MENU
Historia murów na tabliczce zamieszczonej w ich sąsiedztwie.

Dodał: BAL° - Data: 2012-12-13 19:53:49 - Odsłon: 4454
25 kwietnia 2011

Data: 2011:04:25 12:55:01   ISO: 110   Ogniskowa: 42 mm   Aparat: NIKON CORPORATION NIKON D3000   Przysłona: f/10   Ekspozycja: 10/2500 s  

Mury miejskie zaczęto prawdopodobnie wznosić w obrębie 2 połowy XIII wieku. W dokumencie księcia Bolka II świdnicko - jaworskiego z 3 XI 1330 r. mowa jest o terenach położonych przed "murami miasta". W kolejnym dokumencie, datowanym 30 XII 1337 r. wzmiankuje się straże bram miejskich. Założono 4 takie bramy u wylotu 4 głównych ulic wybiegających z placu rynkowego. Ich później stosowane nazwy: to brama Świdnicka, Wrocławska, Ząbkowicka (lub Piławska) oraz prowadząca z miasta ku rzece Piławie brama zwana Wodopojową. Wewnętrzny pierścień murów zaopatrzony był pierwotnie w około 30 półkolistych baszt łupinowych, tj. otwartych w kierunku miasta. Zewnętrzny obwód murów powstał prawdopodobnie później, być może w I. połowie XV wieku.
Szańce przed murami miejskimi usypano w okresie tzw. wojny trzydziestoletniej, kiedy doszło do interwencji szwedzkiej na ziemiach niemieckich w obronie zagrożonych przez katolickie oddziały cesarza austriackiego, protestantów. Stojący w obronie protestantów Szwedzi z powodzeniem toczyli w latach 1630 - 1632 kampanię na ziemiach Habsburgów. W roku 1633 sprzyjający Szwedom Sasi, w których rękach przejściowo znalazł się Dzierżoniów, pozostawiwszy około 1200 grobów na szańcach, niezwłocznie zaczęli otaczać miasto wysokimi wałami, które miały służyć polepszeniu prowadzenia ognia z pięciu bastionów. W ten sposób powstało trójkątne obwałowanie przy cmentarzu na prawo od starego zamku, szańce na Górze Młyńskiej, przed Bramą Wodopojową naprzeciw młyna Wodopojowego, a czwarte przed rzeczką Młynówką przy drodze na Bielawę. Najsilniejsze umocnienie w postaci pięciokątnego bastionu znajdowało się na prawo od Bramy Wrocławskiej, bowiem poprzednie oblężenie wykazało, iż w tym miejscu okoliczny obszar znajduje się na tej samem wysokości co mury. Szczególnie pogłębiono tutaj podwójne fosy mokre, ciągnące się wokół szańców. W celu wykluczenia możliwości prowadzenia ognia przez nieprzyjaciela z dział i muszkietów. koło wzgórza za dzisiejszą wieżą wodną, wzniesiono szczególny szaniec w kształcie fortu. Wał obronny usypali mieszczanie i, jak się wkrótce okazało, był to wysiłek przydatny
Umocnienia Dzierżoniowa złożone z dwóch pierścieni murów, czterech bram i wałów ziemnych zwanych szańcami już w XVIII w. ostatecznie utraciły wartość militarną. Główny pas murów z bramami wciąż był niezbędny, gdyż pozwalał kontrolować wstęp do miasta i pobierać cła, jednak nieprzydatne umocnienia zewnętrzne (fosy i dodatkowe ciągi murów) mogły być likwidowane. Władze miasta stopniowo wyprzedawały mieszczanom tereny międzymurza i zagospodarowywały umocnienia ziemne. Na przełomie XVIII i XIX wieku częściowo splantowano tzw. "Szaniec Umarłych", gdzie w latach 1795 -17987 wybudowano kościół ewangelicki, a w latach 1795 - 1805 tzw. cmentarz Sadebecka. Pozostałe obwałowania obsadzono morwami (pod hodowle jedwabników), później drzewami owocowymi.
Aż do lat 50. XIX w. magistrat Dzierżoniowa dbał o szczelność wewnętrznego pasa umocnień będącego barierą akcyzową niezbędną dla pobierania podatku od maki i mięsa. Pierścień murów utrudniał komunikację z przedmieściami, toteż w 1880 roku po zmianie systemu podatkowego w mieście i zniesieniu akcyz, przystąpiono za zgodą władz państwowych do wyburzania bram. W 1864 padła ostatnia z bram (Świdnicka). Stopniowo zasypywano fosy. Dawna fosa była odbiornikiem ścieków z Górnego Miasta. W latach 70. XIX wieku, aż do połowy lat 90. XIX wieku w jej biegu wykonano murowany kolektor, który przykryto kamiennymi płytami, a teren rowu splantowano. Do tak wykonanego kolektora włączono kamionkowe kanały z miasta, odprowadzające tylko ścieki gospodarcze i deszczówkę, które wyprowadzano do rzeki Piławy.
Na nowo pozyskanych gruntach urządzono tereny spacerowe, a promenada stała się miejsce życia publicznego. Stanęły tutaj pomniki poległych w różnych wojnach, sadzono dęby pokoju, ustawiono fontannę, placyki z ławkami.(Opracowane na podstawie: "Dzierżoniowska promenada" dr Artur Kwaśniewski, "Dzieje architektury i sztuki Okres średniowiecza" Romuald Kaczmarek w: "Dzierżoniów. Zarys monografii miasta" p.r. Stanisława Dąbrowskiego)

