MENU
Schronisko Sowa. Tu jeszcze jako DW Marysieńka. Skan ze slajdu, autor Lech Tomaszewski.

Dodał: SIERP° - Data dodania: 2018-10-28 11:36:41 - Odsłon: 1608
Lata 1978-1980

Data: 2018:10:28 07:51:47   Aparat: Canon CanoScan 9000F Mark II  


Narastający ruch turystyczny w Górach Sowich przyczynił się pod koniec XIX w. do powstania pierwszych schronisk w obrębie tego pasma górskiego. Pierwszymi były schroniska na Przełęczy Jugowskiej (Zimmermannsbaude 1894 r.) i na Przełęczy Walimskiej (Siebenkurfürstenbaude -1896). Uruchomienia podobnego obiektu podjęła się również Federacja Towarzystw Górskich przy Sowie (Verband der Gebirgsvereine an der Eule).

Wydaje się, iż projekt budowy schroniska pojawił się niespodziewanie, a pomysłodawcą był przewodniczący walimskiego Towarzystwa Sowiogórskiego (Eulengebirgsverein), fabrykant Karl Wiesen. Dnia 14 VII 1895 r. Podczas odbywającego się w Walimiu zebrania federacji przekazał on na ten cel zakupiony przez siebie grunt (11 mórg) w górnej części Sowy, przysiółka Sokolca. Jego decyzja spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem zebranych. Schronisko miało kosztować 7000 marek, a pieniądze zamierzano zebrać z dobrowolnych składek, poprzez sprzedaż papierów wartościowych, jak też przez zaciągniecie pożyczki hipotecznej.

Obiekt został uruchomiony 11 IV 1897 r., czego niestety nie dożył inicjator całego zamierzenia. Schronisko "Eulenbaude" miała początkowo prosty kształt. Na kamiennej podmurówce umieszczono drewniany budynek nakryty dwuspadowym dachem. W jego wnętrzu znajdowały się dwie sale gościnne, w tym jedna związkowa, oraz jeden duży i cztery małe pokoje noclegowe, w których umieszczono 8 łóżek. Obiekt posiadał znakomitą lokalizację (880 m n.p.m.), ponieważ był oddalony od szczytu Wielkiej Sowy jedynie około 15 minut marszu. Schronisko w pierwszym roku swojego istnienia czynne było do jesieni. W jednym z kolejnych lat przekształcono je w obiekt funkcjonujący cały rok. Miało to związek z coraz modniejszym w tym czasie narciarstwem. W 1898 r. został otwarty także bufet.

Wzniesienie schroniska była bodaj pierwszym tak trudnym zadaniem stojącym przed Federacją Towarzystw Górskich przy Sowie. Wiązały się z tym pewne problemy finansowe. Dla pokrycia kosztów budowy wyemitowano 1000 papierów wartościowych o nominale 5 marek, których obsługa zajmowała uwagę organizacji przez szereg kolejnych lat. Zaciągnięto również pożyczkę, którą pomogła spłacić wdowa Katharina Wiesen z Walimia, przeznaczając na ten cel w 1899 r. 4000 marek. Wliczając liczne darowizny, schronisko musiało pochłonąć wiele ponad 12.000 marek, czyli blisko dwukrotnie więcej niż wstępnie zakładano. W 1903 r. federacja zakupiła od Hansa Wiesena, syna zmarłego wcześniej Karla Wiesena, działkę Sowa nr 1, za co zapłacono 500 marek. Grunt ten przyłączono do działki schroniska, której powierzchnia wynosiła od tego czasu łącznie 4,472 ha.

Prace przy schronisku "Eulenbaude" prowadzone były nieprzerwanie i systematycznie. Najpierw potrzebne były okiennice i ocieplenie ścian. W 1900 r. wspominano o oprowadzeniu wody, instalacji piorunochronu, szalowaniu ścian deskami itp. Kolejne lata to reparacje dachu, komina, okien i bezowocne poszukiwania studni. Do poważniejszej przebudowy doszło w 1910 r., kiedy obiekt znacząco powiększono poprzez dobudowanie oszklonego pomieszczenia. Decyzja została podjęta w 1909 r., ponieważ, jak to motywowano, skromne schronisko nie było w stanie obsłużyć wzrastającego ruchu turystycznego. Na realizację tego przedsięwzięcia przeznaczono około 8500 marek. Dalsze prace przy rozbudowie przerwał pożar z 18 II 1914 r., który spowodował straty oszacowane na 20.000 marek. Firmy ubezpieczeniowe pokryły 12.000 marek, a pozostałe koszty spadły na federację.

