MENU
Zdjęcie nastrojowe Rynku Głównego z wieżą ratuszową w centralnym.

Dodał: Antoni Kuczek° - Data: 2018-08-02 10:04:15 - Odsłon: 987
Rok 1934


Wieża ratuszowa – gotycka wieża z XIV wieku znajdująca się na Rynku Głównym w Krakowie, o wysokości 70 m. Ocalała ze zburzonego w 1820 roku ratusza – wówczas głównego gmachu administracyjnego Krakowa.

Wśród budynków na Rynku, ratusz wyróżniał się swoją sylwetką: wysoka wieża, zwieńczona kiedyś gotyckim hełmem z zegarem, z przylegającym korpusem zamkniętym trójkątnym szczytem i spichlerz. Dawniej znajdowały się w nim Izba Pańska, Izba Ławnicza i w podziemiach więzienie z izbą tortur.
Wieża wraz z już nieistniejącym przyległym odwachem (1886)

W 1524 roku na wieży zamontowano sprowadzony z Norymbergi zegar[1]. W 1680, w wyniku uderzenia pioruna w wieży wybuchł pożar, w wyniku którego gotycki hełm spadł, dzwon stopił się, a sama wieża wypaliła się do połowy[2]. Odbudowę wieży w latach 1683[3]-1686 prowadził królewski architekt Piotr Beber. Zaprojektował on nowy, imponujący hełm o charakterze barokowym[4], ale już bez zegara. Barokowe zwieńczenie wieży przetrwało tylko do 1783 roku. Wówczas rozebrano walący się już hełm i zastąpiono go, ufundowanym przez biskupa Kajetana Sołtyka i króla Stanisława Augusta, skromniejszym zwieńczeniem.

1 marca 1817 r. na posiedzeniu Zgromadzenia Reprezentantów Wolnego Miasta Krakowa podjęto decyzję o zburzeniu części gmachu ratusza, w której znajdował się spichlerz. W końcowej części uchwały czytamy: Wieża jednak ratuszowa, miejsce dla głównej warty, czyli hauptwach i korpus starego ratusza od strony wieży ma pozostać w całości. W roku 1820 przystąpiono do rozbiórki spichlerza, w wyniku której zarysowały się mury właściwego ratusza, co w konsekwencji doprowadziło do zburzenia całego gmachu. Pozostała tylko wieża. Wkrótce i nad nią zawisło poważne niebezpieczeństwo. W roku 1821 na łamach „Pszczółki Krakowskiej” ukazał się artykuł Soczyńskiego, senatora Wolnego Miasta Krakowa, pt. Myśl o upięknieniu Krakowa, w którym postulował on wyburzenie wieży. W artykule czytamy m.in.: ...ten gotyk zegarowy, któren sam przez się jako mało wart pozostać nie może, a chęć użycia go czy to końcem wzniesienia budowli nowej, czy też połączenia z Hallą nabawiłby i niezmiernych kosztów i nieprzyzwoitości, śmiesznością lub niesmakiem mniej wykraczających. Pomysłu tego nie zrealizowano, dzięki czemu wieża pozostała w dalszym ciągu jedyną pamiątką po dawnym ratuszu. Józef Muczkowski po latach napisał o niej następujące słowa: Wiek cały stała opuszczona, jak wieczny wyrzut dla wandalów, którzy ją tak haniebnie osierocili...

Obecnie wejścia do wieży strzeże para lwów, które powstały na początku XIX wieku. U wejścia zachował się gotycki portal z herbem Krakowa i godłem Polski. Na parterze znajduje się zestaw 14 gmerków z 1444 roku, będący europejskim unikatem. W wieży, będącej filią Muzeum Historycznego miasta Krakowa, eksponowane są pamiątki dotyczące historii miasta. W podziemiach znajduje się natomiast „Scena pod Ratuszem” krakowskiego Teatru Ludowego.

Podczas ostatniej renowacji wieży w latach 1961-1965 przeprowadzonej przez Wiktora Zina i Władysława Grabskiego, zrekonstruowano wykusze na wysokości pierwszego piętra i sklepienia pierwszego piętra, a także poddano konserwacji hełm i okładzinę. Umieszczono wtedy także przed schodami parę kamiennych lwów z pocz. XIX wieku, pochodzących z klasycystycznego pałacu Morstinów w Pławowicach.
Za wikipedią