  • /foto/6521/6521383m.jpg
    1300 - 1400
  • /foto/189/189342m.jpg
    1633
  • /foto/308/308930m.jpg
    1790
  • /foto/9330/9330424m.jpg
    1900
  • /foto/194/194640m.jpg
    1900 - 1920
  • /foto/274/274207m.jpg
    1904
  • /foto/4070/4070094m.jpg
    1910
  • /foto/4382/4382399m.jpg
    1910
  • /foto/8909/8909893m.jpg
    1910
  • /foto/8959/8959170m.jpg
    1910 - 1915
  • /foto/377/377047m.jpg
    1911
  • /foto/194/194625m.jpg
    1911 - 1920
  • /foto/3327/3327712m.jpg
    1912
  • /foto/3327/3327715m.jpg
    1912
  • /foto/6152/6152912m.jpg
    1915
  • /foto/7402/7402801m.jpg
    1915
  • /foto/4264/4264454m.jpg
    1925 - 1930
  • /foto/7732/7732749m.jpg
    1925 - 1930
  • /foto/193/193655m.jpg
    1925 - 1940
  • /foto/3409/3409258m.jpg
    1930
  • /foto/7916/7916440m.jpg
    1930 - 1935
  • /foto/139/139794m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/441/441089m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/3624/3624558m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/5744/5744024m.jpg
    1930 - 1945
  • /foto/397/397302m.jpg
    1935 - 1940
  • /foto/8556/8556759m.jpg
    1936
  • /foto/3991/3991736m.jpg
    1937
  • /foto/4950/4950349m.jpg
    1940
  • /foto/57/57874m.jpg
    1955 - 1960
  • /foto/404/404626m.jpg
    1960 - 1962
  • /foto/5947/5947478m.jpg
    1960 - 1966
  • /foto/7729/7729236m.jpg
    1961
  • /foto/7729/7729237m.jpg
    1961
  • /foto/7729/7729239m.jpg
    1961
  • /foto/6426/6426021m.jpg
    1964 - 1966
  • /foto/240/240498m.jpg
    1965
  • /foto/3401/3401528m.jpg
    1965 - 1968
  • /foto/422/422386m.jpg
    1968 - 1970
  • /foto/7166/7166661m.jpg
    1970 - 1975
  • /foto/328/328910m.jpg
    1970 - 1980
  • /foto/7017/7017055m.jpg
    1980 - 1985
  • /foto/31/31281m.jpg
    1988
  • /foto/313/313115m.jpg
    2002
  • /foto/142/142224m.jpg
    2006
  • /foto/142/142225m.jpg
    2006
  • /foto/122/122131m.jpg
    2006
  • /foto/122/122136m.jpg
    2006
  • /foto/122/122137m.jpg
    2006
  • /foto/122/122138m.jpg
    2006
  • /foto/164/164016m.jpg
    2007
  • /foto/164/164017m.jpg
    2007
  • /foto/164/164021m.jpg
    2007
  • /foto/203/203943m.jpg
    2007
  • /foto/356/356963m.jpg
    2007
  • /foto/356/356964m.jpg
    2007
  • /foto/261/261995m.jpg
    2009
  • /foto/288/288368m.jpg
    2009
  • /foto/311/311645m.jpg
    2010
  • /foto/312/312285m.jpg
    2010
  • /foto/312/312303m.jpg
    2010
  • /foto/313/313067m.jpg
    2010
  • /foto/313/313116m.jpg
    2010
  • /foto/313/313121m.jpg
    2010
  • /foto/313/313254m.jpg
    2010
  • /foto/313/313308m.jpg
    2010
  • /foto/430/430393m.jpg
    2010
  • /foto/3840/3840424m.jpg
    2010
  • /foto/327/327176m.jpg
    2010
  • /foto/362/362747m.jpg
    2010
  • /foto/362/362766m.jpg
    2010
  • /foto/390/390727m.jpg
    2011
  • /foto/3539/3539625m.jpg
    2011
  • /foto/3540/3540285m.jpg
    2011
  • /foto/3542/3542843m.jpg
    2011
  • /foto/3544/3544501m.jpg
    2011
  • /foto/3555/3555716m.jpg
    2011
  • /foto/3564/3564486m.jpg
    2011
  • /foto/437/437156m.jpg
    2012
  • /foto/4020/4020205m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020206m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020207m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020208m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020209m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020210m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020211m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020212m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020213m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020214m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020216m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020217m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020218m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020219m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020220m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020221m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020222m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020223m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020224m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020225m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020244m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020245m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020742m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020744m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020745m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020746m