Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




Kolejowy most zwodzony (rz. Regalica / LK 273), Szczecin
MarasDH: Nie obrotowy, tylko zwodzony.
Restauracja Blumengarten (dawna), Zębowice
marycha: Podmiana na lepszy skan.
ul. Chełmska, Cyców
Parsley: Przypisałem do poszczególnych obiektów.
Fabryka Papy H. Paula (dawna), ul. Na Ostatnim Groszu, Wrocław
morgot: Prośba o edycję obiektu i dodanie adresu.
Kościół NMP Królowej Polski, Milejowice
Mmaciek: Kolejny, zdumiewający przykład jak teoretycznie miejscowość "pod ręką" nie miała do tej pory ani jednego zdjecia współczesnego. Jako ciekawostkę wspomnę, że analizując na szybko mapy i zdjęcia satelitarne dostrzegłem, że niespełna 10 lat temu wyburzono sporo obiektów mieszkalno-gospodarczych w północnej części wsi, zaś od lat 90. naliczyłem ok. 15 wyburzonych budynków.
Osiedle Popowice (dawne), Wrocław
morgot: Założyłem obiekty i uzupełniłem opis zdjęcia.

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

Parsley
Parsley
Parsley
Parsley
morgot
Szyszka
morgot
morgot
morgot
jawc
jawc
Wolwro
Alistair
rajaser
kitapczy
Sendu
Sendu
rajaser
Parsley
Mmaciek
MacGyver_74

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
Co nieco o kopalni Fuchs
Autor: Arek354°, Data dodania: 2005-09-20 19:55:15, Aktualizacja: 2024-04-05 11:14:38, Odsłon: 2797

Obecnie Muzeum Przemysłu i Techniki

Zakład górniczy Julia do 1945 roku nazywał się Fuchs, od lipca 1945 roku Julia, od 1.01.1946 do 31.12.1949 roku Biały Kamień i od 1950 do 1993 roku Thorez, a następnie znowu Julia. Budowa głębinowej kopalni Fuchs (Julia) rozpoczęła się w 1865 roku. Pierwszym etapem modernizacji było zgłębienie zlokalizowanego w pobliżu torów kolejowych szybu Julius (od 1945 roku nazywanego Julia) do głębokości 156 m o przekroju poprzecznym beczkowym (7,1 m ´ 6,6 m), który zabezpieczono obudową murową. W 1869 roku zgłębiono szyb Ida (od 1945 roku Sobótka) w odległości 55 m na zachód od szybu Julia, mający kołowy przekrój poprzeczny o średnicy 5,8 m w obudowie murowej. Nad szybami postawiono mające po 25 m wysokości basztowe wieże wyciągowe typu Malakow o wystroju architektonicznym, nawiązującym do wież obronnych okresu renesansu. Solidna konstrukcja murów wież szybowych wynikała z wielkości obciążeń jakie musiały wytrzymać, gdyż wspierały się na nich koła kierujące urządzenia wyciągowego, którym ze znacznej głębokości ciągniono urobek.

Do wież basztowych szybów Julia i Sobótka przylegały budynki mieszczące parowe maszyny wyciągowe . W osi symetrii między wieżami usytuowano budynek kotłowni wytwarzającej parę dla obydwu maszyn wyciągowych i pomp. Budynek kotłowni ozdobiony był blankami i wieżyczkami zwieńczającymi ścianę szczytową i miał równie bogaty wystrój architektoniczny co wieże. Za kotłownią umieszczono komin podkreślający symetrię całego układu, mającego 70 m długości. Układ dwóch blisko siebie umiejscowionych szybów i symetryczne rozmieszczenie budynków nadszybowych łączących obydwie wieże, był w latach sześćdziesiątych XIX wieku modelowym rozwiązaniem.

Naruszenie zasady symetrii architektury przemysłowej Julia-Sobótka nastąpiło w wyniku rozbudowy szybowych urządzeń wydobywczych w okresie 1882- 1885. W odległości około 35 m na południowy zachód od szybu Sobótka zgłębiono szyb Dampf, nad którym wzniesiono również wieżę typu Malakow, a w przestrzeni między wieżami Sobótka i Dampf postawiono budynek dla maszyn wyciągowych tych szybów. Znaczące zmiany w architekturze obiektów oraz w technice transportu pionowego kopalni zaszły w 1893 roku. Nad szybem Julia postawiono stalową wieżę szybową jednozastrzałową (dwie nogi), wynosząc górną część trzonu oraz głowicę wieży ponad dach wieży basztowej. Do basztowej wieży szybu wydobywczego Sobótka stalową kozłową wieżę szybową wkomponowano w 1903 roku. Podczas prac modernizacyjnych zachowany został pierwotny kształt wieży i nie zniszczono pięknego wystroju architektonicznego.

