2
 |
 |
||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pierwsza rzeźnia na Łasztowni działała już na przełomie XV/XVI w., być może na Wyspie Grodzkiej, która od czasów średniowiecza nosiła nazwę "Łąki Rzeźników" (Knochen-Hauer-Wiese lub Schlächterwiese). W owym czasie obowiązywał rzeźników i rybaków zakaz wyrzucania nieczystości do Odry. W tym celu wyznaczono jedno miejsce do składowania odpadków i śmieci.
W 1883 r. wydano zgodę na budowę rzeźni miejskiej, lecz dopiero 16.12.1886 r. Rada Miejska w Szczecinie zatwierdziła tę decyzję, ze wskazaniem lokalizacyjnym ...
Pierwsza rzeźnia na Łasztowni działała już na przełomie XV/XVI w., być może na Wyspie Grodzkiej, która od czasów średniowiecza nosiła nazwę "Łąki Rzeźników" (Knochen-Hauer-Wiese lub Schlächterwiese). W owym czasie obowiązywał rzeźników i rybaków zakaz wyrzucania nieczystości do Odry. W tym celu wyznaczono jedno miejsce do składowania odpadków i śmieci.
Pokaż więcej
Pokaż mniej
W 1883 r. wydano zgodę na budowę rzeźni miejskiej, lecz dopiero 16.12.1886 r. Rada Miejska w Szczecinie zatwierdziła tę decyzję, ze wskazaniem lokalizacyjnym przy Strasse am Dunzig (ul. Wendy), na terenie dawnej cieślarni miejskiej oraz składu drzewa i smoły. Wybór tego miejsca podyktowany był zarówno korzystnymi warunkami komunikacyjnymi (połączenie drogowe przez most Kłodyny, kolejowe i wodne), jak również wielkością terenu do zagospodarowania (ok. 2,4 ha). Budowa nowej rzeźni stała się koniecznością wobec zapotrzebowania szybko rozwijającego się miasta. W 1882 r. w Szczecinie konsumowano 12 tys. szt. bydła, po 20 tys. szt. świń i cieląt oraz 30 tys. szt. owiec, zaś w samym mieście ubojnie przerabiały tylko 5 tys. szt. bydła, po 8 tys. szt. świń i cieląt oraz 12 tys. szt owiec. Produkcja własna stanowiła jedynie 45% ogólnego zapotrzebowania. Wg przewidywanego wzrostu ludności (do 118 tys. w 1897 r.) określono, iż spożycie mięsa wzrośnie do ok. 100 tys. szt. rocznie, zaś projektowana rzeźnia przerabiałaby ok. 82 tys. szt., co stanowiłoby 75% zapotrzebownia miasta. W latach 1888-89 władze miejskie przekazały 4.557 Mk na projekt rzeźni, którego autorami byli: C. Kruhl (miejski radca budowlany) i C. Schmidt (mistrz budowlany urzędu rejencji). Wg projektu wszystkie budynki inwentarsko-produkcyjne zostały ulokowane na osi północ-południe, tak aby żadna ze ścian długich nie była narażona na nadmierne nasłonecznienie. W sensie architektonicznym budynki wzorowane były na analogicznych obiektach z Chemnitz, Hannoweru i Lipska. Bezpośrednio przy Strasse am Dunzig zgrupowano budynki mieszkalno-administracyjne, portiernię oraz zakład pozyskiwania limfy i stajnię z remizą (wozownią). Pośrodku założenia ulokowano najwyższy i największy budynek rzeźni - halę uboju świń. Po prawej i lewej stronie tego budynku rozlokowano dwa, lustrzanie symetryczne zespoły budynków: w zachodniej części ubojnia dla bydła oraz obora dla bydła, zaś w części wschodniej ubojnia dla nierogacizny i obora dla nierogacizny. W południowej części założenia (bezpośrednio po południowej stronie ubojni dla bydła) projektowano chłodnię, połączoną - od wschodu - z maszynownią i kotłownią; analogiczną chłodnię planowano również po południowej stronie ubojni dla nierogacizny (obiekt niezrealizowany). Między obiema chłodniami ulokowano myjnię flaków. Na południowo-wschodnim krańcu podwórza projektowano halę uboju sanitarnego. Budynek ten miał być odgrodzony od reszty zabudowy wysokim murem; przy murze przewidywano pomieszczenie dla gnoju. Zarezerwowano także place dla dalszej rozbudowy rzeźni: w części wschodniej o wym. 50,2 x 12,6 m, w części zachodniej o wym. 53 x 22,5 m. Budynki inwentarskie i ubojnie miały być murowane, osadzone na palowych fundamentach, z trwałymi posadzkami (aby uniemożliwić wnikanie krwi i tłuszczu), cokoły obłożone płytami granitowymi, fasady z cegły ceramicznej, wrota obite blachą, zaś dachy z szerokimi okapami. W północnej ścianie szczytowej hali uboju świń przewidywano umieszczenie zegara, który znajdowałby się w osi głównego wejścia do rzeźni. W czasie II wojny światowej przy ul. Wendy (Dunzigstr), na terenie rzeźni, mieścił obóz zbiorczy (Gemeinschaftslager). Do 1945 r. zespoł rzeźni miejkiej skomunikowany był ze śródmieściem przez most Kłodny i linią tramwajową Nr 5. 3.10.1945 r. zespół rzeźni miejskiej przekazany został władzom polskim; przy czym cała Łasztownia pozostawała (do 1947 r) w administracji wojsk radzieckich. Do lat 80-tych zespół budynków był użytkowany przez Zakłady Mięsne w Szczecinie, następnie przejęty przez Przedsiębiorstwo Połowów Dalekomorskich i Usług Rybackich "Gryf", które użytkowało sąsiednie Nadbrzeże Bułgarskie. Dnia 24.081994 r. prawo wieczystego użytkowania i własność budynków przejęło Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe "Porty Rybacki GRYF". Obecnie budynki dawnej rzeźni miejskiej pełnią głównie funkcje magazynowe lub biurowe (wynajmowane także firmom zewnętrznym). Kilka obiektów jest nieużytkowanych. Opis to obszerne fragmenty opracowania z Karty zabytku z 1996 r. autorstwa Waldemara Witka: 
|
|||||||||||||||||||||||||
|
||
|
||
|
||
|
||
|
||
|
|
||
 |
|
||
|---|---|---|---|