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020747m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020748m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020749m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020750m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020751m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020752m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020753m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020755m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020756m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020757m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020758m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020759m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020760m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020761m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020762m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020763m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020764m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020769m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020770m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020771m.jpg
    2013
  • /foto/4020/4020772m.jpg
    2013
  • /foto/5211/5211023m.jpg
    2014
  • /foto/4573/4573760m.jpg
    2014
  • /foto/4637/4637497m.jpg
    2014
  • /foto/4637/4637500m.jpg
    2014
  • /foto/4639/4639954m.jpg
    2014
  • /foto/4935/4935185m.jpg
    2014
  • /foto/5147/5147459m.jpg
    2014
  • /foto/6025/6025483m.jpg
    2015
  • /foto/6025/6025497m.jpg
    2015
  • /foto/6025/6025506m.jpg
    2015
  • /foto/6037/6037684m.jpg
    2015
  • /foto/6039/6039280m.jpg
    2015
  • /foto/6054/6054856m.jpg
    2015
  • /foto/6054/6054860m.jpg
    2015
  • /foto/6272/6272486m.jpg
    2016
  • /foto/6272/6272487m.jpg
    2016
  • /foto/6238/6238527m.jpg
    2016
  • /foto/6313/6313010m.jpg
    2016
  • /foto/6326/6326972m.jpg
    2016
  • /foto/6326/6326975m.jpg
    2016
  • /foto/6326/6326979m.jpg
    2016
  • /foto/6327/6327073m.jpg
    2016
  • /foto/6501/6501425m.jpg
    2017
  • /foto/6501/6501428m.jpg
    2017
  • /foto/6501/6501429m.jpg
    2017
  • /foto/6517/6517435m.jpg
    2017
  • /foto/6517/6517446m.jpg
    2017
  • /foto/6519/6519115m.jpg
    2017
  • /foto/6519/6519121m.jpg
    2017
  • /foto/6519/6519453m.jpg
    2017
  • /foto/6519/6519503m.jpg
    2017
  • /foto/6520/6520400m.jpg
    2017
  • /foto/6520/6520421m.jpg
    2017
  • /foto/6520/6520422m.jpg
    2017
  • /foto/6525/6525389m.jpg
    2017
  • /foto/6526/6526778m.jpg
    2017
  • /foto/6526/6526780m.jpg
    2017
  • /foto/6532/6532330m.jpg
    2017
  • /foto/6532/6532369m.jpg
    2017
  • /foto/6532/6532374m.jpg
    2017
  • /foto/6532/6532378m.jpg
    2017
  • /foto/6510/6510799m.jpg
    2017
  • /foto/6510/6510800m.jpg
    2017
  • /foto/6510/6510804m.jpg
    2017
  • /foto/6510/6510805m.jpg
    2017
  • /foto/6511/6511670m.jpg
    2017
  • /foto/6513/6513049m.jpg
    2017
  • /foto/6513/6513063m.jpg
    2017
  • /foto/6513/6513066m.jpg
    2017
  • /foto/6513/6513067m.jpg
    2017
  • /foto/6513/6513069m.jpg
    2017
  • /foto/6514/6514646m.jpg
    2017
  • /foto/6514/6514651m.jpg
    2017
  • /foto/6514/6514652m.jpg
    2017
  • /foto/6514/6514936m.jpg
    2017
  • /foto/6514/6514938m.jpg
    2017
  • /foto/6514/6514942m.jpg
    2017
  • /foto/6516/6516362m.jpg
    2017
  • /foto/6516/6516363m.jpg
    2017
  • /foto/6516/6516369m.jpg
    2017
  • /foto/6651/6651286m.jpg
    2017
  • /foto/6651/6651293m.jpg
    2017
  • /foto/7186/7186976m.jpg
    2017
  • /foto/7186/7186982m.jpg
    2017
  • /foto/7967/7967228m.jpg
    2017
  • /foto/7972/7972525m.jpg
    2017
  • /foto/7972/7972533m.jpg
    2017
  • /foto/7895/7895777m.jpg
    2019
  • /foto/9249/9249728m.jpg
    2021
  • /foto/9249/9249731m.jpg
    2021
  • /foto/9249/9249732m.jpg
    2021
  • /foto/9253/9253760m.jpg
    2021
  • /foto/9255/9255732m.jpg
    2021
  • /foto/9255/9255760m.jpg
    2021
  • /foto/9255/9255762m.jpg
    2021
  • /foto/9255/9255766m.jpg
    2021
  • /foto/9260/9260885m.jpg
    2021
  • /foto/9260/9260886m.jpg
    2021
  • /foto/9260/9260890m.jpg
    2021
  • /foto/9326/9326579m.jpg
    2021
  • /foto/9949/9949143m.jpg
    2022
  • /foto/10053/10053747m.jpg
    2022
  • /foto/10277/10277068m.jpg
    2023
  • /foto/10281/10281397m.jpg
    2023
  • /foto/10296/10296464m.jpg
    2023
  • /foto/10729/10729852m.jpg
    2023
  • /foto/10709/10709298m.jpg
    2023

BAL°

Poprzednie: Sanatorium Lichtenberg (dawne) Strona Główna Następne: Panoramy Białego Kamienia