Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
 
Wnętrza pałacu
20
 
 
 
 
  ID: 514853

Pałac Książęcy

Schloss Kleppelsdorf



Budowa
1212
 
Pałac w stylu baroku francuskiego, wpisany do rejestru zabytków. Naistarsze fragmenty murów pochodzą z początku XII wieku. W XVI wieku był to renesansowy dwór zbudowany w miejscu jeszcze starszej budowli, zaakcentowany wieżą. W XVIII wieku przebudowany i podniesiony do rangi pałacu, choć potocznie nazywano go wtedy zamkiem. Wieża po przebudowie znalazła się wewnątrz budynku. Dziedziniec zachował jednak renesansowy charakter, który nadają mu podcienie, biforia oraz umieszczone nad arkadami tablice ...
Pałac w stylu baroku francuskiego, wpisany do rejestru zabytków. Naistarsze fragmenty murów pochodzą z początku XII wieku. W XVI wieku był to renesansowy dwór zbudowany w miejscu jeszcze starszej budowli, zaakcentowany wieżą. W XVIII wieku przebudowany i podniesiony do rangi pałacu, choć potocznie nazywano go wtedy zamkiem. Wieża po przebudowie znalazła się wewnątrz budynku. Dziedziniec zachował jednak renesansowy charakter, który nadają mu podcienie, biforia oraz umieszczone nad arkadami tablice herbowe przedstawiające herby rodów śląskich: Czedlicz 2x, Gersdorf, Gotschen, Bindeman, Seidlitz, Kelbichen i Ratzke. Dawniej elewacje wieńczył fryz arkadowy, którego resztki widoczne były jeszcze po wojnie. Budynek tworzy bryła główna pałacu zbudowana na planie kwadratu, nakryta dachem mansardowym z lukarnami oraz skrzydła boczne przylegające do elewacji południowej zwieńczone każde innym dachem. Skrzydło zachodnie nieco cofnięte względem lica budynku nakryte jest dachem trójspadowym, natomiast skrzydło wschodnie monumentalnym dachem mansardowym. Skrzydło wschodnie postawiono na starszej gotyckiej piwnicy a jedno z pomieszczeń tego skrzydła prawdopodobnie pochodzi z czasów średniowiecza, co zmieniłoby datowanie powstania pałacu.
Pierwotnie pałac kryty był dachówką, jednak w czasie remontu w latach 90tych XIX wieku dachówkę zastąpiono łupkiem grafitowym, likwidując jednocześnie ozdobne lukarny. Od strony parku istniała jeszcze w latach powojennych urokliwa drewniana altana z witrażami, kryta łupkowym dachem mansardowym. Na wprost altany niewielka fontanna dostarczała ulgi w upalne dni. Niedawno na terenie dziedzińca pałacu odkryto resztki średniowiecznych murów. Odkrycie to pozwoli lepiej zbadać najstarszą historię tej rycerskiej (w owych czasach) stanicy. Już obecnie wiadomo, że nowe i stare fundamenty przenikają się wzajemnie. Łącząc te informacje z ustnymi przekazami na temat innych murów, na które natrafiano podczas prac ziemnych, można ocenić wielkie rozmiary nieistniejącej już średniowiecznej budowli.
Od średniowiecza dobra Kleppelsdorf stanowiły własność rodu Czedliczów (nazwisko rodu zmieniało się w miarę germanizacji Dolnego Śląska). Być może także od ich przydomku Schlegel=kleppel - serce od dzwonu - pochodziła nazwa wsi. Kolejnymi właścicielami byli: Konrad (około 1325) syn Ticzko Czedlicza (~1250 - 1324) i Judyty Czirn, ożeniony z Katarzyną Trach, wymieniany w 1349 jako kasztelan zamku Lenno dotujący wraz z Katarzyną budowę nowej kaplicy we Wleniu, następnie Mikołaj z żoną Agnes von Shönfeld (do 1371 roku burgrabia na zamku Lenno), Konrad, który w roku 1389 "osiadł w folwarku za mostem do Wlenia" i ożenił się z Anną Kopacz (w 1390 roku nabyli także dobra w Modrzewiach, które upadną po ich śmierci), syn Kacper (w 1450 wśród dobroczyńców miejskiego kościoła pojawia się też Ulryk? z Kleppelsdorf prawdopodobnie brat), Hannos z żoną Marisch (Margaretha? z domu von Seidlitz), cieszący się opinią rycerza rabusia, w latach 1497-1502 dzierżwca zamku Lenno a jego dzieci Kacper i Melchior gospodarowali na zamku w latach 1502-1512, Hans z żoną Barbarą (z domu von Gersdorf), Kacper (?