MENU
Zabudowania dawnego Grenzbauden.

Dodał: maras° - Data: 2017-08-27 16:53:02 - Odsłon: 718
Rok 1935


Pomezní Boudy (niem. Grenzbauden) – to najbardziej wysunięta na północ część Horní Malé Úpy przy granicy z Polską na Przełęczy Okraj, na wysokości ok. 1030-1050 m npm. Po polskiej stronie znajdują się Graniczne Budy (Schlesische Grenzbauden).

Pierwsza wzmianka o granicznych budach pochodzi z 1748 roku. O historii kolonii mówi się, że pierwszymi osadnikami byli wyżsi rangą Szwajcarzy (!) i oficerowie austriaccy, którzy zostali tu zesłani po wojnie 30-letniej. Jako rok założenia podaje się rok 1663. Mówi się, że samą Małą Upę stworzyli drwale-imigranci z Alp, choć bardziej wiarygodną wersją jest to że zamieszkiwali ją drwale wycinający las dla potrzeb cesarskiej kopalni w Kutnej Horze. Już w 1839 roku (Julius Krebs - przewodnik turystyczny „Der Sudetenführer” wydany we Wrocławiu) trzy ostatnie, najwyższe domy w górnej części Małej Upy nazwywano Grenzbauden, z których ostatni znajdował się 20 kroków od granicy pruskiej. Domy miały "szlacheckie pochodzenie" gdyż zbudować mieli je austriaccy oficerowie wygnani tu w 1663 roku za jakieś przewinienie. Byli to hrabia Kirchschlager, książe Reuss i szlachcic von Brunnecker. Opisywani w 1839 roku handlarze winem w tych domach nosili nadal te same nazwiska. Pierwsza z chat nazywana był Wastelbaude i był pełen "wesołych pokoi" (!), ale najbardziej elegancki był górski hotel Hübnera (późniejsza Goderbaude, teraz dom nr 40) z 1772 r. Miał się tam znajdować wiedeński fortepian, a kosztowną gościnność opisywano poprzez kartę dań - pstrągi, naleśniki i węgierskie wino. Najczęstszymi gośćmi w tych miejscach rozrywki byli bogaci mieszkańcy Kowar, którzy odwiedzali graniczne tawerny z winem, a zimą wracali do Kowar Górnych na saniach z przełęczy - zwyczaj ten był wzmiankowany już w 1815 roku. To właśnie tutaj miały rozpocząć się sporty zimowe w Karkonoszach.

W latach 1908/09 wybudowano nową drogę do urzędu celnego na przełęczy - droga prowadziła od rozgałęzienia (797 m npm.) drogi do Lubawki, która biegła z Przełęczy Kowarskiej. Popularne kuligi saniami rogatymi odbywały się drogą celną „Zollstraße” (dziś żółty i zielony szlak po zachodnim zboczu Krowińca).

Do trzech starych chat granicznych, o których mowa w pierwszym przewodniku sudeckim z 1839 r., dołączyło później kilka innych, w tym jeszcze dwie karczmy. Mieszkańcy tej jeszcze „dziewiczej wsi” hodowali bydło, ale prywatne domy wynajmowały także pokoje przyjezdnym. Chaty graniczne, będące głównym punktem wyjściowym na Śnieżkę stały się ważnym węzłem turystycznym dla przybywających z głębi Czech. Przed wojną istniały Grenzbaude Hübnera, Neue Grenzbaude Adolfa, Tippeltbaude, popularna Goderbaude z sąsiednim budynkiem oraz po stronie niemieckiej - Schlesische Grenzbaude z domkiem narciarskim Storchennest należącym do klubu narciarskiego z Kowar. W tych pięciu budynkach znajdowało się łącznie 224 łóżek. Ponadto istniał pensjonat Waldfrieden z 14 miejscami noclegowymi i pokojami wynajmowanymi przez prywatne osoby. Do osady wliczano także chatę Jelenka (Emmaquellbaude na 1280 m z 15 łóżkami). Tippeltbaude i śląska Grenzbaude miały tego samego właściciela. Od końca lat 20. kursowały na przełęcz autobusy poczty z Lubawki i Kowar. Po czeskiej stronie kursowały autobusy do Pecu, Svobody n. Upą i do Jańskich Łaźni.

W pobliżu urzędu celnego, na tzw. Tabaczanej Ścieżce znajdował się bardzo stary kamień graniczny z herbem Schaffgotschów.

(moose)

  • /foto/9650/9650818m.jpg
    1869
  • /foto/6771/6771753m.jpg
    1910 - 1915
  • /foto/6590/6590723m.jpg
    1915 - 1920
  • /foto/6590/6590731m.jpg
    1915 - 1920
  • /foto/43/43458m.jpg
    1917
  • /foto/8492/8492923m.jpg
    1920 - 1924
  • /foto/6590/6590687m.jpg
    1920 - 1925
  • /foto/335/335345m.jpg
    1920 - 1930
  • /foto/6530/6530031m.jpg
    1923
  • /foto/10293/10293213m.jpg
    1923 - 1926
  • /foto/9741/9741798m.jpg
    1923 - 1930
  • /foto/6590/6590705m.jpg
    1925 - 1930
  • /foto/6047/6047171m.jpg
    1927
  • /foto/10169/10169274m.jpg
    1928 - 1930
  • /foto/6204/6204980m.jpg
    1929
  • /foto/6435/6435970m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/6590/6590548m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/7136/7136568m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/10129/10129607m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/10295/10295337m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/6443/6443574m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/52/52983m.jpg
    1930 - 1944
  • /foto/202/202698m.jpg
    1930 - 1944
  • /foto/173/173046m.jpg
    1930 - 1945
  • /foto/44/44574m.jpg
    1931 - 1938
  • /foto/3863/3863146m.jpg
    1933
  • /foto/5984/5984205m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/6193/6193286m.jpg
    1936
  • /foto/5055/5055101m.jpg
    1937
  • /foto/6347/6347319m.jpg
    1938
  • /foto/8996/8996711m.jpg
    1957 - 1965
  • /foto/7847/7847841m.jpg
    1962 - 1967
  • /foto/7003/7003892m.jpg
    1990 - 1995
  • /foto/8463/8463552m.jpg
    2019
  • /foto/9697/9697307m.jpg
    2021
  • /foto/10633/10633909m.jpg
    2022

Aukcje internetowe

Poprzednie: Kaplica Wotywna Strona Główna Następne: Refektarz (jadalnia)