Wąskotorowe koleje cegielniane w Polsce

Autor: bogdanow°, Data dodania: 2023-04-01 21:57:58, Aktualizacja: 2023-04-01 22:01:06, Odsłon: 1385

Koleje, których długość torów nie przekracza kilku kilometrów

Koleje cegielniane zaczęto uruchamiać w II połowie XIX wieku, gdy rozwój budownictwa wymusił zwiększenie produkcji cegły, a zatem i budowy kolejnych cegielni. Cegielnie były budowane w pobliżu złóż glinu, a najlepszym nośnikiem przewozu surowca do zakładu były tory. Torowisko było bardzo lekkiej budowy, przeważnie o prześwicie 600 mm, po wyczerpaniu złoża glinu przenoszone dalej. Do przewozu glinu używano wagonów-lorek, początkowo ciągnionych siłą mięśni ludzkich bądź końskich. W kolejnych latach zaczęto stosować lekkie parowozy, wyparte potem przez lokomotywy spalinowe. Były też przypadki zastępowania transportu gliny koleją przez taśmociągi.

Spis ważniejszych kolei cegielnianych

Zakład	Prześwit toru [mm]	Długość toru [m]	Status kolei
Cegielnia w Stróżach	600	ok. 150	zlikwidowana w 2011
Cegielnia w Bielowicach	600	ok. 1000	zlikwidowana w 2011
Cegielnia w Sarnowie	?	ponad 1000	zlikwidowana w 1996
Cegielnia w Ścinawce Średniej	?	?	?
Zakład Produkcji Cegieł Lesanka w Michałowie	600	300–400	zlikwidowana na początku lat 90.
Zakład Produkcji Cegieł Piekiełko koło Knyszyna	600	?	zlikwidowana na początku lat 90.
Zakład Produkcji Cegieł w Złotori	600	?	zlikwidowana w połowie lat 90.
Zakład Produkcji Cegieł w Księżynie	600	?	zlikwidowana w ?
Zakład Produkcji Cegieł w Koplanach	600	?	zlikwidowana w 2005
Cegielnia w Objezierzu	?	?	zlikwidowana po 09.1999
Cegielnia w Witaszycach	?	co najmniej 4000	?
Cegielnia w Anielinku	?	?	zlikwidowana przed 2007
Cegielnia w Miasteczku Śląskim	600	ok. 3000	zlikwidowana w 2002
Cegielnia Zasław w Zagórzu	600	?	zlikwidowana w 2011
Cegielnia w Siedliskach (pow. ełcki)	600	?	zlikwidowana w 2011
Cegielnia w Rzucewie	?	ok. 1000	zlikwidowana w latach 90.
Cegielnia w Żaganiu	?	?	zlikwidowana w 2011
Cegielnia Igloobud w Dębicy	?	ok. 4000	zlikwidowana w 2009
Cegielnia w Bojanicach (okolice Krzywina)	?	?	?czynna (w 2011)
Cegielnia w Czaczy	?	?	?czynna (w 2011)
Cegielnia w Cieszynie	?	?	?
Cegielnia w Kętach	?	?	?
Cegielnia w Woźnikach	?	?	?czynna (w 2011)
Cegielnia w Kadynach	?	ok. 2000	zlikwidowana przed 2005
Cegielnia w Mosinie	500/600	?	zlikwidowana w połowie lat 90.
Cegielnia w Jankowie	?	?	zlikwidowana przed 2010
Cegielnia w Kaszewach	?	?	zlikwidowana w 2010?
Cegielnia w Wełtyniu	600	?	zlikwidowana w ?
Cegielnia w Nietążkowie	600/750	200–300	?czynna (w 2007)
Cegielnia w Kruszowie	?	?	zlikwidowana ok. 2000
Cegielnia w Polanowie	?	?	zlikwidowana w ?
Cegielnia Ceg-Tor w Grębocinie	600	ok. 100	zlikwidowana między 2005 a 2008
Cegielnia Podzamcze w Wieruszowie	600	?	?czynna (w 2008)
Cegielnia Fordon w Bydgoszczy	600	?	zlikwidowana w 2000
Cegielnia w Krobanowie	600	ok. 1000	zlikwidowana po 2000
Cegielnia w Obornikach	600	ok. 650	zlikwidowana w 2002
Cegielnia w Chodzieży	600	?	zlikwidowana w po 2000

Lista kolei cegielnianych jest otwarta, systematycznie uzupełniana przez miłośników kolei na forach kolejowych o dane pochodzące ze stron prywatnych czy stron internetowych poświęconych historii danego regionu.

B.W.


Polska / Linie kolejowe / Kolejki wąskotorowe, gospodarcze, folwarczne, przemysłowe, linowe, taśmociągi Polska / Linie kolejowe

Zdzisław K. | 2023-04-02 09:14:47

"Trakcja konna w cegielni Bojanice w Wielkopolsce.Ostatnia w Polsce...Film nakręcony w sierpniu 2013r"

Przemysław Trawiński | 2023-04-02 11:20:37

Kolejka wąskotorowa cegielni Brzeg Dolny