Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
 
Pomnik techniki - Tender wannowy 32D43
7
 
 
 
 
  ID: 516801

Zespół bocznic stacji Wrocław Swojczyce

Industrie Anschlußgleis



Budowa
1922-1986
Status
Istnieje częściowo
 
Już z chwilą budowy stacji Swojczyce w 1922 r. zaczęła powstawać sieć kolei przemysłowych - bocznic dochodzących do zakładów ulokowanych nad Kanałem Żeglugowym. Zbudowano historycznie następujące bocznice:

- bocznica do fabryki prefabrykatów i wytwórni mas bitumicznych - , odchodząca na południe od stacji torem nr 801, na przedłużeniu toru szlakowego nr 8. Do obsługi tej bocznicy istniał kiedyś przy ul. Swojczyckiej posterunek zwrotniczy ...
Już z chwilą budowy stacji Swojczyce w 1922 r. zaczęła powstawać sieć kolei przemysłowych - bocznic dochodzących do zakładów ulokowanych nad Kanałem Żeglugowym. Zbudowano historycznie następujące bocznice:

- bocznica do fabryki prefabrykatów i wytwórni mas bitumicznych - , odchodząca na południe od stacji torem nr 801, na przedłużeniu toru szlakowego nr 8. Do obsługi tej bocznicy istniał kiedyś przy ul. Swojczyckiej posterunek zwrotniczy nr 11. Przed wojną nie było tu bocznicy, istniała tu blisko cegielnia wydobywająca gliny ze starorzecza Odry . Bocznica o długości 1,1 km powstała ok. 1986-1987 r. do przesypowni cementu WZBiŻ WROBET (później ABET, na końcu Bickhardt Bau: ), która znajdowała się nad samym Kanałem Żeglugowym. Z chwilą doprowadzenia kolei zrezygnowano zapewne z transportu cementu drogą wodną. Istniał tam też zakład produkujący prefabrykaty, które także były wywożone koleją (duża suwnica). Od toru bocznicy odchodziło na wysokości ul. Cooka odgałęzienie do wytwórni mas bitumicznych (później Przedsiębiorstwo Drogowe ZIAJKA - nie istnieje, na ich miejsce powstały budynki osiedla Nowy Port) gdzie znajdował się magazyn z rampą . Bocznica była kompletna jeszcze w październiku 2006 r. Z chwilą budowy osiedla Olimpia Port wytyczono nowe ulice na przedłużeniu ul. Chałupniczej likwidując torowisko i budując na ich miejscu ścieżki spacerowe. Pozostał jedynie fragment toru wkomponowany w tereny zielone na osiedlu. Na tym fragmencie pozostał porzucony tender wannowy od parowozu Ty2-1035 , który trafił tam ok. 2011 r. gdy sam parowóz wykorzystano do instalacji na Placu Strzegomskim. Tender wyeksponowano przy ścieżce spacerowej ustawiając przy nim tablicę informacyjną:

- bocznica do magazynu paliw PKN ORLEN - odchodząca od skrajnego toru stacyjnego nr 14, długości 300-350 m (kilka torów). Bocznica powstała w latach 1921-1923 r. dla przedsiębiorstwa Olex Deutsche Benzin u. Petroleum AG, obecnie jest to Terminal paliwowy nr 111. Zadanie bazy polegało na przyjmowaniu surowych paliw dostarczanych drogą kolejową i wodną, etylizowanie ich, magazynowanie i dystrybucja. Na Kanale Żeglugowym zbudowano w odległości ok. 500 m od magazynów przystań dla barek . Doprowadzono także do nabrzeża bocznicę zakończoną obrotnicą. Paliwo dostarczane barkami przepompowywano do cysterny i po jej przetoczeniu do magazynów ponownie przepompowywano do zbiorników. W latach 30. rozbudowano port paliw rezygnując z czasochłonnego przepompowywania przez cysterny kolejowe. Współcześnie do bazy dostarczane są już tylko gotowe paliwa transportem kolejowym.

- bocznica Keller-BIS - odchodząca od toru nr 12 z wykolejnicą nr 901, o długości ok. 450 m. Bocznica ujawniona na mapach z początku lat 80. Bocznica pierwotnie (wg analizy map) dochodziła aż do ul. Swojczyckiej gdzie znajdowała się kotłownia obsługująca cały teren Instytutu Łączności, bocznica rozwidlała się na terenie zakładu i dochodziła do dwóch magazynów. Zakład najprawdopodobniej prowadził produkcję urządzeń dla potrzeb wojska (urz. radiokomunikacyjne, anteny nadawcze dużej mocy). Po parcelacji zakładu bocznicę skrócono o połowę - ostatnim użytkownikiem wg dokumentów PKP-PLK była hurtownia pirotechniczna Keller-BIS, stąd taka nazwa bocznicy pozostała w dokumentach.

