Obecny system numeracji dróg publicznych jest piątym z kolei (od 1945 roku), a w zasadzie szóstym (gdy włączymy okres dwudziestolecia międzywojennego) systemem numeracji, który zmieniano w zależności od podziału dróg publicznych na kategrie bądź klasy techniczne czy podziału administracyjnego państwa.
1) Lata 1945–1952
Obowiązywała Ustawa z dnia 10 grudnia 1920 roku o budowie i utrzymaniu dróg publicznych.
Dzieliła drogi publiczne na cztery kategorie: drogi państwowe, drogi wojewódzkie, drogi powiatowe i drogi gminne.
Numeracja dróg publicznych wyglądała następująco:
a/ drogi państwowe – oznaczenie numeracji było dwojakie:
-
-
drogi magistralne – numer składał się z liczby jedno- lub dwucyfrowej (numery 1–18)
-
odnogi od dróg magistralnych – numer był ułamkiem, w liczniku numer drogi magistralnej, w mianowniku liczba jedno- lub dwucyfrowa
b/ drogi wojewódzkie – numer składał się z liczby jedno- lub dwucyfrowej i małej litery w (w każdym województwie były numery od 1w wzwyż)
c/ drogi powiatowe – numer składał się z liczby jedno- lub dwucyfrowej i małej litery p (w każdym powiecie każdego województwa były numery od 1p wzwyż)
d/ drogi gminne – numer (prawdopodobnie) był ułamkiem, w liczniku numer drogi powiatowej, w mianowniku liczba jedno- lub dwucyfrowa
2) Lata 1952–ok. 1962
Obowiązywała Ustawa z dnia 16 czerwca 1948 roku o zmianie ustawy z dnia 10 grudnia 1920 roku o budowie i utrzymaniu dróg publicznych.
Dzieliła drogi publiczne na trzy kategorie: drogi państwowe, drogi powiatowe i drogi gminne.
Numeracja dróg publicznych wyglądała następująco:
a/ drogi państwowe – oznaczenie numeracji było trojakie:
-
-
drogi magistralne – numer składał się z liczby dwucyfrowej (liczba numerów większa niż poprzednio)
-
odnogi od dróg magistralnych – numer był ułamkiem, w liczniku numer drogi magistralnej, w mianowniku liczba jedno- lub dwucyfrowa
-
pozostałe drogi – numer składał się z liczby trzycyfrowej (w większości oznaczono tak poprzednie drogi wojewódzkie)
c/ drogi powiatowe – numer składał się z liczby jedno-, dwu- lub trzycyfrowej i małej litery p (w każdym województwie były numery od 1p wzwyż)
d/ drogi gminne – numer był ułamkiem, w liczniku numer drogi powiatowej, w mianowniku liczba jedno- lub dwucyfrowa
3) Okres od ok. 1962 do 14.02.1986
Obowiązywała Ustawa z dnia 29 marca 1962 roku o drogach publicznych (przejściowo Dekret z dnia 4 sierpnia 1956 roku o podziale dróg publicznych).
W zasadzie dzieliła drogi publiczne na dwie kategorie: drogi państwowe (ogólnopaństwowe i regionalne) i drogi lokalne. Trzecią kategorię stanowiły drogi zakładowe.
Numeracja dróg państwowych była zróżnicowana klasą techniczną drogi. Było pięć klas, przy czym drogami I klasy technicznej były wyłącznie ówczesne autostrady (dolnośląska i Berlinka), natomiast drogi lokalne były wyłącznie V klasy technicznej.
Numeracja dróg publicznych wyglądała następująco:
a/ drogi państwowe:
-
-
II i III klasy technicznej – numer składał się z liczby dwucyfrowej (numerami 10–19 oznaczono drogi odśrodkowe, numerami 20–52 pozostałe drogi) lub liczby trzycyfrowej
-
IV klasy technicznej – numer składał się z małej litery (wyróżnika województw w rejestracji pojazdów) i liczby jedno- lub dwucyfrowej
-
V klasy technicznej – numer składał się z małej litery (wyróżnika województw w rejestracji pojazdów) i liczby trzycyfrowej
b/ drogi lokalne – oznaczenie numeracji mogło być trojakie (powiaty określały własny sposób numerowania dróg lokalnych):
-
-
numer składał się z liczby jedno-, dwu- lub trzycyfrowej i dowolnej małej litery
-
numer składał się wyłącznie z liczby jedno-, dwu- lub trzycyfrowej
-
numer skadał się z liczby rzymskiej
Od około 1968 roku niektóre odcinki dróg państwowych II lub III klasy technicznej otrzymały numer z literą T i liczbą jedno- lub dwucyfrową. Tym samym część wcześniejszych numerów dwucyfrowych została usunięta. Numery dwucyfrowe usunięto też z odcinków dróg, którym nadano numery międzynarodowe z literą E.
4) Okres od 14.02.1986 do 09.05.2000
Obowiązywała Ustawa z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych.
W zasadzie dzieliła drogi publiczne na trzy kategorie: drogi krajowe, drogi wojewódzkie i drogi gminne wraz z drogami lokalnymi miejskimi. Czwartą kategorię stanowiły drogi zakładowe.
Numeracja dróg publicznych wyglądała następująco:
a/ drogi krajowe – oznaczenie numeracji było dwojakie:
b/ drogi wojewódzkie – numer składał się z liczby pięciocyfrowej (dwie pierwsze cyfry były wyróżnikiem województw)
c/ drogi gminne – numer składał się z liczby siedmiocyfrowej (dwie pierwsze cyfry były wyróżnikiem województw)
Wprowadzono oznaczenie autostrad – litera A i liczba jedno- lub dwucyfrowa.
W latach 1999–2000 (przejściowo po przeklasyfikwaniu kategorii niektórych dróg):
a/ drogi krajowe oznaczone były numerami jedno-, dwu-, trzy-, a nawet pięciocyfrowymi
b/ drogi wojewódzkie oznaczone były numerami jedno-, dwu-, trzy-, cztero- i pięciocyfrowymi
5) Okres od 09.05.2000
Obowiązuje Ustawa z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych z późniejszymi zmianami.
Dzieli drogi publiczne na cztery kategorie: drogi państwowe, drogi wojewódzkie, drogi powiatowe i drogi gminne.
Numeracja dróg publicznych wygląda następująco:
a/ drogi krajowe – numer składa się z liczby jedno- lub dwucyfrowej
b/ drogi wojewódzkie – numer składa się z liczby trzycyfrowej
c/ drogi powiatowe – numer składa się z liczby czterocyfrowej i dużej litery (wyróżnika województw w rejestracji pojazdów)
d/ drogi gminne – numer składa się z liczby sześciocyfrowej i dużej litery (wyróżnika województw w rejestracji pojazdów)
Wprowadzono oznaczenie dróg ekspresowych – litera S i liczba jedno- lub dwucyfrowa.
B.W.
