Dzięki swojemu dokumentacyjnemu charakterowi jego widoki są dzisiaj szczególnie cenione. Jako staloryty, litografie i drzeworyty służyły jako ilustracje do ważnych dzieł, takich jak obszerna edycja Aleksandra Dunckera o wiejskich rezydencjach pruskiej arystokracji czy trzytomowa publikacja Franza Schrollera o Śląsku. Ponieważ większość jego dzieł zaginęła po II wojnie światowej, zachowane widoki są obecnie najważniejszymi dowodami pracy Blätterbauera. Dokumentują one nie tylko jego wielki talent rysunkowy, ale także jego niezmordowaną pracowitość, z jaką pomimo wszelkich przeciwności torował sobie drogę do sztuki.
Theodor Bernhard Rudolf Blätterbauer urodził się w Wigilię 1823 roku w Bunzlau (Bolesławiec) jako syn kupca Johannesa Norberta Blätterbauera z Vodňan w Czechach oraz Dorothei, z domu Seidel, pochodzącej z Żagania. Jednak Bolesławiec był tylko krótkim epizodem, ponieważ plan ojca, by prowadzić rodzinny sklep kolonialny, nie powiódł się. Syn spędził swoje pierwsze lata z matką u babci w Żaganiu, podczas gdy ojciec starał się o nowe życie zawodowe w Wiedniu i w Libercu.
Na pierwsze pięć lat szkoły młody Blätterbauer trafił do krewnych w Reitwein koło Kostrzyna. Następnie ojciec wysłał go do Pragi, gdzie uczęszczał do prywatnej szkoły rysunku, co stanowiło początek jego artystycznej kariery. W 1835 roku kontynuował naukę prywatnymi lekcjami w Libercu. Przy tradycyjnym nauczaniu nie wykazywał szczególnego zainteresowania ani talentu.
W Libercu rodzina mieszkała przez krótki czas razem, ale potem ich drogi się rozeszły. Ojciec Blätterbauera pozostał i pracował jako księgowy w farbiarni, a matka z synem wrócili na Śląsk, tym razem do krewnych w Gaworzycachj k. Głogowa.
W 1838 roku, po ukończeniu szkoły we Frankfurcie n. Odrą, piętnastoletni Blätterbauer został wysłany do Głogowa, by odbyć naukę zawodu u producenta instrumentów muzycznych Vogela, ale szybko zamienił to na praktykę u introligatora Kreuza. Podczas nauki, która trwała do 1842 roku, Blätterbauer samodzielnie rozwijał umiejętności poprzez kopiowanie obrazów, a jego wzorem był m.in. Ludwig Richter. Również czas służby wojskowej w latach 1843-44 wykorzystał na rozwijanie swoich zainteresowań artystycznych.
W 1845/46 roku, dzięki wsparciu finansowemu ojca, Blätterbauer wyjechał do Monachium, gdzie kontynuował naukę kopiowania i rysowania. Dodatkowo w 1846/47 roku odbył podróż, która zaprowadziła go przez Węgry do Belgradu, a stamtąd w górę Dunaju do Monachium. W 1848/49 roku spełniło się jego marzenie o przyjęciu na prestiżową monachijskąKunstakademie, gdzie studiował sztukę antyczną, a jego nauczycielami byli m.in. Raps, Ferdinand Stademann i Julius Lange. Studia zakończył podróżą w Alpy.
W 1849 roku Blätterbauer osiedlił się w Głogowie jako malarz niezależny. Związał się tam z wdową po właścicielu hotelu Petermannie, która miała dwójkę dzieci, jednak mimo pewnych sukcesów w sztuce malarskiej nie było go stać na ten związek. W związku z tym, po ukończeniu rocznego kursu nauczycielskiego w Berlinie podjął w 1854 roku pracę w Królewskiej Akademii Rycerskiej w Legnicy. Równocześnie udzielał prywatnych lekcji, nauczał w szkole rzemieślniczej oraz angażował się w kształcenie rzemieślników.