Sprawami schroniska administrowało Towarzystwo Sowiogórskie z Dzierżoniowa, jego prowadzeniem zajmowali się zaś dzierżawcy. Pierwszym miał być niejaki Goebel, drugim Vogel, który odszedł w 1900 r. Jego następcą został Carl Barwarnietz, po którym przyszedł Paul Grunwald. Sytuacja schroniska ustabilizowała się, gdy dzierżawcą został Fritz Nikolaus. Prowadził on obiekt od 1915 r. do 30 IX 1940 r., ciesząc się dużą sławą wśród turystów.

W okresie międzywojennym schronisko „Eulenbaude” wymagało dalszej rozbudowy i modernizacji, co wynikało z rosnących oczekiwań turystów. Już w 1923 r., mimo niepewnej sytuacji gospodarczej, oszklono werandę i zbudowano toalety. Kolejne lata przyniosły między innymi doprowadzenie elektryczności, budowę kolejnej werandy i murowanej altany. Ponawiane były remonty pomieszczeń, a w 1929 r. pomalowano elewację. W okresie międzywojennym schronisko posiadało centralne ogrzewanie i bieżącą wodę, ale odpowiednie instalacje powstały zapewne wcześniej. W 1930 r. cały obiekt wyceniany był na sumę 50.000 marek.

Większość osób wędrujących po górach nie była nastawiona na poważniejsze trudy. Wyjazdy w góry przypominał raczej spacery, których celem był najczęściej jakiś lokal. Ówczesne sudeckie schroniska nastawione były zatem raczej na obsługę osób chcących się w nich posilić i ugasić pragnienie, niż na wędrowców szukających noclegu. Nie znaczy to oczywiście, by schroniska te nie posiadały miejsc noclegowych, tyle że stosunek ilościowy pomiędzy nimi i miejscami gastronomicznymi wskazywał wyraźnie, na jakich klientów zwracało się najwięcej uwagi. Reguła ta znakomicie pasuje do schroniska „Eulenbaude”, w części gastronomicznej, którego znajdowało się około 300 miejsc, gdy liczba miejsc noclegowych wahała się w tym czasie od 11 do 16 łóżek.

Po drugiej wojnie światowej schronisko zastało przejęte przez Fundusz Wczasów Pracowniczych, który przekształcił je w Dom Wczasowy „Marysieńka”. Obiekt przetrwał w ten sposób do naszych czasów i po remoncie przez obecnych gospodarzy został niedawno ponownie otwarty dla turystów. Warto wstąpić do niego w ramach wędrówki na Wielką Sowę. Stojąca na jej szczycie wieża widokowa stanowi inny przykład działalności wspomnianej federacji, a oba obiekty wzajemnie się uzupełniają, źródło:

W czerwcu 2022 r. schronisko zostało zamknięte z uwagi na niejasną sytuację prawną związaną z własnością obiektu. (uzup. moose)

