W obrębie "wału półksiężycowatego" przy drodze na szczyt Śleży odsłonięto we wrześniu 1733 r. w rumoszu skalnym dwie granitowe rzeźby "niedźwiedzia" (zwanego także "dzikiem") oraz "panny z rybą" (zwana także "św. Piotrem"). Odkrycia dokonał Gottfried Burghardt - lekarz z Wrocławia.
"Panna z rybą" to rzeźba antropomorficzna wykonana z granitu strzeblowskiego, przedstawiająca figurę ludzką, przypuszczalnie mężczyznę, który trzyma oburącz na piersi dużą rybę. Ryba - prawdopodobnie pstrąg lub łosoś ...
W obrębie "wału półksiężycowatego" przy drodze na szczyt Śleży odsłonięto we wrześniu 1733 r. w rumoszu skalnym dwie granitowe rzeźby "niedźwiedzia" (zwanego także "dzikiem") oraz "panny z rybą" (zwana także "św. Piotrem"). Odkrycia dokonał Gottfried Burghardt - lekarz z Wrocławia.
"Panna z rybą" to rzeźba antropomorficzna wykonana z granitu strzeblowskiego, przedstawiająca figurę ludzką, przypuszczalnie mężczyznę, który trzyma oburącz na piersi dużą rybę. Ryba - prawdopodobnie pstrąg lub łosoś – jest ułożona pionowo, pyskiem do góry i mierzy około 1,4 m. Oś postaci jest skrzywiona, a nogi są nierównomiernie i dość silnie zgięte. Posągowi brak głowy, szyi, prawego ramienia oraz pokaźnej części nóg, a powierzchnia rzeźby jest silnie zerodowana. Figura pierwotnie mogła mierzyć ok. 3 m, obecnie około 2,2 m. Na fragmencie rzeźby widnieją wyryte delikatne pionowe oraz skośne linie, będące formą przedstawienia fałd szaty. Na rybie wyryto głęboko niecałkowicie regularny znak skośnego krzyża, jest on prawdopodobnie wtórny i mógł zostać naniesiony po chrystianizacji, prawdopodobnie w 1209 roku. Z uwagi na monumentalny charakter figury przypisuje się jej powstanie obecnością na tym terenie rzeźbiarzy celtyckich. Poza strefą cywilizacji antycznych jedynie z ziem celtyckich znane są monumentalne, wolnostojące posągi postaci ludzkich. Jeśli przyjąć domniemanie istnienia w Masywie Ślęży celtyckiego miejsca kultowego to można datować powstanie rzeźb na VI-V w. p.n.e. Definitywnie można uznać za wyjaśnioną kwestię chronologii i funkcji znaku "skośnego krzyża" - wbrew powtarzanym ciągle w polskiej literaturze poglądom o związku tych znaków ze starożytnym ośrodkiem kultowym - znaki te wyznaczały granice pomiędzy włościami książęcymi i posiadłościami kanoników regularnych i wiąże się je z rokiem 1209 r. kiedy Henryk Brodaty dokonał ujazdu. Obecność tych znaków na rzeźbach mogła oznaczać także walkę z pogaństwem, stąd przypuszczalnie ich uszkadzanie przez dekapitację. Rzeźba jest obiektem zabytkowym nr rej. 143/455/Arch/1969.
"Niedźwiedź" przedstawia dość schematycznie ujętą postać zwierzęcia, najpewniej niedźwiedzia, choć także dopatruje się dzika. Posąg jest mocno uszkodzony - odtrącone dolne części łap, zniszczona powierzchnia głowy (obrzucanie kamieniami). Niedźwiedź wykazuje bardzo duże prawdopodobieństwo do figury "dzika" ze Strzegomian (obecnie na szczycie Ślęży) że można przyjąć je za parę. Fakt że w różnych miejscach wykonano na nich znaki skośnego krzyża sugeruje wtórność tych znaków. Jednoznaczna identyfikacja tych rzeźb ślężańskich jako figur niedźdwiedzi nie wyklucza hipotezy o celtyckim pochodzeniu.
Show more
Show less
