MENU
Teren w okolicy wsi Lipki, między Brzegiem a Oławą, zeskanowany w technologii Lidar. Główne obiekty, które chcę przedstawić pokolorowałem na pomarańczowo. Górna część planu przedstawia Grodzisko Ryczyńskie, na które składały się: duże pierścieniowate grodzisko (nazwane Dużym Ryczynem) o owalnym kształcie, mały gród stożkowy (Mały Ryczyn), tzw. czatownia oraz nie zaznaczone tutaj trzy osady przygrodowe (leżące na północny wschód i na zachód od Dużego Ryczyna) i cmentarzysko (leżące na południowy wschód od Ryczyna Małego). Sprawą dyskusyjną jest położenie świątyni wzmiankowanej już w roku 1149, która odegrała zapewne znaczną rolę w chrystianizacji Polski. Badania archeologiczne wykazały, że świątynia znajdowała się poza grodami chociaż otwarte jest pytanie dlaczego nie wewnątrz Dużego Ryczyna. Na górnym planie niebieskim kolorem oznaczyłem jeszcze starorzecze Odry aby podkreślić, że pierwotnie gród leżał nad samym jej brzegiem (dzisiaj, po regulacjach rzeki w przeszłości, jest od niego oddalony o ok. 890 metrów).

Dolny plan przedstawia położone na lewym brzegu Odry grodzisko pomocnicze. Pełniło ono wobec grodów na prawym brzegu Odry trzy funkcje pomocnicze - strategiczną (obronną), zaopatrzeniową oraz gospodarczą (znaleziono tam ślady warsztatów metalurgicznych).

Jeszcze słowo o wklejkach zamieszczonych przy lewej krawędzi. Górna, o orientacji południowej, to fragment mapy sporządzonej przez niemieckiego pedagoga i kartografa z Wrocławia (ur. 1516, zm. 1574) Martina Helwiga, na której w centralnym punkcie widać Ryczyn. Dolna to mapa Śląska z 1645 (sporządzona w oparciu o materiały Helwiga?) z widocznym centralnie Ryczynem (Ritschen).

Dodał: Petroniusz° - Data: 2016-03-29 23:51:26 - Odsłon: 3919
Rok 2016


Grodzisko Ryczyńskie - rezerwat w miejscu dawnej osady Ryczyn (Ritschen). Grodzisko prawdopodobnie wymieniono już w roku 845 w tzw. "Zapisce karolińskiej (Opis grodów i ziem z północnej strony Dunaju). Na pewno wspomniano o nim w 1093 r. w czeskiej kronice Kosmasa. Do XIII wieku był to jeden z najważniejszych grodów kasztelańskich o strategicznej funkcji - strzegł on nie tylko granic kraju ale również Odry będącej dogodnym szlakiem wodnym. Według niektórych źródeł i historyków Ryczyn był tymczasową siedzibą biskupstwa od 1051 do 1075 roku. Na ryczyński zespół grodowy składały się: duże pierścieniowate grodzisko (nazwane Dużym Ryczynem) o owalnym kształcie, mały gród stożkowy (Mały Ryczyn), trzy osady przygrodowe, cmentarzysko oraz położone na drugim brzegu Odry, koło Lipek, grodzisko pomocnicze - . Mały Ryczyn, położony ok. 95 metrów od wału Dużego Ryczyna miał powierzchnię 143 m2 i pełnił funkcję czatowni, z której kontrolowano i obserwowano Odrę i jej brzegi (dawniej gród leżał bezpośrednio nad brzegiem Odry, obecnie, po regulacjach rzeki, oddalony jest od niej o ok. 890 metrów). Podaje się, że Ryczyn odegrał również rolę w chrystianizacji Śląska - istnienie kościoła w osadzie wzmiankowane jest już w roku 1149.
Pierwsze prace archeologiczne na terenie zespołu grodowego prowadzone były już w roku 1390, kiedy książę Ludwik I Brzeski zorganizował wyprawę dla odnalezienia grobów legendarnych biskupów. Prace archeologiczne w latach 1958-62 pozwoliły ustalić konstrukcję wału oraz dokładnie określić położenie poszczególnych obiektów zespołu grodowego. Prace archeologiczne z ostatnich lat (2004-2015) nie zostały upublicznione.

Więcej o historii grodziska można znaleźć na stronach internetowych:
/Petroniusz/

  • /foto/5989/5989274m.jpg
    1930

www.geoportal.gov.pl

Poprzednie: Park Obrońców Helu (dawny cmentarz ewangelicki) Strona Główna Następne: Park Obrońców Helu (dawny cmentarz ewangelicki)


Petroniusz | 2016-03-30 00:04:05
Przy okazji załatwiania spraw rodzinnych planuję tam podjechać i zobaczyć te słynne (takie powinny być) grodziska. Jak komuś będzie wcześniej "po drodze" to chętnie zobaczę zdjęcia. Gorąco zachęcam. :)
tw111 | 2017-06-04 22:31:57
Martin Helwig pochodził z Nysy, tam się urodził, później zaś działał w Świdnicy i Wrocławiu. Mapka dolna to raczej wg opracowania Scultetusa - Pozdrawiam serdecznie i gratuluję podjęcia pasjonującego tematu.
Petroniusz | 2017-06-05 20:46:23
Dziękuję za informację i miłe słowo.