  • /foto/3229/3229147m.jpg
    1897
  • /foto/3231/3231676m.jpg
    1897
  • /foto/7215/7215974m.jpg
    1897
  • /foto/110/110556m.jpg
    1897 - 1900
  • /foto/192/192882m.jpg
    1897 - 1905
  • /foto/3229/3229128m.jpg
    1898
  • /foto/3229/3229136m.jpg
    1898
  • /foto/3230/3230951m.jpg
    1898
  • /foto/10614/10614022m.jpg
    1898
  • /foto/4338/4338774m.jpg
    1898
  • /foto/3228/3228125m.jpg
    1898 - 1901
  • /foto/3230/3230954m.jpg
    1899
  • /foto/6930/6930760m.jpg
    1899
  • /foto/9634/9634225m.jpg
    1899 - 1905
  • /foto/3229/3229129m.jpg
    1900
  • /foto/3905/3905604m.jpg
    1900
  • /foto/9333/9333020m.jpg
    1900
  • /foto/5815/5815057m.jpg
    1900 - 1901
  • /foto/203/203503m.jpg
    1900 - 1910
  • /foto/3843/3843600m.jpg
    1902
  • /foto/4642/4642971m.jpg
    1902
  • /foto/3228/3228134m.jpg
    1902 - 1904
  • /foto/3229/3229153m.jpg
    1902 - 1904
  • /foto/3637/3637279m.jpg
    1903
  • /foto/3582/3582330m.jpg
    1904
  • /foto/3229/3229151m.jpg
    1905
  • /foto/58/58254m.jpg
    1905
  • /foto/41/41900m.jpg
    1905 - 1910
  • /foto/3590/3590633m.jpg
    1906
  • /foto/3228/3228135m.jpg
    1907
  • /foto/4564/4564995m.jpg
    1907
  • /foto/3320/3320915m.jpg
    1907 - 1910
  • /foto/3590/3590302m.jpg
    1908
  • /foto/3789/3789948m.jpg
    1909 - 1910
  • /foto/448/448021m.jpg
    1910
  • /foto/3569/3569901m.jpg
    1910
  • /foto/3590/3590287m.jpg
    1910
  • /foto/217/217350m.jpg
    1910 - 1911
  • /foto/217/217648m.jpg
    1910 - 1911
  • /foto/362/362450m.jpg
    1910 - 1912
  • /foto/273/273105m.jpg
    1910 - 1913
  • /foto/7048/7048202m.jpg
    1910 - 1913
  • /foto/41/41899m.jpg
    1910 - 1915
  • /foto/8200/8200763m.jpg
    1910 - 1917
  • /foto/41/41902m.jpg
    1910 - 1920
  • /foto/299/299562m.jpg
    1910 - 1920
  • /foto/60/60380m.jpg
    1910 - 1930
  • /foto/3228/3228122m.jpg
    1911
  • /foto/3228/3228129m.jpg
    1911
  • /foto/3235/3235346m.jpg
    1911
  • /foto/3569/3569902m.jpg
    1911
  • /foto/3590/3590300m.jpg
    1911
  • /foto/3599/3599081m.jpg
    1912
  • /foto/3599/3599087m.jpg
    1912
  • /foto/6944/6944424m.jpg
    1912
  • /foto/3590/3590297m.jpg
    1912 - 1913
  • /foto/4401/4401200m.jpg
    1912 - 1913
  • /foto/41/41898m.jpg
    1912 - 1915
  • /foto/7785/7785752m.jpg
    1912 - 1915
  • /foto/6551/6551451m.jpg
    1914 - 1916
  • /foto/7157/7157937m.jpg
    1915
  • /foto/360/360719m.jpg
    1915 - 1920
  • /foto/4738/4738691m.jpg
    1918
  • /foto/4992/4992645m.jpg
    1918 - 1923
  • /foto/183/183323m.jpg
    1919
  • /foto/3228/3228132m.jpg
    1920
  • /foto/3590/3590289m.jpg
    1920
  • /foto/3661/3661838m.jpg
    1920
  • /foto/9390/9390355m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/10012/10012706m.jpg
    1920 - 1928
  • /foto/6420/6420846m.jpg
    1920 - 1930
  • /foto/4795/4795508m.jpg
    1920 - 1940
  • /foto/256/256250m.jpg
    1923 - 1925
  • /foto/10124/10124536m.jpg
    1923 - 1927
  • /foto/8480/8480985m.jpg
    1925 - 1935
  • /foto/3569/3569903m.jpg
    1926
  • /foto/3569/3569904m.jpg
    1926
  • /foto/3590/3590291m.jpg
    1926
  • /foto/3376/3376381m.jpg
    1928
  • /foto/3569/3569905m.jpg
    1929
  • /foto/3590/3590629m.jpg
    1929
  • /foto/9321/9321089m.jpg
    1929
  • /foto/209/209443m.jpg
    1930
  • /foto/3230/3230971m.jpg
    1930
  • /foto/3590/3590308m.jpg
    1930
  • /foto/3590/3590632m.jpg
    1930
  • /foto/3598/3598453m.jpg
    1930
  • /foto/5143/5143026m.jpg
    1930
  • /foto/3594/3594329m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/6023/6023521m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/6339/6339694m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/7785/7785545m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/6225/6225839m.jpg
    1930 - 1938
  • /foto/4202/4202006m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/4790/4790703m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/5226/5226460m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/7155/7155701m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/10778/10778193m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/3944/3944756m.jpg
    1931
  • /foto/3944/3944761m.jpg
    1931
  • /foto/6280/6280382m.jpg
