MENU
Nowy budynek w pobliżu zalewu na tle Suszycy.

Dodał: Zbigniew Waluś° - Data: 2016-07-04 15:43:16 - Odsłon: 1260
01 lipca 2016

Data: 2016:06:18 13:40:00   ISO: 100   Ogniskowa: 38 mm   Aparat: NIKON CORPORATION NIKON D5100   Przysłona: f/8   Ekspozycja: 10/2500 s  


Historię Starej Morawy powinno się zacząć od kuźnicy jaka powstała na tym terenie. Otóż ta Kuźnica była wzmiankowana już w 1346 r. należała wówczas do braci Ottona, Reinczka i Nicolausa von Glubos z Karpna. Powstała ona na gruntach gminy wiejskiej Stronie Śląskie, rozciągających się aż pod Morawę. W kuźnicy przetwarzano zarówno rudy wydobywane z kopalń oraz rudy darniowe. W latach 1475-1492 kuźnica była własnością Veroniki Pechmanin ze Świdnicy. Później została przejęta przez władców hrabstwa Podiebradowiczów, którzy w 1501 r. sprzedali ją Wedlichowi. Już wówczas z kuźnicą były związane dobra, na które składały się: parcela gruntu, parcela wody, tłuczarnia rudy i przywileje: wyszynku, uboju, utrzymywania kowala, krawca i szewca. Później kuźnica była w posiadaniu: Georga Ebela(1590-1597), Georga Säbischa i Pollexine Pückler, Hansa Mohrenbergera(1605) i w roku 1605 wróciła do dóbr cesarskich. Następnie była własnością Andreasa Mohrenbergera (1608-1613) i Caspara von Schenkendorf (1625). On też ze względu na swój udział w antycesarskich wystąpieniach musiał zapłacić grzywnę i sprzedał kuźnicę Heinrichowi von Reibnitz. W okresie wojny trzydziestoletniej kuźnica oraz kopalnia zostały zniszczone i opuszczone, a w 1626 r. Kaspar vonSchenkendorf założył na jej miejscu folwark. Po zakończeniu wojny włączono folwark do dóbr kameralnych i w latach 1648-1656 odbudowano kuźnicę. Była to manufaktura produkująca m.in. na cele wojskowe, a więc głównie kule armatnie i granaty. Na czele kuźnicy stał główny kuźnik, któremu podlegali: górnik, hutnik, giser - odlewnik, kuźnik - kowal i pirotechnik. Wyposażenie kuźnicy stanowiły: wysoki piec do wytapiania żelaza, piec kowalski, wielki młot do kucia sztab i półfabrykatów oraz młot do wyroby kul i granatów. Kuźnica przestała działać przed rokiem 1684. Po sprzedaniu Starej Morawy Althannom z Międzylesia na miejscu kuźnicy ponownie powstał folwark. W okolicach Morawy powstała w 1661 r. także druga kuźnica, w której wytapiano miedź wykorzystując lokalne złoże jej rud w Janowej Górze, Kletnie i w Siennej. Kuźnica ta założona była przez nyskiego mieszczanina i miedziennika Melchiora Hundorfa. I prawdopodobnie z kuźnicą było ściśle związane założenie w 1588 r. osady leśnej - Starej Morawy, która miała zapewne dostarczać drewno. Przy zakładaniu osady wymierzono 20 parcel, które zajęło tylko dziesięciu osadników. Nie było dóbr sędziowskich, a we wsi urzędował tylko urzędnik sądowy. Jego przywileje polegały na świadczeniu na jego rzecz przez ludność wsi określonych robót przy wykorzystaniu własnego sprzętu. Sędzia miał też przywilej wyszynku piwa, ale z niego nie korzystał ze względu na słabe zaludnienie wsi. W 1684 r. wieś została sprzedana Althannom z Międzylesia, którzy dołączyli ją do klucz Stronie. Po upadku kuźnicy mieszkańcy Starej Morawy zajmowali się rzemiosłem, ale mimo to w XVIII i XIX w. było ono słabo rozwinięte. W 1840 dominium zbudowało na Morawce (lewy dopływ Białej Lądeckiej), na północ od Starej Morawy zaporę wodną. Początkowo Stara Morawa należała do parafii augsburskiej w Bolesławowie. Od około 1623 r. wraz z kościołem w Bolesławowie wchodziła w skład parafii w Strachocinie. Wieś rozwijała się słabo, bo w 1631 r. na 20 wydzielonych parcelach siedziało 15 drobnych kmieci, określonych w latach 1632/1633 jako zagrodnicy. Do około 1765 r. wieś znacznie się rozwinęła. W latach 1910 - 1924 na terenie wsi odnotowano 46 parcel, nadal ze znaczną przewagą parcel kolonistów. Liczba ludności wsi wrastała systematycznie, choć z pewnymi wahaniami do lat czterdziestych XIX w., w latach 1845-1880 osiągnęła najwyższy poziom, a później powoli spadała. Nie poprawił sytuacji nawet fakt, że Stara Morawa była od XIX w. letniskiem, w którym ruch turystyczny obsługiwała gospoda. W okresie międzywojennym znacznie rozwinęło się rzemiosło. Po upadku hutnictwa metali przemysł na terenie wsi reprezentowany był w latach 1789-1845 bardzo skromnie przez młyn, piec wapienniczy i 2 tartaki. Przysiółek Sucha Góra (Dürrenberg) historycznie związany był z Goszowem, ale w XIX w. stał się kolonią Starej Morawy. Przysiółek założony na początku XVII w., kiedy to, w 1617 r., wzmiankowano 4 dobra kmiece, należące dawniej do Joachima Hundta. Następnie przysiółek ten w 1833 roku przyłączono do Starej Morawy. Po 1945 roku Sucha Góra została zasiedlona, lecz powoli wyludniała się. Obecnie na jej terenie zachowało się kilka zagród należących do Bolesławowa i Starej Morawy. Po 1945 Stara Morawa została zasiedlona. Krótko działał tu mały oddział produkcyjny huty w Stroniu. Próbowano też, ale bez większych rezultatów, rozwinąć letniskowe funkcje wsi, która systematycznie wyludniała się. W 1978 funkcjonował ona terenie wsi 25 gospodarstw rolnych. Z pracy w rolnictwie utrzymywało się 38% ludności. Za . Mieszkańcy w 1937r. [ - ]
* * *
Nazwy miejscowości po 1945 r.
Stara Morawa, pow. bystrzycki, d. nazwa Alt Mohrau [M. P. 1947 nr 124 poz. 778, obow. od 15.10.1947 r.];
- Sucha Góra (ad/Stara Morawa), pow. bystrzycki, d. nazwa Dürrenberg [M. P. 1949 nr 29 poz. 445, obow. od 13.05.1949 r.].
Nazwa aktualna:
D. U. 2013 poz. 200, obow. od 28.02.2013 roku - Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13.12.2012 r. w sprawie urzędowego wykazu nazw miejscowości i ich części:
Stara Morawa, wieś, gmina Stronie Śląskie, powiat kłodzki, SIMC: 0855641.
(Sucha Góra – nie występuje)
Źródło: ISAP: [Wynot. Stan]

