Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
  ID: 550890

Budynek nr 13

Gospodarstwo Protsch sióstr Boromeuszek



 
Dnia 05 maja 1917,za aprobatą miejscowego Proboszcza Parafii Rzymsko-Katolickiej Ks Hermana Bannerta, powstała placówka Kongregacji Sióstr Miłosierdzia Św.Karola Boromeusza (Siostry Boromeuszki), prowadząca między innymi szpital św. Jerzego we Wrocławiu (dzisiejszy szpital im.Rydygiera). Siostra Przełożona tego zakonu Longina Nowak zakupiła na terenie Widawy w tymże roku gospodarstwo oznaczone nr 3 w Protsch (Pracze),usytuowane w końcowej części dzisiejszej ulicy Zduńskiej (nr 13) po prawej stronie ...
Dnia 05 maja 1917,za aprobatą miejscowego Proboszcza Parafii Rzymsko-Katolickiej Ks Hermana Bannerta, powstała placówka Kongregacji Sióstr Miłosierdzia Św.Karola Boromeusza (Siostry Boromeuszki), prowadząca między innymi szpital św. Jerzego we Wrocławiu (dzisiejszy szpital im.Rydygiera). Siostra Przełożona tego zakonu Longina Nowak zakupiła na terenie Widawy w tymże roku gospodarstwo oznaczone nr 3 w Protsch (Pracze),usytuowane w końcowej części dzisiejszej ulicy Zduńskiej (nr 13) po prawej stronie tej ulicy, celem posiadania odpowiedniego miejsca do odpoczynku dla sióstr pracujących w szpitalu i zaopatrzenia tegoż szpitala w żywność.
Dotychczas korzystały one - z tak popularnego w początkach XX wieku-lasku osobowickiego - lecz ani dotarcie tam, ani natłok odpoczywających, nie dawał gwarancji odpowiedniego relaksu. Dlatego też nabycie tego gospodarstwa było dla sióstr Boromeuszek idealnym rozwiązaniem, z uwagi na niewielką odległość od szpitala, dogodny dojazd (kolejka wąskotorowa, a także od 1935 roku autobus). Jednak zakupione gospodarstwo od Pana Ernesta Vetlera nie posiadała zbyt dużego aerału (5 mórg) i stąd konieczność ekspansji.Już w dniu 15.08.1917 roku dokupiono od Pana Richarda Ochlicha 19 mórg, a w roku 1920 następne 23 morgi od właściciela zamku Ritterburg Pana Ernsta Hieschela.
Umożliwiło to prowadzenie upraw polowych i warzywnych na potrzeby szpitala. W latach 1925-1926 mistrz murarski Jaroch wybudował na działce zakupionej w 1920 roku Dom Najświętszej Panny Marii (dzisiejszy dom Pomocy Społecznej), co pozwoliło na spędzanie przez siostry szpitalne całości swojego urlopu, a także prowadzenie m. innymi rekolekcji klasztornych, również w czasie trwania II wojny światowej.
W latach 1925-1926 wybudowano nowoczesną pralnię o napędzie elektyczno - parowym, która przejęła na siebie obowiązki pralni szpitalnej szpitala św.Jerzego, gdzie była bardzo uciążliwa dla samego szpitala, jak i okolicy. Co prawda plany budowy pralni w majątku Protsch istniały od dawna, jednak z uwagi na brak odpowiedniej ilości wody (przecież tak niezbędnej do celów technologicznych) wstrzymywał tę inwestycję i dopiero odwiert przeprowadzony w 1925 roku, doprowadził do znalezienia na głębokości 65 metrów dobrej i dużej ilości wody, co umożliwiło rozpoczęcie inwestycji. Pralnia funkcjonowała już jako upaństwowiona aż do lat osiemdziesiątych.
Organizacyjnie, z uwagi na nierozłączność Szpitala Św. Jerzego , Domu N.M.P. oraz majątku Protsch, Siostra Przełożona Szpitala była jednocześnie Siostrą Przełożoną Domu N.M.P. i majątku Protsch,zaś w tych ostatnich były Kierowniczki.