-1575) z żoną Dorotheą (z domu von Bindeman) oraz Baltazar (9.09.1565-19.08.1631). Baltazar Czedlitz po zaślubieniu Urszuli von Seidlitz (listopad 1607) wmurowuje tablice herbowe obu rodów oraz krewnych. Na tablicy po lewej stronie wykuta jest data 1608. 22 listopada 1622 roku wieś zaatakowana została przez Kozaków. Kolejnym właścicielem majątku zostaje syn Kacper (?-11.03.1677) wraz z żoną Marianną z domu von Falkenhayn. Był on w latach trzydziestych XVII wieku Komisarzem Wojennym zajmującym się kwatermistrzostwem, ściąganiem kontrybucji i obronnością i stacjonującym na zamku Lenno. Mszcząc się Szwedzi spalili w 1641 roku jego dwór wraz z folwarkiem i młynami. Niedługo potem w 1643(?) roku płonie także majątek jego teściowej (Niecha) w pobliskich Modrzewiach. Kacper pomaga teściowej odkupując od niej Modrzewie w 1656 i odsprzedaje je w 1670 zięciowi Ende. W 1679 "stare, odwieczne Czedlicowe dobra Kleppelsdorf" przypadły najstarszemu synowi Abrahamowi i jego żonie Barbarze Elżbiecie z domu von Seidlitz (29.07.1657-31.05.1694) zaślubionej 23 listopada 1678 roku. Wszystko wskazuje na to, że Abraham wyprowadził się później do Budziwojowa, gdyż, jak wynika z dokumentów, tam zmarła jego żona Barbara i tam zaślubił w 1696 roku swoją drugą żonę Marię Dorotę von Gersdorf.
Abraham w 1712 roku sprzedał dobra Kleppelsdorf, Tarczyn, Modrzewie, część dzisiejszej Bystrzycy (w tamtych czasach była to odrębna wieś) oraz działki i domy we Wleniu Johanowi Heinrichowi von Close (1680 - 12 maja 1732). Syn Abrahama rycerz Karl Ferdynand, mieszkał tam jeszcze do roku 1715 (mimo sprzedaży). Johan Heinrich von Close wcześniej nazywał się po prostu Klose. Tytuł rycerski zdobył dowodząc 22 marca 1710 roku bohemską jazdą konną. Żoną Johana była Marta Caspari. W roku 1710 w Kleppelsdorf urodziła im się córka Joanna Marta. 14 maja 1727 wyszła w kościele Swiętej Elżbiety we Wrocławiu za dziedzica Kranz nad Odrą i ziemianina Johana Augusta von Riemer und Riemberg. Joanna Marta zmarła 12 marca 1729 w wieku 19 lat, trzynastego dnia po porodzie drugiego dziecka (?) - córki Joanny Henrietty. Majątek Kleppelsdorf wraz z młynem wodnym i innymi zabudowaniami spłonął 9 maja 1731 roku. Przez krótki okres dobra rycerskie były w posiadaniu rodziny von Riemer und Riemberg. W 1741 roku rezydencję przejmuje Wawrzyniec Jakub Bohater z Arle (4.06.1704 - 29.02.1776) - rotmistrz pruskiej królewskiej jazdy konnej. Przybył on z Ansbach-Bayreuth. Jego ojciec Justinus Held d-Arle piastował wysokie stanowiska państwowe. Był mianowany przez księcia przewodniczacym senatu oraz ministrem sprawiedliwości. Wawrzyniec odbudowuje i rozbudowuje posiadłość nadając jej charakter francuskiego baroku. Przy pałacu założony zostaje ogród, otoczony wysokim kamiennym murem. Ożenił się 10 sierpnia 1746 w Kranz nad Odrą. Jego żona Johanna Henrietta Rimmer von Riemberg - urodzona 1729, zmarła 10 września 1787 w Jeleniej Górze. Jego rodzina mieszkała tu prawie do końca XIX wieku.