- bocznica do zakladów spirytusowych Akwavit - odchodząca od toru nr 8 w kierunku północno-zachodnim bocznica przemysłowa o długości blisko 3 km rozgałęzia się do kilku zakładów - pierwszym jest bocznica do zakładów spirytusowych, zbudowanych także ok. 1922 r. pn. Reichs-monopol Verwaltung für Brantwein. Po wojnie obiekt przejął Polski Monopol Spirytusowy - Polmos Wrocław, po przekształceniach obecnie jako AKWAWIT POLMOS SA. Do zakładu we Wrocławiu dostarczany jest sporadycznie bioetanol. Długość toru to ok. 750 m, na terenie zakładu tor się rozgałęzia podchodząc pod magazyny i zbiorniki z etanolem.

- bocznica do magazynu nawozów "fosfory" - kolejne rozgałęzienie odchodzące od pn-zach bocznicy przemysłowej. Bocznica powstała przed 1927 r. dla fabryki chemicznej Superphosphat-Fabrik Bergwerksgesselschaft Werk Breslau należącej do koncernu Georg von Giesches Erben. Nabrzeże służyło do wyładunku fosforytów i apatytów importowanych z Maroka i dostarczanych do zakładu barkami z portu w Szczecinie. Nabrzeże wyposażono w drogi dojazdowe, bocznicę kolejową (tor równoległy do kanału), suwnicę bramową, chwytakową o udźwigu 5,8 tony i wydajności 40 t/h. Chwytak podawał fosforyty z barki do kosza zsypowego a stąd kolejka podwieszana, jednotorowa przewoziła surowiec na składowisko w magazynie. Po 1945 r. zakład nazywał się Wrocławska Fabryka Superfosfatu, od lat 60. włączono do Wrocławskich Zakładów Przemysłu Nieorganicznego Zakład "Swojec". W latach 70. przeładowywano tu 100 tys. ton fosforytów rocznie, w latach 80. już 30 tys. ton/rok. W połowie lat 80. suwnicę zdemontowano i nabrzeże wyłączono z eksploatacji. W ramach przekształceń teren przejęły Zakłady Chemiczne POLICE, które prowadziły tu centrum dystrybucji nawozów rolniczych przez spółkę Supra-Agrochemia. W 2020 r. spółka wystawiła grunty po dawnych zakładach (11 ha) na sprzedaż (łącznie z bocznicą). Przed wystawieniem terenu na sprzedaż wyburzono potężny budynek magazynu, do którego z obu stron pociągnięte były tory bocznicy Po parcelacji zakładu tereny dzierżawi firma handlująca złomem, która wysyła złom koleją. Długość torowiska na terenie d. Supry to 1167 m, użytkowe 843 m (wg świadectwa bezpieczeństwa ważnego do 2023 r.). Na terenie Supry znajdował się punkt rozładowczy wagonów (konstrukcja podziemna!) oraz rampa rozładowcza .

- bocznica do zakładów Polifarb Wrocław (obecnie PPG Deco Polska) - Wrocławskie Fabryka Farb i Lakierów we Wrocławiu zbudowano w latach 1950-1957, jednak już na zdjęciach lotniczych z końca wojny widać 3 magazyny (elewatory?) i długi podziemny magazyn (ziemiankę?) do których doprowadzony był jeden tor. Po budowie zakładów chemicznych rozbudowano torowiska na terenie zakładu.

- bocznica do zakładów chemicznych Chemitex-Viscoplast - powstała ok. 1924 r. dla koncernu Giesche'go z Katowic, który sprzedał zakład w 1927 r. spółce produkującej sztuczny jedwab Neue Glanzstoffwerken AG (od 1930 r. Vereinigte Glanzstoffabriken AG). W czasie wojny prowadzono tu produkcję zbrojeniową. W maju 1946 r. uruchomiono Państwową Fabrykę Sztucznego Jedwabiu nr 3 zatrudniając ponad 800 pracowników. W latach 50. przemianowana na Wrocławskie Zakłady Włókien Sztucznych, później dodano do nazwy przydomek „Chemitex”. Była systematycznie rozbudowywana i modernizowana stając się jednym z największych wrocławskich zakładów przemysłowych. Jednocześnie wobec braku odpowiednich instalacji redukujących emisję zanieczyszczeń do połowy lat 80. fabryka była jednym z głównych trucicieli wody i atmosfery we Wrocławiu. Od 1986 r. rozpoczęła wytwarzanie plastrów opatrunkowych, które stopniowo stały się głównym produktem fabryki. Produkcję wytwarzania jedwabiu wiskozowego przerwano ostatecznie w 1994 r. Przekształcona na początku lat 90. w spółkę akcyjną, a w 2001 r. sprzedana amerykańskiemu koncernowi 3M. Zakład podzielono, część obiektów jest opuszczonych (choć pod ochroną konserwatorską), dużą część część wynajęto innym podmiotom. Bocznica istnieje, ale nie jest już wykorzystywana.

