Gaj rozciąga się w południowej części Wałbrzycha, gdzie domy otoczone są mocno zdewastowanymi terenami poprzemysłowymi, ale też rozległymi terenami leśnymi. Pierwotnie Gaj należał do Sobięcina i były to tereny rzadko zamieszkane, głównie wodonośne dla miasta Wałbrzycha. W 1743 roku mieszkało w Gaju 11 tkaczy, którzy pracowali chałupniczo. W 1761 roku została wybudowana w dolnej części miejscowości pierwsza kopalnia węgla kamiennego. Od 1820 roku powstały następne kopalnie, z których część należała ...
Gaj rozciąga się w południowej części Wałbrzycha, gdzie domy otoczone są mocno zdewastowanymi terenami poprzemysłowymi, ale też rozległymi terenami leśnymi. Pierwotnie Gaj należał do Sobięcina i były to tereny rzadko zamieszkane, głównie wodonośne dla miasta Wałbrzycha. W 1743 roku mieszkało w Gaju 11 tkaczy, którzy pracowali chałupniczo. W 1761 roku została wybudowana w dolnej części miejscowości pierwsza kopalnia węgla kamiennego. Od 1820 roku powstały następne kopalnie, z których część należała do Hochbergów. Pod koniec XIX wieku na terenach lasów miejskich zwanych Brand zaczęło powstawać założenie parku miejskiego na powierzchni ok. 50 ha. W przewodniku z 1891 roku pisano że przez ten teren biegły popularne wśród spacerowiczów szlaki – w kierunku Glinika Nowego (Neuhain) i funkcjonującej w nim gospody „Zur Waldschenke”, a także do zachodniej części miasta, przez tzw. „Komarzy Zakątek” (Der Mückenwinkel). Z biegiem lat popularność szlaku przez Zakątek zwiększyła się. Na początku XX wieku wiódł tędy „uczęszczany szlak spacerowy z restauracji na Wzgórzu Matyldy (ul. Beethovena) do restauracji Kaiser-Wilhelm-Hof (MOS "Promyk”). Szlak prowadził środkiem dzisiejszych pozostałości osadników kopalni / popielników elektrowni Victoria. Dziś to zapomniane okolice ul. Koszarka. Pomimo oddalenia tego kompleksu leśnego od miasta, był on często odwiedzanym przez mieszkańców miejscem. Na początku XX wieku część lasów Gaju przeznaczono pod rozbudowę stacji Wałbrzych Główny, resztę natomiast zamieniono w 1902 r. na oficjalny park miejski. Park nie posiadał regularnych założeń osiowych i zachował leśny charakter. Zbyt duża odległość parku od miasta spowodowała pomiędzy miastem a właścicielami Książa zamianę terenu leśnego na tereny przylegające bezpośrednio do miasta (Park Sobieskiego). Na przełomie wieków powstał tu szpital powiatowy (rozbudowany w latach 20.), gospoda przy parku i rozważano powiększenie osiedla. W 1925 roku rozpoczęto budowę osiedla miejskiego (Stadtpark Siedlung) na niżej położonych terenach osiedla. W 1929 roku Gaj miał już połączenie autobusowe z centrum Wałbrzycha. W czasie wojny powstał tu obóz pracy dla jeńców przy ul. Królewieckiej, zamieniony w 1944 roku na filę obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. W obozie przebywało ok. 650 mężczyzn narodowości żydowskiej, pochodzących głównie z Polski; mniej liczne grupy stanowili obywatele Holandii, Belgii, Francji, Niemiec i Węgier. Więźniów zatrudniono przy budowie zakładów benzyny syntetycznej w Wałbrzychu. Jeńców wojennych więziono również przy d. restauracji parkowej. Po wojnie na terenie Gaju stacjonowała przez kilka lat Armia Czerwona. Po 1945 roku osiedle nosiło nieoficjalną nazwę Tobruk. Nie uległ zmianie charakter miejscowości. W 1950 roku Gaj stał się dzielnicą Wałbrzycha. W latach osiemdziesiątych zaczęło rozwijać się budownictwo jednorodzinne. Po upadku górnictwa w latach dziewięćdziesiątych rozwój osiedla został zahamowany. Zamknięto również wybudowany wcześniej szpital pediatryczno-neonatologiczny, po którym zostały tylko opuszczone duże budynki. Osiedle nie posiada rozwiniętych funkcji usługowych.
(moose)
Pokaż więcej
Pokaż mniej
19