W okresie wojny siedmioletniej w Pałacu dwukrotnie zatrzymywał się w latach 1757 i 1761 Generał Armi Austryjackiej, szkot z pochodzenia, Ernestus Gideon baron de Laudon, którego armia stacjonowała na pobliskich polach oraz w Tarczynie, gdzie dokonywał przeglądu wojsk. Po śmierci Jakuba, dobrami rycerskimi włada żona Joanna Henrietta z domu von Riemer und Riemberg, dalej ich wnuk Karol Fryderyk Ludwik (16.02.1786 - 15.06.1839) do 1830. Karol Fryderyk Ludwik będąc młodym był członkiem regimentu dragonów z Kraft w Żaganiu. Z tym regimentem brał udział w bitwie między Prusami i Francją w 1806 i po przegranej bitwie dostał się do niewoli. Dnia 29 marca 1807 roku majątek Kleppelsdorf zostaje splądrowany przez bawarskich żołnierzy. Po zawarciu pokoju w Tilsit został członkiem Saksońskiej Armi. Napoleon pokonał Prusy, ale w 1813 król Fryderyk Wilchelm III w "Odezwie do Narodu" wezwał wszystkich mężczyzn zdolnych do noszenia broni by tworzyli Pruską armię i walczyli wraz z Rosją przeciwko Napoleonowi. Zostawił wtedy armię saksońską, wrócił do Kleppelsdorf, gdzie wybrał najlepszego białego konia z hodowli swojego ojca i wstąpił do regimentu narodowej kawalerii. Został oficerem. Jego dowódcą był głównodowodzący Armii Śląskiej feldmarszałek Gebhard Leberecht von Blücher wraz z którym walczył w Bautzen. Brał także udział w bitwie nad Kaczawą (26.08.1813). W czasie kiedy wracał w kierunku Lwówka, gdy był w okolicach Jawora, dom jego ojca został całkowicie splądrowany. Walczył także w narodowej bitwie o Leipitzg. Laon, Ligny i bitwie La Belle Alliance (Waterloo). W pogoni za uciekającymi wojskami Napoleona dotarł na swoim białym koniu do Paryża. Dostał Krzyż Walecznych za odwage i rosyjski "St.-Annen-Orden". Od 1815 do 1817 był rotmistrzem 7 regimentu huzarów. W 1821 został komandorem drugiego regimentu eskadronu obrony nr 6. Ożenił sie z Amelią Florentyna Giełczewską. Mieli jedną córkę Klarę urodzoną 20 sierpnia 1821 w Kleppelsdorf. Karol Fryderyk Ludwik umarł jako major pruskiej armi i wysoki dostojnik państwowy w Prusach. W roku 1813 mieszkał w Pałacu Kleppelsdorf Generał Brygady z dywizji Charpentier Armi Napoleońskiej (później Generał Dywizji) Claude-Marie Meunier Baron De Saint Clair Benoit.
W 1841 roku majątek obejmuje żeniąc się z Klarą syn bogatego handlarza suknem, sędzia grodzki z Wlenia, Julius Ludwig Matthaei (7 stycznia 1808 w Bolesławcu - 1 marca 1873 Kleppelsdorf). Ślub wzięli 21 września 1841 w Kościele Ewangelickim we Wleniu. Studiował prawo w latach 1830-1833 we Wrocławiu. Był członkiem elitarnej korporacji studenckiej "Breslauer Burschenschaft der Raczeks". w 1839 został sędzią w okręgu Wleńskim i był nim aż do 1872. Po nim majątkiem nadal zarządza wdowa Klara a potem w latach 1870-1893 syn Georg Matthaei urodzony 24 lipca 1854 w Kleppelsdorf. Georg był porucznikiem w wojnie przeciwko Francji 1870-1871. Walczył w Weisenburg Worth i Sedan. Ciężko ranny w Mont Valerien 19 stycznia 1871, jako bohater otrzymał Medal Eiserne Kreutz 1 Klasy. Ożenił sie 8 stycznia 1870 roku z córka sprzedawcy z Wlenia Henriettą Hülse. W 1893 sprzedał Kleppelsdorf i przeniósł się z żona do Herischdorf.