  • /foto/9554/9554571m.jpg
    1600 - 1650
  • /foto/9555/9555593m.jpg
    1787
  • /foto/10798/10798951m.jpg
    1850
  • /foto/7722/7722831m.jpg
    1862
  • /foto/10764/10764186m.jpg
    1863
  • /foto/7123/7123643m.jpg
    1880
  • /foto/7487/7487186m.jpg
    1880
  • /foto/7137/7137038m.jpg
    1885
  • /foto/8225/8225108m.jpg
    1886
  • /foto/7134/7134408m.jpg
    1890
  • /foto/8756/8756024m.jpg
    1892
  • /foto/8741/8741650m.jpg
    1899
  • /foto/8511/8511810m.jpg
    1900
  • /foto/8523/8523815m.jpg
    1900
  • /foto/8645/8645816m.jpg
    1900
  • /foto/9492/9492753m.jpg
    1900
  • /foto/9496/9496601m.jpg
    1900
  • /foto/9914/9914980m.jpg
    1900
  • /foto/7936/7936880m.jpg
    1900 - 1902
  • /foto/8652/8652904m.jpg
    1900 - 1903
  • /foto/9608/9608188m.jpg
    1900 - 1903
  • /foto/7276/7276745m.jpg
    1900 - 1904
  • /foto/8143/8143352m.jpg
    1900 - 1904
  • /foto/8739/8739648m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/7237/7237029m.jpg
    1900 - 1910
  • /foto/10035/10035387m.jpg
    1903
  • /foto/8523/8523678m.jpg
    1906
  • /foto/8897/8897252m.jpg
    1906
  • /foto/9608/9608253m.jpg
    1906
  • /foto/9496/9496499m.jpg
    1907
  • /foto/9499/9499601m.jpg
    1907
  • /foto/9499/9499682m.jpg
    1907
  • /foto/9920/9920245m.jpg
    1907
  • /foto/9957/9957466m.jpg
    1907
  • /foto/9980/9980902m.jpg
    1907
  • /foto/8191/8191690m.jpg
    1907 - 1909
  • /foto/9018/9018643m.jpg
    1908
  • /foto/8741/8741659m.jpg
    1909
  • /foto/8772/8772020m.jpg
    1909
  • /foto/7200/7200919m.jpg
    1910
  • /foto/8163/8163579m.jpg
    1910
  • /foto/7119/7119139m.jpg
    1910 - 1912
  • /foto/10116/10116509m.jpg
    1911
  • /foto/9329/9329364m.jpg
    1913
  • /foto/7119/7119504m.jpg
    1915
  • /foto/8740/8740431m.jpg
    1915
  • /foto/8865/8865725m.jpg
    1915
  • /foto/8511/8511794m.jpg
    1916
  • /foto/7282/7282474m.jpg
    1918
  • /foto/8954/8954877m.jpg
    1918
  • /foto/9496/9496353m.jpg
    1918
  • /foto/9525/9525918m.jpg
    1918
  • /foto/10525/10525900m.jpg
    1918
  • /foto/9677/9677305m.jpg
    1920
  • /foto/9512/9512566m.jpg
    1925
  • /foto/8865/8865897m.jpg
    1925 - 1930
  • /foto/9235/9235902m.jpg
    1926
  • /foto/9235/9235907m.jpg
    1926
  • /foto/9858/9858143m.jpg
    1930
  • /foto/8420/8420855m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/8287/8287714m.jpg
    1932
  • /foto/7528/7528051m.jpg
    1933
  • /foto/9876/9876397m.jpg
    1935 - 1938
  • /foto/8112/8112095m.jpg
    1936 - 1937
  • /foto/9175/9175717m.jpg
    1939 - 1945
  • /foto/7255/7255129m.jpg
    1940
  • /foto/7255/7255259m.jpg
    1940
  • /foto/10409/10409015m.jpg
    1940
  • /foto/10017/10017343m.jpg
    1940 - 1942
  • /foto/7411/7411869m.jpg
    1940 - 1944
  • /foto/8523/8523829m.jpg
    1940 - 1945
  • /foto/9148/9148347m.jpg
    1941
  • /foto/10607/10607247m.jpg
    1942
  • /foto/8865/8865952m.jpg
    1955 - 1965
  • /foto/9784/9784576m.jpg
    1960 - 1962
  • /foto/8521/8521105m.jpg
    1962
  • /foto/8317/8317022m.jpg
    1965 - 1969
  • /foto/9200/9200952m.jpg
    1966
  • /foto/8281/8281354m.jpg
    1974
  • /foto/7385/7385392m.jpg
    1975
  • /foto/7490/7490893m.jpg
    1977
  • /foto/10121/10121183m.jpg
    1977
  • /foto/7235/7235247m.jpg
    1983
  • /foto/9101/9101033m.jpg
    1985 - 1988
  • /foto/7306/7306076m.jpg
    2006
  • /foto/7306/7306077m.jpg
    2006
  • /foto/7306/7306078m.jpg
    2006
  • /foto/7306/7306079m.jpg
    2006
  • /foto/7306/7306080m.jpg
    2006
  • /foto/7522/7522041m.jpg
    2006
  • /foto/10121/10121195m.jpg
    2008
  • /foto/7673/7673553m.jpg
    2011
  • /foto/7920/7920639m.jpg
    2011
  • /foto/7221/7221542m.jpg
    2014
  • /foto/8180/8180905m.jpg
    2019
  • /foto/8896/8896098m.jpg
    2020
  • /foto/8896/8896099m.jpg
    2020
  • /foto/8896/8896100m.jpg
    2020
  • /foto/8896/8896227m.jpg
    2020
  • /foto/8896/8896234m.jpg
    2020
  • /foto/9241/9241680m.jpg
    2021
  • /foto/9241/9241681m.jpg
    2021
  • /foto/9242/9242610m.jpg
    2021
  • /foto/9244/9244243m.jpg
    2021
  • /foto/9550/9550100m.jpg
    2021
  • /foto/9553/9553087m.jpg
    2021
  • /foto/9957/9957760m.jpg
    2022
  • /foto/10016/10016721m.jpg
    2022
  • /foto/10016/10016723m.jpg
    2022
  • /foto/10016/10016788m.jpg
    2022

Aukcje internetowe

Poprzednie: Kamienica nr 39 Strona Główna Następne: Budynek nr 41