STOLEC - ruiny barokowego zamku zbudowanego w XVIII wieku, przebudowywanego w XIX i XX wieku. Podczas II wojny Swiatowej Niemcy gromadzili tu zabytki zwiezione z Wrocławia, które potem wywieźli na wschód Sowieci. Po radzieckich żołnierzach osiedlili się w zamku Cyganie i całkowicie go ogołocili. Zamek niszczał zapomniany, bo uwagę miejscowej ludności przyciągnęły tajemnicze podziemia w Skałkach Stołeckich. Dawniej była tam kopalnia srebra ( częściowo zalana już wodą ), ale odkryto, że od zalanego wyrobiska prowadził zasypany korytarz. Ściągnięto Służby Junackie, które przez 3 miesiące ryły Wapienną Górę, aż w końcu odkopały przesłonięte czerwoną płytą tunele : jeden dla ciężarówek i drugi dla pieszych. Tunel kończył się zaryglowaną bramą. Już miano ją otworzyć, gdy przyszedł tajemniczy rozkaz, żeby zostawić bramę i wszystko zakopać.
Nr rej. zabytków: 848/Wł.
Adres: Stolec nr 110., gm. Ząbkowice Śląskie, pow. Ząbkowice Śląskie, woj. dolnośląskie
Dzierżawca i zarządca: GRSP Bobolice, 57-200 Ząbkowice Śląskie
Partner do rozmów: AWRSP OT Wrocław
Położenie: Tereny nizinne na granicy Wzgórz Niemczańskich, 7 km od Ząbowic Śl., przy trasie Ząbkowice Śl. - Ziębice
Areał: 7,0 ha
Zespół tworzą:
Pałac - budowla z roku 1730, murowana z kamienia i cegły, dwukondygnacyjna, wzniesiona na planie prostokąta o wystroju francuskim klasycystyczno-renesansowym. Bryła akcentowana dwoma bocznymi wieżami o wyniosłych czterospadowych dachach krytych łupkiem. Zachowane mury zewnętrzne, wnętrze budynku w ruinie. Kubatura obiektu 11.300 m3.
Park - o powierzchni 5,00 ha uformowany tarasowo z bogatym drzewostanem. Urządzenia parkowe zaniedbane. Pałac od parku oddziela taras z neobarokową, ażurową, wykonaną z piaskowca balustradą. Teren częściowo wygrodzony murem kamiennym o wys. od 1,00 do 3,5 m.
Obiekty towarzyszące mieszkalno-gospodarcze folwarku wzniesione na przestrzeni XVII-XIX wieku w technologii tradycyjnej, z dachami stromymi pokrytymi ceramicznie składa się z budynków: dworu, oficyny pałacowej I, oficyny pałacowej II, domu mieszkalnego, obory, cielętnika i obory, stodoły I, - stan zachowania dostateczny oraz budynków: domu mieszkalnego, chlewni, stodoły II, wozow-ni i oranżerii, z wieżą widokową, których stan zachowania określa się na zniszczony lub zaniedbany.
***********************************
Zamek został wzniesiony z kamienia w XIII albo na przełomie XIII i XIV wieku, był otoczony fosą. Wzmiankowany był w 1316 roku. Podczas wojen husyckich został zniszczony, było to około 1430 roku, a potem po rozbiórce pozostała tylko jedna wieża.
Nieopodal ruin wzniesiono w połowie XVI wieku dwór obronny. Kilkukrotnie uszkodzony został odbudowany, w po 1729 roku resztki ruin zamku (oprócz wieży) rozebrano. Materiał z rozbiórki posłużył do budowy nowego pałacu w miejscu zamku. Nowy pałac z powodu osuwającego się gruntu został rozebrany w 1772 roku, a po ustabilizowaniu podłoża wzniesiono tu nowy pałac. Obecny kształt pałac otrzymał podczas przebudowy w latach siedemdziesiątych XIX wieku.
---
Cytat ze strony
****************************