    1931
  • /foto/6471/6471457m.jpg
    1931
  • /foto/10188/10188760m.jpg
    1931
  • /foto/3569/3569906m.jpg
    1932
  • /foto/3769/3769724m.jpg
    1932
  • /foto/3834/3834817m.jpg
    1933
  • /foto/201/201165m.jpg
    1933 - 1945
  • /foto/384/384070m.jpg
    1935
  • /foto/3231/3231040m.jpg
    1935
  • /foto/3569/3569907m.jpg
    1935
  • /foto/3582/3582331m.jpg
    1935
  • /foto/6835/6835858m.jpg
    1935
  • /foto/8863/8863751m.jpg
    1935
  • /foto/305/305418m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/394/394517m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/3262/3262067m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/4602/4602276m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/5150/5150223m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/8348/8348170m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/4506/4506270m.jpg
    1935 - 1945
  • /foto/5839/5839025m.jpg
    1936 - 1940
  • /foto/3569/3569908m.jpg
    1937
  • /foto/3235/3235348m.jpg
    1938
  • /foto/9690/9690319m.jpg
    1938
  • /foto/10063/10063422m.jpg
    1938
  • /foto/8126/8126179m.jpg
    1938 - 1942
  • /foto/3569/3569913m.jpg
    1940
  • /foto/3590/3590635m.jpg
    1940
  • /foto/7211/7211967m.jpg
    1940 - 1944
  • /foto/3230/3230975m.jpg
    1941
  • /foto/3844/3844560m.jpg
    1941
  • /foto/10769/10769059m.jpg
    1941
  • /foto/3570/3570889m.jpg
    1942
  • /foto/3569/3569926m.jpg
    1943
  • /foto/6366/6366194m.jpg
    1944
  • /foto/343/343123m.jpg
    1950 - 1955
  • /foto/9163/9163288m.jpg
    1956 - 1966
  • /foto/9011/9011220m.jpg
    1962 - 1965
  • /foto/305/305449m.jpg
    1963 - 1966
  • /foto/10042/10042836m.jpg
    1985
  • /foto/9534/9534533m.jpg
    2001
  • /foto/9534/9534534m.jpg
    2001
  • /foto/41/41930m.jpg
    2004
  • /foto/3237/3237084m.jpg
    2005
  • /foto/3237/3237085m.jpg
    2005
  • /foto/3237/3237087m.jpg
    2005
  • /foto/62/62013m.jpg
    2005
  • /foto/62/62014m.jpg
    2005
  • /foto/3236/3236860m.jpg
    2006
  • /foto/3236/3236863m.jpg
    2006
  • /foto/67/67570m.jpg
    2006
  • /foto/3237/3237170m.jpg
    2007
  • /foto/316/316134m.jpg
    2008
  • /foto/316/316135m.jpg
    2008
  • /foto/3796/3796178m.jpg
    2009
  • /foto/3237/3237089m.jpg
    2010
  • /foto/3237/3237090m.jpg
    2010
  • /foto/333/333005m.jpg
    2010
  • /foto/334/334919m.jpg
    2010
  • /foto/409/409601m.jpg
    2011
  • /foto/416/416603m.jpg
    2011
  • /foto/434/434356m.jpg
    2012
  • /foto/3228/3228387m.jpg
    2012
  • /foto/3228/3228388m.jpg
    2012
  • /foto/3428/3428160m.jpg
    2012
  • /foto/3948/3948657m.jpg
    2013
  • /foto/4658/4658638m.jpg
    2013
  • /foto/4658/4658640m.jpg
    2013
  • /foto/4658/4658644m.jpg
    2013
  • /foto/4658/4658650m.jpg
    2013
  • /foto/4658/4658652m.jpg
    2013
  • /foto/4658/4658656m.jpg
    2013
  • /foto/4824/4824046m.jpg
    2014
  • /foto/4914/4914419m.jpg
    2014
  • /foto/4914/4914435m.jpg
    2014
  • /foto/5004/5004527m.jpg
    2014
  • /foto/5004/5004528m.jpg
    2014
  • /foto/5004/5004529m.jpg
    2014
  • /foto/5004/5004530m.jpg
    2014
  • /foto/5658/5658767m.jpg
    2015
  • /foto/6019/6019869m.jpg
    2016
  • /foto/6088/6088064m.jpg
    2016
  • /foto/6410/6410673m.jpg
    2016
  • /foto/6410/6410674m.jpg
    2016
  • /foto/6410/6410677m.jpg
    2016
  • /foto/6410/6410678m.jpg
    2016
  • /foto/6410/6410679m.jpg
    2016
  • /foto/6483/6483650m.jpg
    2017
  • /foto/6485/6485569m.jpg
    2017
  • /foto/6485/6485650m.jpg
    2017
  • /foto/8403/8403031m.jpg
    2019
  • /foto/8661/8661853m.jpg
    2019
  • /foto/9014/9014855m.jpg
    2019
  • /foto/8383/8383350m.jpg
    2019
  • /foto/8814/8814247m.jpg
    2020
  • /foto/10001/10001400m.jpg
    2022
  • /foto/10001/10001402m.jpg
    2022
  • /foto/10385/10385361m.jpg
    2023
  • /foto/10796/10796101m.jpg
    2023
  • /foto/10796/10796102m.jpg
    2023
  • /foto/10796/10796581m.jpg
    2023
  • /foto/10620/10620304m.jpg
    2023
  • /foto/10620/10620306m.jpg
    2023
  • /foto/10620/10620307m.jpg
    2023
  • /foto/10620/10620308m.jpg
    2023
  • /foto/10620/10620309m.jpg
    2023

SIERP - zbiory prywatne

Poprzednie: Dworzec kolejowy Sosnowiec Główny Strona Główna Następne: ul. 3 Maja