Skąd powstało zamieszanie wokół duńskiego podpisu? Jak poddaje Damian Tomczyk w Encyklopedii powstań śląskich: "Z inspiracji Oddziału II NDWP [Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego] peowiackie grupy pod dtwem ppor. Feliksa Sojki zniszczyły w VII 1919 niektóre obiekty kolejowe w rejonie C. W III powstaniu pododdziały z Grupy Destrukcyjnej Konrada Wawelberga wysadziły 4 V 1921 most na Małej Panwi w pobliżu C."
Komentarz: data 4 maja jest błędem. Wszystkie obiekty zostały wysadzone w nocy z 2 na 3 maja od północy do godziny 2. Ciekawsza jest wiadomość o destrukcji infrastruktury kolejowej w 1919 r. Jak podaje Edward Długajczyk w Wywiad polski na Górnym Śląsku 1919-1922, Bernard Wala, członek POW, uczestniczył w 1919 r., jeszcze przed wybuchem I powstania śląskiego, w wysadzaniu mostów w Czarnowąsach i Lewinie Brzeskim.
Bardzo dziękuję za ten ciekawy komentarz, który wyjaśnił sprawę daty. Dopisałem zdjęcie do I powstania, pomimo, że przedstawia pewne działania podjęte na krótko przed jego wybuchem. Ale rozumiem, że w pewien sposób się z nim wiążą.
W nocy z 11 na 12 czerwca 1919 r. doszło do wysadzenia mostu kolejowego w pobliżu Czarnowąsów. Wspomniany E. Długajczyk podał: „Most żelazny długości pięćdziesięciu metrów, szerokości siedmiu metrów nad Małą Panwią na linii kolejowej do Wrocławia runął do wody, pociągając za sobą parowóz z piętnastoma wagonami. Ładunek założono na dwóch filarach. Wykonawcy: Juliusz Pypłacz (dowódca), Piotr Liebner, Stefan Ziętek i Teodor Grzybek. Tak przedstawia się rzecz w notatce Czajkowskiego. Po latach do akcji tej dopisał się też Bernard Wala. Stoczenie się do wody parowozu i wagonów znajduje potwierdzenie w doniesieniach prasowych. Według nich wypadek miał miejsce o godzinie 22.50 w dniu 11 czerwca. Pypłacz w późniejszym wniosku odznaczeniowym podał, że pociągiem udał się do Opola, a stamtąd do Czarnowąs. W wieczornej porze, dzięki korzystnemu ukształtowaniu terenu, przyczołgał się z kolegami do mostu, niezbyt czujnie strzeżonego przez żołnierza niemieckiego. Przed godziną 23.00 założyli ładunek i dokonali detonacji. Pociąg towarowy, który nadjechał po piętnastu minutach, załamał filary.”
W kwestii wysadzonych w przededniu III powstania mostów i wiaduktów oraz ikonografii panuje zamieszanie. Faktem jest jednak, że nie wysadzono (wbrew temu, o czym czasem się pisze) mostu na Małej Panwi w Czarnowąsach w 1921 r.
/