  • /foto/6974/6974963m.jpg
    1905 - 1912
  • /foto/3275/3275938m.jpg
    2011
  • /foto/4020/4020055m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020920m.jpg
    2013
  • /foto/8102/8102547m.jpg
    2013
  • /foto/8102/8102551m.jpg
    2013
  • /foto/4772/4772413m.jpg
    2014
  • /foto/5685/5685498m.jpg
    2014
  • /foto/5834/5834349m.jpg
    2015
  • /foto/5756/5756495m.jpg
    2015
  • /foto/5797/5797033m.jpg
    2015
  • /foto/6313/6313145m.jpg
    2016
  • /foto/6631/6631228m.jpg
    2017
  • /foto/6639/6639969m.jpg
    2017
  • /foto/6645/6645027m.jpg
    2017
  • /foto/6640/6640736m.jpg
    2017
  • /foto/6643/6643904m.jpg
    2017
  • /foto/6650/6650918m.jpg
    2017
  • /foto/6654/6654841m.jpg
    2017
  • /foto/6658/6658916m.jpg
    2017
  • /foto/6662/6662902m.jpg
    2017
  • /foto/6672/6672256m.jpg
    2017
  • /foto/6678/6678160m.jpg
    2017
  • /foto/6771/6771211m.jpg
    2017
  • /foto/7302/7302327m.jpg
    2018
  • /foto/7302/7302328m.jpg
    2018
  • /foto/7302/7302345m.jpg
    2018
  • /foto/7304/7304818m.jpg
    2018
  • /foto/7304/7304819m.jpg
    2018
  • /foto/7311/7311682m.jpg
    2018
  • /foto/7311/7311683m.jpg
    2018
  • /foto/7311/7311684m.jpg
    2018
  • /foto/7311/7311708m.jpg
    2018
  • /foto/7314/7314992m.jpg
    2018
  • /foto/7315/7315000m.jpg
    2018
  • /foto/7315/7315001m.jpg
    2018
  • /foto/7315/7315002m.jpg
    2018
  • /foto/7315/7315003m.jpg
    2018
  • /foto/7315/7315004m.jpg
    2018
  • /foto/7318/7318142m.jpg
    2018
  • /foto/7318/7318143m.jpg
    2018
  • /foto/7318/7318791m.jpg
    2018
  • /foto/7318/7318792m.jpg
    2018
  • /foto/7318/7318802m.jpg
    2018
  • /foto/7391/7391834m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322149m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322150m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322278m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322279m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322291m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322292m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322294m.jpg
    2018
  • /foto/7322/7322295m.jpg
    2018
  • /foto/7335/7335483m.jpg
    2018
  • /foto/7335/7335490m.jpg
    2018
  • /foto/7343/7343337m.jpg
    2018
  • /foto/7343/7343343m.jpg
    2018
  • /foto/7343/7343345m.jpg
    2018
  • /foto/7359/7359071m.jpg
    2018
  • /foto/7368/7368355m.jpg
    2018
  • /foto/7368/7368356m.jpg
    2018
  • /foto/7368/7368357m.jpg
    2018
  • /foto/7368/7368358m.jpg
    2018
  • /foto/7343/7343341m.jpg
    2018
  • /foto/7348/7348570m.jpg
    2018
  • /foto/7345/7345833m.jpg
    2018
  • /foto/3322/3322909m.jpg
    2018
  • /foto/7347/7347435m.jpg
    2018
  • /foto/7347/7347438m.jpg
    2018
  • /foto/3427/3427653m.jpg
    2018
  • /foto/7384/7384377m.jpg
    2018
  • /foto/7392/7392162m.jpg
    2018
  • /foto/7544/7544046m.jpg
    2018

Zbigniew Waluś°

Poprzednie: Wielka Izera / Izera / Skalno (nie istnieje) Strona Główna Następne: Oddział dziecięcy