta, Kasa Przemysłowców zakończyła swoją działalność. Część pomieszczeń w tym jednym z najładniejszych w Łomży budynków, przerobiono na przeznaczone do wynajmu, luksusowe mieszkania. W Latach 1939 – 1941 bolszewicy, natychmiast po wkroczeniu do miasta, wysiedlili przedwojennych najemców przeznaczając mieszkania dla swoich, wyższych rangą, urzędników państwowych. Po wojnie budynek przeznaczono na siedzibę łomżyńskich Sądów. Zlikwidowano dawne lokale mieszkalne dostosowując wszystkie pomieszczenia do potrzeb nowego użytkownika. Według informacji łomżyńskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków budynek, wpisany dnia 5 listopada 1985 do rejestru zabytków pod Nr 205, był i jest starannie konserwowany. Pełna historia obiektu na 
|
|||||||||||||||||||||
/
|
||
|
||
|
||
 |
|
||
|---|---|---|---|