W roku 1925 w gospodarstwie Protsch było 8 krów dojnych, 45 sztuk trzody chlewnej i 5 koni. Przełożone Szpitala Św.Jerzego:

s.Clementia Grőschel od 1919 do 1920,
s.Klara Florian od 1920 do 1926,
s.Rita Schmidt od 1926 do 1932,
s.Longina Nowag od 1932 do 1933,
s.Apronia Kostorz od 1936 do 1939,
s.Walburga Grzondziel od 1939 do 1951,
s.Teodulfa Smieszek od 1951 do końca

W latach 1929 - 1940 odbywały się w Domu N.M.P. kursy rekolekcyjne. I tak w roku 1929 były 4 kursy (73 uczestniczek),w 1932 były 3 kursy (64 uczestniczki), w 1933 było 6 kursów (126 uczestniczek), w 1934 było 3 kursy (62 uczestniczki), w 1937 były 2 kursy (44 uczestniczki), w 1938 było 5 kursów (72 uczestniczki), w 1939 było 5 kursów ( 104 uczestniczki), w 1940 było 6 kursów (135 uczestniczek).
Siostry Boromeuszki śpieszyły również z pomocą chorym mieszkańcom Widawy (opieka i leczenie).I tak w 1934 roku były u chorych 175 razy, w 1935 - 195 razy, w 1936 - 93 razy, w 1937 - 32 razy, w 1938 - 32 razy, w 1939 - 70 razy. Kaplica, w której odbywały się nabożeństwa, było ogólnodostępna. Lata 1919-1930 to lata osiedlenia się w Widawie Sióstr Szkolnych de Notre Dame, których Przełożona Prowincji Śląskiej siostra Maria Anuncjata Opic nabyła w częściach widawski majątek ziemski Protsch od Pana zamku Riterburg Hirschela,. Było to kilka budynków gospodarczych z pomieszczeniami dla pracowników, stajnie, obory, chlewy, ogrody, sad, pastwiska. Majątek ten kończył się przy dzisiejszej ulicy Zduńskiej piętrową willą. W jego skład wchodziła tez ziemia orna. Łączna powierzchnia majątku w roku 1935 wynosiła 58,3738 ha. W roku 1926 Pan Hirschel sprzedał zamek Riterburg kupcowi wrocławskiemu, który po zaadaptowaniu na cele szpitalne, zbył go Siostrom de Notre Dame. Majątek dostarczał artykuły żywnościowe dla domu macierzystego przy ulicy św.Marcina do 1944 roku, zaś zamek był miejscem pobytu dla starszych, niezdolnych do pracy sióstr.
Konwent widawski Sióstr de Notre Dame w dniu 01-09-1939 roku przedstawiał się następująco: I chór: s. M. Lamberta Kolibaby - przełożona, s. M. Ojcheria Hofman, s. M.Gutterta Senderman, s. M. Franciszka Andorf, s. M. Adeiberta, s. M. Benigna Schola. II chór: s. M. Ingracja Mentzner, s. M. Reparata, s. M. Respicja, s. M. Achacja, s. M. Krystyna, s. M. Medarda Sopart - Poręba, s. M. Gaudencja Volkner, s. M. Klementyna Feige, s. M. Luceida, s. M. Sekunda Piosek, s. M.Jolanta Tomiak, s. M. Sigolema, s. M. Donatila, s.M. Kordula, s. M. Flora, s. M. Alma.
Od 1935 roku Widawa miała drugie połączenie - autobusowe - z Wrocławiem (oprócz kolejki wąskotorowej). Dane statystyczne przekazują, że w 1942 roku Widawa obejmowała w tym czasie 550 ha ziemi ornej i pastwisk z boiskiem sportowym usytuowanym za starym dorzeczem rzeki patrz mapa z 1934.
Za .
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1925
    komentarze: 0
    Podwórze gospodarstwa Protsch sióstr Boromeuszek, rok 1925.
  • Data: 1925
    komentarze: 0
    Siedziba sióstr Boromeuszek - gospodarstwo Protsch, rok 1925 roku.
  • Data: 2011-07-28
    komentarze: 0
    Zabudowa przy ul. Zduńskiej nr 13, widok ze skrzyżowania z ul. ...
  • Data: 2016-06-04
    komentarze: 0
    Zabudowania przy ulicy Zduńskiej nr 13 . Foto . Tomasz K .
  • Data: 2016-06-04
    komentarze: 0
    Budynek nr 13 przy ulicy Zduńskiej.
  • Data: 2018-08-12
    komentarze: 0
    Budynek nr 13 przy ul. Zduńskiej, widok od zachodu.
  • Data: 2018-08-12
    komentarze: 0
    Budynek nr 13 przy ul. Zduńskiej.