W 1935 roku wzmocniono konstrukcję stalowej wieży Julia i zmodernizowano maszyny wyciągowe, to samo zrobiono w 1947 roku w urządzeniach szybu Sobótka. Również i te modernizacje nie naruszyły brył i wystroju architektonicznego basztowych wież. Kompleks budowli nad- i przyszybowych Julia-Sobótka wraz z budynkiem łącznikiem między wieżami wyciągowymi, w których do lat dziewięćdziesiątych XIX wieku mieściły się maszyny wyciągowe parowe, pompy tłokowe głównego odwadniania kopalni, koła linowe, pomosty wydobywcze oraz pierwsza kotłownia dla wytwarzania pary technicznej jest unikatowym w skali krajowej, znaczącym w skali europejskiej, zwartym zbiorem obiektów techniki górniczej.

Rozwój techniczny kopalni spowodował konieczność budowy nowych obiektów na powierzchni, potrzebnych do obsługi różnorodnych urządzeń mechanicznych, na przykład w latach 1882- 1911 w pobliżu szybów wybudowano trzy nowe kotłownie, które wytwarzały również parę dla generatorów elektrowni kopalnianej. Nowoczesną na owe czasy elektrownię uruchomiono w 1911 roku, kolejna jej rozbudowa nastąpiła na początku lat dwudziestych XX wieku, a w 1968 roku elektrownię zlikwidowano. Dwie chłodnie kominowe i baseny wody schłodzonej uzupełniały charakterystyczne budowle związane z wytwarzaniem pary przemysłowej i energii elektrycznej. Sortownię wybudowano w latach sześćdziesiątych XIX wieku po południowo-wschodniej stronie budynku łącznika między szybami przy bocznicy kolejowej. Zasadniczej przebudowie uległ budynek zakładu mechanicznej przeróbki węgla w 1902 roku.

Kolejną znaczącą modernizację przeprowadzono w latach 1911- 1924, powiększono kubaturę budynku przez dobudowanie budynku płuczki. W obecnym kształcie budynki przeróbki mechanicznej węgla zajmują powierzchnię 100 ´ 80 m i jest to największy gabarytowo obiekt na powierzchni kopalni. Dalsze zagęszczenie budynkami powierzchni kopalni nastąpiło w latach 1905- 1922, wybudowano wtedy łaźnię i szatnię kopalnianą oraz lampownię. Cechownię i dom mieszkalny dla urzędników zlokalizowano po drugiej stronie ulicy. Po 1945 roku wybudowano kilka dalszych obiektów, do których należą: łaźnia i szatnia, biura kierownictwa technicznego kopalni tzw. sztygarówka, portiernia i znaczkownia oraz cechownia.

Teren powierzchni kopalni został gęsto zabudowany, podstawowe obiekty górnicze nie zmieniały swojej funkcji, były jedynie modernizowane wraz z rozwojem technicznym, natomiast niektóre obiekty pomocnicze jak warsztaty, kotłownie traciły swoje pierwotne znaczenie i pomieszczenia te były wykorzystywane zgodnie z aktualnymi potrzebami kopalni, zachowując swój pierwotny kształt architektoniczny. Dzięki opracowaniom wykonanym przez pracowników Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej większość obiektów jest zinwentaryzowana i ma karty dokumentacyjne, które stały się podstawą wpisania do rejestru lub wykazu zabytków, i jest prawnie chroniona.

Już na koniec wypada dodać, że kopalnia "Thorez" była przez długie lata sponsorem i opiekunem Górniczego Klubu Sportowego "Zagłębie", który reprezentował miasto w wielu dyscyplinach sportowych. Były to m.in. zapasy, podnoszenie ciężarów, tenis ziemny i piłka nożna (występy w ekstraklasie i udział w Pucharze UEFA w 1971 roku)


/ / / / 28 /
władek kluczewski | 2005-11-08 20:36:23
W niedzielę 6.11.2005 zwiedziłem muzeum i jestem pod wrażeniem barbarzyństwa z jakim spotkało się wałbrzyskie górnictwo.Nie zniszczya go wojna ani komuna , a wystarczyło kilka lat wolnego kraju. Proszę z bliska zobaczyć biedaszyby. Dzięki kilkunastu zapaleńców można w muzeum zobaczyć wiekowe maszyny ,które są sprawne.
Neo[EZN] | 2005-11-08 22:17:22
Oj, przydałyby się akapity w artykule.
Hina | 2010-05-07 10:28:51
Kopalnia Fuchs została zgłoszona do Wyższego Urzędu Górniczego w 1770 r. jako kopalnia gwarecka. Wielkość jej pola górniczego wynosiła 20547 m2. Do końca XVIII w. wybudowano cztery główne sztolnie, Górną (1781), Głęboką (1783), Lisią (1792) i Friedrich Wilhelm (1800). Pierwszym szybem osiągającym poziom głębinowy kopalni Fuchs był Hans-Heinrich (Jan), który w 1840 r. miał 44 m głębokości (poziom Lisiej sztolni). Natomiast pierwszym szybem udostępniającym pokład węgla poniżej poziomu sztolniowego był szyb Julius (1865). I na koniec - kopalnia, muzeum, a teraz Park Wielokulturowy Stara Kopalnia.