MENU
Widok na domy mieszklne. Na bocznej ścianie pierwszego od lewej zachowały się jeszcze zdobienia.

Dodał: arkadoo° - Data: 2008-07-12 08:29:53 - Odsłon: 2658
11 lipca 2008


Obecna zabudowa folwarczna wzniesiona została w 2 poł. XIX w., kiedy to całkowicie zmieniono układ folwarku włączając w jego obszar teren dworskiego sadu, a barokowy, ozdobny podjazd urządzono ogrodowo. Zrezygnowano wówczas z wcześniejszego, regularnego rozmieszczenia trzech majdanów gospodarczych, tworząc jedno podwórze o nieregularnej zabudowie, z utrzymanym wjazdem od zachodu, wytyczonym na osi fasady pałacu. Drugi wjazd poprowadzono przed fasadą pałacu na osi płn.-płd. wykorzystując, wcześniejsze barokowe bramy płn. i płd. Zamykał on od zachodu część parkowo-ogrodową założenia i jednocześnie ograniczał nowy majdan folwarczny od wschodu. Jedynym budynkiem gospodarczym usytuowanym w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu, przy bramie płd., była nowa, okazała stajnia koni wyjazdowych (z 3 ćw. XIX w.), utrzymana w formach historyzmu z elementami neoklasycyzmu i neorenesansu. W l. 60. XIX w. wybudowano neogotycki budynek bramny przy bramie płn.; w l. 70 XIX w. przylegającą do niego stodołę – przekształconą na owczarnię oraz w 4 ćw. XIX w. kolejną stodołę. Budynki te tworzyły płn. część wschodniego skrzydła zabudowy folwarcznej. Po płd. stronie skrzydła usytuowano w 4 ćw. XIX w. przylegające do siebie: oficynę mieszkalną nr 54; stajnię z częścią mieszkalną; owczarnię z częścią mieszkalną oraz oficynę mieszkalną nr 55, która posadowiona prostopadle do pozostałych budynków przylegała jednocześnie do bramy płd.
Północne skrzydło zabudowy folwarcznej tworzyły usytuowane przy murze ogrodzeniowym: stodoła z ok. poł. XIX w., dom zarządcy dóbr z k. XIX w. i spichlerz z 4 ćw. XIX w. oraz wybudowana w k. XIX w. wolnostojąca wozownia.
We wschodnim skrzydle majdanu wzniesiono w l. 60. XIX w. oborę opasów wołowych, przekształconą po 1945 r. na owczarnię.
Ponadto w południowej części podwórza wybudowano w l. 60. XIX w. wolnostojącą oborę z przylegającą kuźnią, a także na przełomie XIX/XX w. wolnostojącą oficynę mieszkalną nr 53 z piekarnią.
Do zabudowy zespołu należały też usytuowane poza majdanem: dom leśnika – ob. dom mieszkalny nr 65 i posadowiona w pobliżu powozownia z 4 ćw. XIX w. (na wysokości stajni koni wyjazdowych), a także dom dziesięciorodzinny – ob. Zespół szkolno-przedszkolny „Nasza Szkoła” nr 31, z ok. 1930 r., który pierwotnie pełnił zapewne funkcję oficyny mieszkalnej dla pracowników majątku (nota katalogowa dla budynku – patrz podrozdział „Zabudowa wsi”).
Z innych budynków związanych pierwotnie z zespołem wymienić także należy browar – ob. dom mieszkalny nr 64, który na pocz. XX w. był własnością prywatną oraz obecnie nie istniejący budynek szpitala, usytuowany przy murze cmentarnym kościoła p.w. św. Katarzyny.
[za:] Studium wartości kulturowych gminy Kostomłoty, Online:

  • /foto/47/47984m.jpg
    2004
  • /foto/319/319055m.jpg
    2006
  • /foto/100/100667m.jpg
    2006
  • /foto/100/100668m.jpg
    2006
  • /foto/100/100669m.jpg
    2006
  • /foto/162/162584m.jpg
    2007
  • /foto/180/180216m.jpg
    2007
  • /foto/230/230962m.jpg
    2008
  • /foto/4760/4760559m.jpg
    2014

arkadoo°

Poprzednie: Fabryka Agromet Pilmet Strona Główna Następne: Zespół pałacowo-parkowy z folwarkiem