- bocznica do wojskowego portu przeładunkowego paliw - port istniał już przed wojną, być może stanowił część stoczni rzecznej. Bocznica wchodziła łukiem dochodząc do samego nabrzeża, gdzie znajdował się port dla barki z paliwem. Po zmianie kierunku jazdy można było wypchnąć wagony do stoczni rzecznej.

- bocznica do stoczni rzecznej Zacisze - ostatni zakład na trasie bocznicy przemysłowej. Przy torze bocznicy znajdowała się rampa, skład opału, a następnie bocznica dochodziła łukiem do magazynu hutnictwa, gdzie znajdowała się suwnica o udźwigu 5 ton.

Obecnie z bocznic korzysta: PKN ORLEN do składu paliw, Akwawit SA (a dokładnie zależny podmiot Wratislavia Biodiesel) do zbiorników bioetanolu, skup złomu na terenie "fosforów". Utrzymywana jest również bocznica do Polifarbu (PPG Deco Poland). Na ul. Kwidzyńskiej d. bocznicę przecina chodnik. Na terenie 3M Poland (d. Chemitex-Viscoplast) na drodze torowiska zbudowano drogę dojazdową do nowego magazynu przecinając dawną bocznicę. Po stronie południowej bocznica została już odcięta za stacją, pozostając tylko jako krótki tor wyciągowy.

(moose - różne źródła)
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1920-1945
    komentarze: 2
    ul. Kwidzyńska - fabryka sztucznego jedwabiu, dziś 3M Viscoplast
  • Data: 1932-1934
    komentarze: 3
    Dawne osiedle Popiele (obecnie część Swojczyc) widziane od południa.
  • Data: 1935-1944
    komentarze: 0
    Swojczyce i okolice na fotografii lotniczej z lat 40. Scan niestety ...
  • Data: 1987
    komentarze: 4
    Zespół bocznic stacji Wrocław Swojczyce - ponad 5 km torów dochodzących ...
  • Data: 2005-11-01
    komentarze: 2
    Dzielnica Swojczyce w kolejnej odsłonie dzięki koledze Krzycowi:-)) ...
  • Data: 2006-10-21
    komentarze: 0
    Jedna z bram bocznicy do zakładów Bickhardt Bau
  • Data: 2006-10-21
    komentarze: 0
    Szyna typu S49. Widoczny rok produkcji - 1986
  • Data: 2006-10-21
    komentarze: 0
    Stan "zadrzewienia" odnogi do zakładów Bickhardt Bau. Mimo zarośnięcia ...
  • Data: 2006-10-21
    komentarze: 0
    Zarośnięta brama kolejowa do zakładów przy Chałupniczej 21. Wśród ...
  • Data: 2006-11-10
    komentarze: 0
    Tor wjazdowy na jedną z większych wrocławskich bocznic przemysłowych. ...
  • Data: 2006-11-10
    komentarze: 0
    Po lewej tor wjazdowy na teren dawnego Polmosu wraz z bramą. Po ...
  • Data: 2006-11-10
    komentarze: 0
    Bramy wjazdowe na teren Zakładów Chemicznych "Police" (po lewej) ...
  • Data: 2006-11-10
    komentarze: 5
    Zbliżenie na bramy wjazdowe do zakładów chemicznych i Polifarbu. ...
  • Data: 2006-11-10
    komentarze: 2
    Najdalej wysunięty, istniejący do dziś odcinek bocznicy na ul. ...
  • Data: 2007-07-23
    komentarze: 0
    Fragment kompleksu wytwórni farb i lakierów znanej wszystkim pod ...
  • Data: 2017-09
    komentarze: 0
    Ścieżki rekreacyjne na terenie dawnej bocznicy.
  • Data: 2017-09
    komentarze: 0
    Ścieżki rekreacyjne na terenie dawnej bocznicy.
  • Data: 2020-09-12
    komentarze: 0
    Wojskowy port przeładunkowy paliw płynnych. Brama kolejowa. https://polska-org.pl/706418,foto.html?idEntity=4685547 ...

Zespół bocznic stacji Wrocław Swojczyce na innych fotografiach
  • 1947