Kolejnymi właścicielami są w roku 1894 Wilhelm Rohrbeck (? - 23.10.1914) z żoną z domu Eckert. Wilhelm Rohrbeck został multimilionerem sprzedając za astronomiczną sumę swoje rodzinne gospodarstwo Tempelhof pod Berlinem, gdzie jego rodzina gospodarowała od 1796 roku. Dla ich upamiętnienia, jedna z ulic Berlina nazywa się Rohrbeckstraße. Ich piękna córka Dorothea Rohrbeck, jedyna dziedziczka wielomilionowej fortuny była znaną i bardzo lubianą osobą. Zakochani w niej byli wszyscy chłopcy z miejscowego gimnazjum. Dorothea chętnie pomagała ludziom w trudnych sytuacjach. Ogromna fortuna w rękach szesnastoletniej panny budziła jednak zawiść i pożądanie w rodzinie. Padła ofiarą zamachu w południe 14 lutego 1921 roku. Po ukochanej „Dörthe“ płakał cały Wleń. Sprawa zamachu, dochodzenia oraz późniejszego procesu głośna była w całych Niemczech. Po tragicznej śmierci młodziutkiej dziedziczki właścicielami zostają: pani Pingl z domu Rohrbeck i Alfred Rohrbeck. W 1937 właścicielami są Konrad, Werner i Gunter Ascot przedstawiciele Irmy Ascot z domu Metzner.

