Historia – stary kościół
Ciągle jeszcze trwają spory co do dokładnej daty powstania kościoła na Ostrogu. Jednak, jak podają teksty źródłowe kościół ten został wzniesiony w XIII wieku. Funkcjonował, podobnie jak w Strzegomiu, Wleniu oraz Opolu jako kościół grodzki (poza obrębem fortyfikacji grodowych). Wezwanie św. Jana Chrzciciela na Śląsku było w owym czasie dość rzadkie. Za najbardziej prawdopodobną hipotezę przyjmuje się, iż Janowi Chrzcicielowi poświęcona była pierwotnie kaplica zamkowa, która to została "przeniesiona" poza tereny zamku i funkcjonowała jako odrębny kościół.
W 1307 r. kościół był drewniany i nie posiadał praw parafialnych. Brak murowań można wyjaśnić tym, że wówczas nie tolerowano w bezpośrednim sąsiedztwie zamku murowanych domów Bożych. Powodem tego była możliwość schronienia się w nich wdzierających się wrogów. Dalszy ciąg historii kościoła nie jest znany. Prawdopodobnie drewniany kościół pochłonął wielki pożar w 1574 r. Jednak źródła nie potwierdzają, która świątynia została wtedy zniszczona. Są natomiast dowody, iż kościół uległ pożarowi w 1637 r.
Kościół został odbudowany przez hrabiego Jerzego Oppersdorfa, właściciela raciborskich posiadłości zamkowych. W 1649 r. biskup dokonał konsekracji nowego kościoła oraz trzech ołtarzy. W miarę upływu lat i zmieniania się kapelanów, rozbudowywano i wzbogacano wnętrze, teren wokół kościoła, powiększano okna, w 1730 wstawiono organy, rozbudowano wieżę. Kościół posiadał główny ołtarz, wystawiony ku czci Świętej Dziewicy i patrona. Znajdowały się tam także dwa mniejsze ołtarze – przy wejściu Imienia Jezusa i po lewej stronie ołtarza głównego. Na początku XIX wieku wspominany jest również ołtarz boczny św. Sebastiana.
Historia – nowy kościół
W 1856 r. postanowiono wznieść nowy kościół, ten który już istniał wymagał kapitalnego remontu, a stale rosła liczba wiernych. Postanowiono postawić nową budowlę obok istniejącego kościoła. Zdecydowano o wzniesieniu budowli w stylu neogotyckim. Uznanie zyskał projekt architekta Vincenza Statza z Kolonii który wzorował się na XIII-wiecznej katedrze we Fryburgu Bryzgowijskim w Badenii-Wirtembergii[4]. Prace budowlane prowadził mistrz murarski i kamieniarski Kirstein z Koźla. Budowę ukończono w roku 1866. Stary kościół, wybudowany w stylu barokowym przeniesiono do Zawady Książęcej. Tam stał do 1993 roku, kiedy to uległ spaleniu po uderzeniu pioruna[3].

Nowy kościół św. Jana miał być budowany w kształcie krzyża o długości 155 stóp, z nawą poprzeczną o wysokości 54 stóp, szerokości 24 stóp, z dwiema nawami bocznymi – każda wysoka na 24, a szeroka na 16 stóp. Wieża miała mieć wysokość 190 stóp. Zaplanowano, że nawa środkowa będzie spoczywać na dziesięciu filarach piaskowych.

Już jesienią można było odprawiać nabożeństwa, przy tymczasowo przeniesionym ołtarzu i ławkach. Sukcesywnie wzbogacano wnętrze kościoła. Autorem ołtarza głównego oraz trzech ołtarzy bocznych jest rzeźbiarz z Monachium Adalbert Sickinger. Ołtarz główny został udekorowany obrazem olejnym przedstawiającym chrzest Chrystusa w Jordanie. Ze starego kościoła przeniesiono XVI–wieczną kamienną kropielnicę. Filary ozdobiono figurami dwunastu apostołów. Powstało także ogrodzenie z czternastoma stacjami drogi krzyżowej oraz dwudziestoma siedmioma scenami z życia Jezusa i Matki Najświętszej.

W 1945 r. podczas II wojny światowej kościół został zbombardowany, jednak wiele elementów dawnego wystroju ocalało. Zachowane zostały witraże firmy Mayer z Monachium. Kościół odbudowano w 1950 roku. W 1997 r. w lipcu świątynia została zalana przez wielką powódź. Poziom wody we wnętrzu kościoła przekroczył metr. W wyniku nasiąknięcia zawalił się jeden z drewnianych ołtarzy[3]. Po ustąpieniu wody, przystąpiono do usuwania uszkodzeń, osuszania ścian oraz odrestaurowano ławki i dolne części ołtarzy.

W transepcie kościoła zwracają uwagę dwa witraże z około 1900 roku. Pierwszy autorstwa Otto Lazara z Raciborza. W 4 częściach przedstawione zostały postacie: św. Anny z dziewczęcą Maryją, św. Edwarda króla niosącego mężczyznę na plecach, św. Katarzynę z kołem oraz św. Stanisława biskupa z Piotrowinem. Poniżej postaci znajdują się (po kolei): tarcza z inskrypcją „Bogu na chwałę”, herb książąt von Ratibor, herb Raciborza i godło Polski. Drugi witraż zaś to "Sąd Ostateczny" autorstwa mistrza Franza Borgiasa Mayera (Franz Borgias Mayer, 1848–1926) z Monachium z około 1900 roku.
Za wikipedią