Podczas pobytu w Legnicy Blätterbauer wielokrotnie brał udział w wystawach w Berlinie, Wrocławiu, Dreźnie, Lipsku, Hamburgu i Antwerpii. Jednak jego największą popularność zdobył dzięki ilustracjom książkowym, przy których współpracował z przyjacielem, wydawcą z Głogowa, Carlem Flemmingiem. Jego szkice powstawały na corocznych wyjazdach studyjnych, które prowadziły go przez Śląsk, Włochy, Alpy i nad Ren.
Jego dobra reputacja jako rysownika przynosiła mu czasami całkiem zaszczytne zlecenia. Na przykład w 1875 roku miał namalować paradę odbywającą się na dziedzińcu zamkowym w Legnicy dla cesarza Wilhelma I. W 1883 roku powierzono mu wykonanie akwareli przedstawiających zamki w Legnicy i Wrocławiu z okazji srebrnych godów następcy tronu Fryderyka Wilhelma.
Jego rysunki krajobrazowe i architektoniczne były cenione przede wszystkim za ich romantyczną atmosferę. Artysta umiejętnie wzbogacał swoje precyzyjnie narysowane motywy postaciami w stylu biedermeierowskim oraz efektownym oświetleniem. Dzięki takim idealizującym obrazom Blätterbauer pozostawał wierny duchowi późnego romantyzmu, szczególnie z uwagi na jego zamiłowanie do przedstawiania średniowiecznych budowli. Angażował się wielokrotnie w ochronę zabytków, natomiast rzadko kiedy tematem jego prac była nowoczesna industrializacja.
W Legnicy artysta długo pozostawał nieznany, mimo licznych zamówień portretowych. Dopiero w 1897 roku, w wieku 74 lat, wystawa prac zorganizowana przez nowo założone Legnickie Towarzystwo Sztuki przyniosła mu należne uznanie. W 1898 roku został mianowany profesorem przez pruskiego ministra do spraw kultury, nauki i zdrowia. W 1904 roku zorganizowano kolejną wystawę z okazji inauguracji Towarzystwa Historii i Starożytności w Legnicy. Blätterbauer darował temu stowarzyszeniu 108 akwarel i rysunków, zostając jego członkiem honorowym.
Gdy w 1905 roku artysta doznał udaru mózgu, który spowodował paraliż, Towarzystwo i miasto Legnica zakupiły wiele jego prac. Mimo że po jego śmierci w dn. 30 czerwca 1906 roku duże zbiory jego dzieł przeszły na mocy testamentu do kolekcji Wrocławskiego Muzeum Sztuki i Starożytności, udało się w ratuszu w Legnicy (później w muzeum) urządzić „Pokój Blätterbauera”, który zawierał także wyposażenie jego pracowni. Do dziś cenne dokumenty dotyczące jego życia znajdują się w Archiwum Państwowym w Legnicy. Rzadkie oryginalne prace można znaleźć między innymi w Muzeum Miedzi w Legnicy, w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, w Kunstforum Ostdeutsche Galerie w Ratyzbonie, w Śląskim Muzeum w Görlitz, w Bibliotece Państwowej w Berlinie – Pruskie Dziedzictwo Kulturowe, w Legnickiej Kolekcji w Wuppertalu oraz w zbiorach prywatnych. Jednak los wielu dzieł pozostaje nieznany.
W październiku 2024 r. Muzeum Miedzi w Legnicy wydało pierwszą polskojęzyczną publikację będącą podsumowaniem kilkuletniego projektu badawczego, skupionego wokół osoby Theodora Blätterbauera. Książka liczy ponad 400 stron i zawiera około 170 ilustracji. Konrad Byś, kierownik Działu Historii Muzeum Miedzi w Legnicy, przybliża biografię i dorobek twórczy Blätterbauera.
(moose - tłumaczenie /z uzupełniającą korektą/ Johanna Brade "Biographie Blätterbauer, Theodor" wpis w dziale "Historische Ostdeutsche Biographien" portalu kulturstiftung.org)