Po 1945 roku majątek przejęty został przez skarb państwa. Wieś Gościradz włączono w granice miasta Wleń. Folwark i 90 hektarów ziemi rozdzielono pomiędzy 9 rodzin wojskowych, z których cztery rodziny zamieszkały w pałacu a pięć rodzin w budynkach gospodarczych. W czasach stalinowskich tak "wielkie" gospodarstwa nie były akceptowane, więc już w 1953 nakazano im utworzenie PGR Winiogóra. W zespole zabytkowym mieściła się siedziba dyrekcji, zakład remontowo budowlany, warsztaty i magazyny. W latach siedemdziesiątych zrujnowany pałac przejmuje Cementownia Wojkowice. W budynku mieści się ośrodek kolonijno wypoczynkowy. Pod koniec lat siedemdziesiątych ruina pałacu przeznaczona jest do rozbiórki. Do Wlenia przyjeżdża Dyrektor Zakładu Transportowego Poczty Polskiej by brać udział w przetargu na rozbiórkę Pałacu. Zobaczywszy ruinę postanowił ją wyremontować. W kolejnych latach mieścił się w Pałacu ośrodek wypoczynkowy Poczty Polskiej, później hotel. W 2004 budynek Pałacu w złym stanie technicznym nabywają osoby prywatne.
W Pałacu można się zatrzymać, choć nadal trwają tam prace konserwatorskie i remontowe. Doskonałe miejsce wypadowe do zwiedzania zabytków okolic Jeleniej Góry.
Wszystkich posiadających stare zdjęcia tego Pałacu, parku, nieistniejącej już fontanny, okolic (nawet w tle) proszę o kontakt (gosciradz@gazeta.pl).
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1870
    komentarze: 0
    Pałac i ogród - jeszcze nie park
  • Data: 1895-1905
    komentarze: 0
    Widok z Tarczynki na Gościradz i Wleń. Ciekawa kolorowanka z przełomu ...
  • Data: 1899
    komentarze: 0
    Pałac w 1899 roku widok od strony parku
  • Data: 1899
    komentarze: 10
    Zdjęcie jest powiększeniem http://wroclaw.hydral.com.pl/95667,foto.html ...
  • Data: 1900
    komentarze: 1
    Pałac, Gościradz i Wleń na zdjęciu z 1900 roku. Widok z góry Tarczynki.
  • Data: 1900
    komentarze: 2
    Pałac od strony wschodniej w 1900 roku
  • Data: 1900-1945
    komentarze: 2
    Przedwojenna pocztówka. Pod lupą widać dużo szczegółów - na przykład ...
  • Data: 1901
    komentarze: 0
    Pałac w 1901 roku widok od strony parku
  • Data: 1904-1908
    komentarze: 0
    Reprint z 1908 roku starszej pocztówki
  • Data: 1910
    komentarze: 0
    Zespół pałacowo folwarczny w Gościradzu. Mimo słabej jakości papieru ...
  • Data: 1910
    komentarze: 0
    Widok na Gosciradz
  • Data: 1913
    komentarze: 10
    Widok na Gościradz, w tle Grzęba, po lewej stronie pałac książęcy ...
  • Data: 1921-12-10
    komentarze: 0
    Pałac front - Berliner Illustrirte Zeitung 10.12.1921. Fot. Herta ...
  • Data: 1930-1945
    komentarze: 0
    Widoczek na Wleń z góry Tarczynki
  • Data: 1940-08-12
    komentarze: 0
    Kolejny widoczek z Tarczynki
  • Data: 1981
    komentarze: 0
    Ruina Pałacu w 1981 roku - widok od strony dziedzińca. Na tym ...
  • Data: 2004-09-20
    komentarze: 0
    Herby rodowe małżeństwa Baltazara Czedlitz z Kleppelsdorf i Urszuli ...
  • Data: 2005-10-07
    komentarze: 0
    Park przypałacowy
  • Data: 2006-05-20
    komentarze: 0
    Widok obecny od strony parku
  • Data: 2006-05-20
    komentarze: 0
    Widok od ul. Winiogórskiej
  • Data: 2006-05-20
    komentarze: 0
    Widok od strony miasta
  • Data: 2006-05-20
    komentarze: 2
    Widok od Winiogórskiej
  • Data: 2006-06-06
    komentarze: 0
    Ogród przypałacowy
  • Data: 2006-10
    komentarze: 5
    Wleń / Gościradz - pałac
  • Data: 2006-10
    komentarze: 0
    Wleń / Gościradz - pałac
  • Data: 2006-10
    komentarze: 0
    Wleń / Gościradz - pałac
  • Data: 2006-10
    komentarze: 0
    Wleń / Gościradz - pałac (por. z http://www.wroclaw.hydral.com.pl/97884,foto.html ...
  • Data: 2007-08-14
    komentarze: 0
    Widok z Grzęby - Pałac w świetle zachodzącego słońca.
  • Data: 2007-08-14
    komentarze: 0
    Zespół Pałacowo Folwarczny - widok z Grzęby
  • Data: 2008-11-16
    komentarze: 0
    Zabytkowe ogrodzenie w trakcie konserwacji.
  • Data: 2009-06-14
    komentarze: 0
    Widok na folwark z Grzęby
  • Data: 2010-12-02
    komentarze: 0
    Pałac w zimowej szacie
  • Data: 2011-05-22
    komentarze: 0
    Zabytkowa weranda w trakcie rekonstrukcji.
  • Data: 2011-12-04
    komentarze: 0
    Pałac w trakcie konserwacji
  • Data: 2011-12-04
    komentarze: 0
    Widok z parku
  • Data: 2011-12-06
    komentarze: 0
    Modrzewiowa weranda.
  • Data: 2012-02-10
    komentarze: 0
    Widok z parku.
  • Data: 2012-04-14
    komentarze: 3
    Zabytkowa brama powróciła na swoje miejsce.
  • Data: 2012-09-20
    komentarze: 0
    Fragment dziedzińca.
  • Data: 2013-05-12
    komentarze: 0
    Pałac w nowej kolorystyce.