Brama Wielka (in. Brama Chwaliszewska, Brama Wspaniała, Brama Warszawska, Brama Tumska) - mimo, iż pierwsza wzmianka o Bramie Wielkiej pochodzi z roku 1431, przypuszcza się, że istniała ona już zdecydowanie wcześniej na osi połączenia miasta z Ostrowem Tumskim. Węzeł bramy Wielkiej składał się de facto z dwóch bram. Wieża z bramą (o przekroju 7 na 8 metrów, wysokość nie jest znana) była wysunięta przed mur wewnętrzny. Wbrew swej nazwie, brama nie była wielka - ryciny z widokiem miasta z roku 1740 przedstawiają ją jako ledwo wystającą ponad linię murów. Do Bramy przylegało niewielkie murowane przedbramie, do którego prowadził niewielki mostek („21 kroków długi”) przerzucony przez fosę. Nad samą Wartą znajdowała się druga brama mająca na celu strzec most Chwaliszewski. Mimo, iż w źródłach obie bramy funkcjonują jako Brama Wielka, nigdy nie były one ze sobą połączone. Brama Wielka położona była we wschodniej części murów miejskich. W tym fragmencie obwarowań dużą rolę obronną stanowiła sama rzeka. Garbary, będące wówczas przedmieściem, charakteryzowały się gęsta zabudową przylegającą do murów miejskich. Osłabiało to obronny charakter bramy. Dodatkowo wygląd bramy (w przeciwieństwie do innych bram) nie zmienia się na kolejnych planach kartograficznych, co dodatkowo sugeruje jej małe znaczenie jako urządzenia obronnego.
Źródło opisu: poznan.wikia.com
/Petroniusz/