MENU
Fragment głównego budynku dawnego Szpitala Miejskiego (Städtisches Krankenhaus) przy ul. Chojnowskiej 81 w Legnicy - widok od strony ul. Chojnowskiej w kierunku zachodnim.

Dodał: Iras (Legzol)° - Data: 2018-06-04 23:19:53 - Odsłon: 537
03 czerwca 2018

Data: 2018:06:03 14:36:01   ISO: 100   Ogniskowa: 18 mm   Aparat: Canon EOS 1300D   Przysłona: f/7.1   Ekspozycja: 1/125 s  


Nr rej. zabytków 49/A/1-6 z dn. 07-05-2001 r. (WEZ, 2001 r.)
Współrzędne: 51.2067642,16.1495152

Główny i najstarszy budynek szpitalny zaprojektowany przez miejskiego radcę budowlanego Kirchnera (prawdopodobnie również przez jego następcę Mendego), wzniesiono w latach 1865 i 1868–1869 jako obiekt standardowy oraz funkcjonalnie nowoczesny, przeznaczony dla 100–130 chorych. Budynek zbudowano na planie podkowy, z półtoratraktowym skrzydłem frontowym połączonym z bocznymi skrzydłami zawierającymi m.in. klatki schodowe. W suterenie szpitala zlokalizowano mieszkania dla pracowników, kuchnię, pralnię i pomieszczenia dezynfekcyjne. Oddział męski umieszczono na parterze, a kobiecy na pierwszym piętrze. W bocznych skrzydłach urządzono mieszkania lekarza i dozorcy oraz izolatki dla psychicznie chorych. Nowy szpital został zaprojektowany (funkcjonalnie i formalnie) w nawiązaniu do letniego pawilonu berlińskiego szpitala Charité wzniesionego w latach 1852–1852 według projektu architekta L. F. Hessego. Kostium historyczny legnickiego szpitala utrzymano w stylu neorenesansu florenckiego łączonego z neoklasycyzmem. Formami skrajnych, podwyższonych ryzalitów pozornych, podkreślono reprezentacyjność i monumentalność tego dobrej klasy budynku, który zwrócono frontem ku ważnej arterii komunikacyjnej miasta - ulicy Chojnowskiej. Z dużą dbałością o jakość detalu architektonicznego wykonano wystrój fasady i elewacji bocznych szpitala oraz stolarkę.
W latach 1899-1901 prowadzono rozbudowę legnickiego szpitala miejskiego. Przebudowano także gmach główny. Do elewacji tylnej, pomiędzy skrzydłami bocznymi dobudowano nową część.
Budynek na planie prostokąta z płytkimi, skrajnymi ryzalitami z wysokimi piwnicami, częściowo trzykondygnacyjny, częściowo trzy- i półkondygnacyjny,. Nakryty dachami płaskimi i dwuspadowymi o małym nachyleniu połaci. Elewacje tynkowane, z wystrojem wykonanym w tynku, z uzupełnieniami ze sztucznego kamienia (kolumny i maswerki) oraz z ceramiki (dekoracyjne elementy wieńczących belkowań i gzymsowań).
W nowej części znalazła się sala operacyjna, gabinet RTG i windy, w związku z czym powstał obecny układ szpitala, dwutraktowy ze środkowym korytarzem.
Zmieniono funkcje suteren na mieszkalne (dla personelu). Poddasze również przeznaczono na mieszkania. Powiększono sale chorych i zmodernizowano system ogrzewania. Zamknięto oddział dla psychicznie chorych.
Kolejna rozbudowa miała miejsce w latach 1931-1933. Dobudowano wówczas podpiwniczony, trzykondygnacyjny budynek, na planie dwóch prostokątów dłuższego i krótszego, zestawionych równolegle i symetrycznie. Do elewacji tylnej dobudowany środkowy ryzalit klatki schodowej. Budynek nakryty dachem płaskim. Elewacje tynkowane, z wystrojem wykonanym w tynku. Bryła kształtowana addycyjnie, z gradacją członów oraz z wąską galerią-balkonem w elewacji frontowej. Na poziomie pierwszego i drugiego piętra nowsze skrzydło szpitalne połączono z głównym budynkiem szpitalnym dwukondygnacjowym łącznikiem na planie prostokąta. Pod nim (na poziomie wysokiego przyziemia) duży, prostokątny prześwit, od północy dostępny przez jednobiegowe schody (wzdłuż elewacji głównego budynku szpitalnego). Frontowa ściana pierwszego piętra łącznika jest nieco zagłębiona w stosunku do lica elewacji nowego skrzydła, a frontowa ściana drugiego piętra znacznie cofnięta w głąb dla wykształcenia loggii nakrytej dachem płaskim. W obu ścianach po trzy prostokątne, dwuskrzydłowe otwory (w tym drzwi balkonowe) z drewnianą stolarką z profilowanymi słupkami oraz ze stałymi, profilowanymi ślemionami. Balkon i loggia wąskie, prostokątne, z kutymi balustradami o prostym rysunku geometrycznym. Tylna elewacja łącznika dzielona gzymsami rozmijającymi się z gzymsowaniem głównego budynku szpitala. Przepruta w górnych partiach pierwszego i drugiego piętra wąskimi, wydłużonymi, sześciokwaterowymi prostokątnymi oknami.

Po 1945 r. był głównym budynkiem kompleksu szpitala ginekologiczno - położniczego Armii Radzieckiej.
W 1993 r. przekazany władzom polskim.
Przyjęty w dobrym stanie budynek nie został odpowiednio zabezpieczony. Jeszcze pod koniec XX w. na parterze głównego budynku znajdowała się prywatna firma montująca żaluzje okienne (informacja własna Iras-Legzol). Początek XXI w. to początek końca tego zabytkowego budynku. Obecnie budowla znajduje się w całkowitej ruinie i nic nie wskazuje, że obiekt ten zostanie uratowany.

Źródło:
1. Gminna ewidencja zabytków
2. Wywiad terenowy.
(Iras-Legzol)

  • /foto/5024/5024137m.jpg
    1903
  • /foto/5319/5319654m.jpg
    1903
  • /foto/7332/7332366m.jpg
    1910 - 1915
  • /foto/7672/7672833m.jpg
    1935 - 1939
  • /foto/258/258393m.jpg
    2008
  • /foto/7314/7314324m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314325m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314327m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314323m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314341m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314349m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314351m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314356m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314390m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314392m.jpg
    2018
  • /foto/10296/10296035m.jpg
    2018
  • /foto/10296/10296042m.jpg
    2018
  • /foto/10296/10296047m.jpg
    2022
  • /foto/10296/10296062m.jpg
    2022
  • /foto/10296/10296152m.jpg
    2022
  • /foto/10296/10296162m.jpg
    2022
  • /foto/10296/10296077m.jpg
    2023
  • /foto/10296/10296092m.jpg
    2023
  • /foto/10296/10296103m.jpg
    2023
  • /foto/10296/10296119m.jpg
    2023
  • /foto/10296/10296132m.jpg
    2023

Iras (Legzol)°

Poprzednie: Główny budynek szpitalny (ruina) Strona Główna Następne: Ośrodek Psychiatrycznej i Odwykowej Opieki Zdrowotnej