MENU
Droga plażowa do Międzyzdrojów.

Dodał: Zbigniew Franczukowski (bynio)° - Data: 2018-03-03 19:38:06 - Odsłon: 694
Lata 1910-1915


Do XVIII w. ujście Świny po obu brzegach było rzadko zasiedlone. Ożywienie wniosło, już pod pruskim panowaniem, rozpoczęcie budowy portu świnoujskiego w połowie XVIII wieku. Pierwsze prace regulujące ujście Świny i tworzące port rozpoczęto po stronie wschodniej. Budowniczowie umocnień brzegowych na Świnie i odcinających wschodnią odnogę ujścia Świny, zamieszkiwali po wschodniej stronie cieśniny, gdzie około 1740 roku zbudowano dla nich baraki. Basen, spełniający funkcję portu-schronienia, nazwano Nothafen. Tam też postawili domy pierwsi osiedleńcy, których zwabiła wizja wolności podatkowej i darmowego budulca, obiecywane wezwaniem szczecińskiej Kamery z 1743 r. Z tego prowizorycznego siedliska, rozwinęło się z czasem, całkiem spore osiedle, któremu, nadano nazwę pochodzącą od owego portu-schronienia Osternothafen. W rezultacie, w 1750 roku stało tam już kilkanaście domów. Z czasem, osiedlało się tu coraz więcej ludzi, jednak w mniejszej liczbie niż po stronie zachodniej. Na tym brzegu, na wzniesieniu rozpalano ognisko, które pełniło rolę latarni. W tym samym miejscu w 1828 roku ustawiono latarnię stalową, a w latach 1857-1859 postawiono murowaną latarnię wg projektu Severina - wówczas najwyższą w świecie. W 1847 r. Osiedle nazywane Hafendorf (Portowa Wieś) zamieszkiwały 304 osoby. Wśród mieszkańców początkowo przeważali głównie robotnicy najemni, podejmujący proste zajęcia przy budowie i pracach remontowych w porcie. Wielu z nich ściągnęło i osiedliło się w XIX w. do budowy falochronów, a następnie pierwszych, położonych po stronie wschodniej fortyfikacji świnoujskiej twierdzy. W latach 1908-1939 wybudowano tu Fort Gerharda i wieżyczki obronne dla broni ciężkiej. Z czasem osiedlili się też drobni kupcy i rzemieślnicy. Nie zbudowano tu jednak ani szkoły, ani kościoła. Mieszkańcy korzystali z kościoła w Warszowie, natomiast w 1912 r. założony tam został lokalny cmentarz na 200 kwater. W osiedlu zamieszkiwali niemal wszyscy działający po wschodniej stronie Świny rybacy, tak morscy i zalewowi, a basen portowy (Trymerski) był miejscem stacjonowania ich łodzi i kutrów. Przed wojną mieszkało tu 30 zalewowych i 10 morskich rybaków. W basenie portowym, koło latarni, stacjonowało 6 kutrów motorowych oraz kilkanaście łodzi rybackich. W II połowie XIX wieku, do Osternothafen zaczęli przyjeżdżać pierwsi goście poszukujący tu nadmorskiej ciszy, czystego powietrza i spokoju. Kwaterowano ich w domkach które wówczas zaczęto chętnie stawiać ze względów podatkowych. Z czasem, na początku XX w. rozwinęło się w sporą kolonię liczącą około 100 domów. Położone na skraju lasu i w pobliżu plaży domki, stały się zapleczem dla rozwijającego się kąpieliska morskiego. Z inicjatywy prywatnych osób, a z finansową pomocą władz prowincji zbudowane zostały na plaży szatnie i łazienki. Po tych wszystkich budowlach nie został żaden ślad. Atrakcją dla urlopowiczów poza plażą była latarnia morska, spacery po falochronie i oglądanie okrętów stacjonujących w porcie wojennym. Kąpielisko przyciągało oprócz otoczenia i spokoju, także ceną, niemal dwukrotnie niższą niż na wyspie Uznam. Podczas wojen światowych ruch turystyczny malał. Klientami nie byli wtedy wczasowicze, a żołnierze - czy to stacjonujący w tutejszym garnizonie, czy rekonwalescenci. W 1928 roku Chorzelin włączono w okręg Warszowa, mieszkało tam ok. 2000 mieszkańców. Po 1945 roku działania wojenne zmieniły krajobraz Chorzelina. Dnia 5 października 1954 r. Chorzelin wyłączono ze Świnoujścia i włączono do nowoutworzonej gromady Warszów (obejmującej również Warszów i Klicz). 13 listopada 1954 r. gromada Warszów uzyskała status samodzielnego osiedla, a Chorzelin utracił samodzielność stając się z kolei integralną częścią Warszowa[. Warszów włączono ponownie do Świnoujścia 31 grudnia 1959 roku, w związku z czym Chorzelin stała się po raz drugi częścią Świnoujścia. W latach 60. postanowiono o budowie nowego portu. W 1966 roku osiedle Chorzelin zostało całkowicie wyburzone - została tylko latarnia morska, zniszczona została także Twierdza Portowa, a także część Warszowa. Teren ten przeznaczony został pod budowę Świnoportu. Obecnie administracyjnie tereny te znajdują się w granicach dzielnicy Warszów.

(moose - różne źródła)

  • /foto/10239/10239588m.jpg
    1905 - 1910
  • /foto/7303/7303810m.jpg
    1910
  • /foto/10003/10003019m.jpg
    1910
  • /foto/7276/7276207m.jpg
    1919
  • /foto/9685/9685507m.jpg
    1920 - 1930
  • /foto/10650/10650462m.jpg
    1920 - 1930
  • /foto/8677/8677584m.jpg
    1925 - 1930
  • /foto/7287/7287077m.jpg
    1929
  • /foto/7287/7287069m.jpg
    1929 - 1932
  • /foto/9739/9739742m.jpg
    1930 - 1934
  • /foto/7217/7217228m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/9755/9755815m.jpg
    1930 - 1936
  • /foto/7217/7217291m.jpg
    1930 - 1939
  • /foto/7921/7921933m.jpg
    1935 - 1937
  • /foto/7217/7217341m.jpg
    1935 - 1939

kolekcja własna

Poprzednie: Kamienica nr 2 Strona Główna Następne: ul. Spółdzielcza